Ấn tượng sức vóc và kinh nghiệm xây dựng thành phố trẻ Bắc Kạn.

BHG - Đến tỉnh Bắc Kạn, chúng tôi không khỏi ngạc nhiên trước diện mạo thành phố trẻ Bắc Kạn. Ngày 11.3.2015 vừa qua, Quốc hội thông qua nghị quyết về thành lập thành phố Bắc Kạn trực thuộc tỉnh. Đó là kết quả nỗ lực của tỉnh Bắc Kạn và đặc biệt là mong muốn, quyết tâm thực sự của nhân dân nơi đây.

Bước chân vào thành phố Bắc Kạn, chúng tôi thấy nhiều con đường đôi rộng thênh thang với làn cây xanh đô thị được trồng ở 2 bên đường và ở cả giữa 2 làn đường rất đẹp, hiện đại. Những con đường chạy dài, thẳng tắp, nhiều dãy phố đẹp mà 2 bên được quy hoạch, xây dựng đồng bộ, khoa học, rất hiếm thấy cảnh thụt thò, lồi lõm của nhà cửa, vỉa hè... Kiến trúc đô thị nơi đây rất quy củ. Điều đó cho thấy một sự nhất quán, đồng bộ, đồng thuận trong xây dựng đô thị.

Thành phố Bắc Kạn được thành lập có 8 đơn vị phường, xã, với diện tích 13.688ha có 56.818 nhân khẩu. Được biết giai đoạn 2010 – 2015, tăng trưởng kinh tế của thị xã Bắc Kạn đạt 18,77%; thu nhập bình quân đầu người năm 2014 đạt 24 triệu đồng. Bắt tay vào xây dựng thành phố, tỉnh Bắc Kạn thẳng thắn nhìn nhận, so với tiêu chí của thành phố, Bắc Kạn chưa đạt quy mô về dân số, thu nhập bình quân đầu người; nhu cầu vốn đầu tư là rất lớn để xây dựng hạ tầng. Dù khó khăn, nhưng Bắc Kạn đã mạnh dạn xây dựng 2 khu đô thị mới là phường Xuất Hóa và Huyền Tụng với quy mô gần 240ha, kinh phí đầu tư trên 1.000 tỷ đồng. Trong quy hoạch, đô thị thành phố sẽ tiếp tục được mở rộng ra các xã, phường với những hướng đi cụ thể. Theo tính toán đối với toàn thành phố, tổng mức đầu tư các công trình, dự án đang và chuẩn bị đầu tư có nhu cầu vốn hơn 5.000 tỷ đồng.

Trong khi nhu cầu vốn đầu tư lớn, thu ngân sách của địa bàn còn thấp, nguồn vốn đầu tư của T.Ư, của tỉnh còn hạn hẹp, việc xây dựng thành phố là một bài toán khó. Nhưng Bắc Kạn đã có cách làm riêng, thể hiện vai trò của cấp ủy, chính quyền tỉnh cũng như vai trò vào cuộc của người dân. Trao đổi với chúng tôi, đồng chí Nguyễn Hoàng Hiệp, Phó bí thư Thường trực Tỉnh ủy Bắc Kạn cho biết, tỉnh Bắc Kạn được tái lập năm 1997. Tách muộn nên tỉnh học được những kinh nghiệm của các địa phương khác về quy hoạch đô thị, xây dựng hệ thống giao thông, cấp thoát nước, cây xanh đô thị… Đảng bộ tỉnh có chiến lược xây dựng thành phố và phải có một quá trình chuẩn bị rất lâu dài. Tỉnh xác định khâu nào cần đầu tư thì đầu tư dứt điểm, không đầu tư dàn trải.

Đặc biệt, vấn đề xã hội hóa (XHH) được Bắc Kạn thực hiện với nhiều kinh nghiệm rất đáng học hỏi. Phó bí thư Thường trực Tỉnh ủy Nguyễn Hoàng Hiệp cho biết, cái nào XHH được là Bắc Kạn xã hội hóa. Để có được nhiều khu phố đẹp như hiện nay, chủ yếu Bắc Kạn thực hiện theo hình thức XHH đầu tư, không lấy ngân sách của tỉnh. Trong việc XHH, phát triển các khu đô thị, các doanh nghiệp phối hợp với tỉnh về đền bù, giải phóng mặt bằng để lấy đất bán cho nhân dân. Việc XHH xây dựng đô thị ở Bắc Kạn không giống với việc XHH ở các tỉnh, thành phố như Bình Dương, thành phố Hồ Chí Minh, Hà Nội, vì đất ở Bắc Kạn rất khó bán, người dân ít. Tỉnh chỉ đạo giá đất đai phải phù hợp với điều kiện thu nhập của người dân. Ví dụ, đất 3 triệu đồng/m² sau đấu thầu thì doanh nghiệp không thể bán đến 30 triệu đồng/m2 được. Chỉ bán ở mức 5 triệu/m2 để bù vào giải phóng mặt bằng, chi phí đầu tư. Các doanh nghiệp tham gia xây dựng đô thị thống nhất cao với chủ trương của tỉnh. Từ đó, đất đai đô thị được bán hết. Tỉnh Bắc Kạn cũng xác định, chỗ nào XHH xây dựng được thì mới XHH. Không phải chỗ nào dễ thì mới XHH, chỗ nào khó thì đầu tư bằng ngân sách Nhà nước.

Trong cuộc trao đổi với đồng chí Phó bí thư Tỉnh ủy Bắc Kạn, chúng tôi còn được biết, trong việc xây dựng thành phố, nếu chỉ có sự vào cuộc của cán bộ, lãnh đạo thôi thì chưa đủ. Cần phải có sự vào cuộc của nhân dân. Đồng chí Nguyễn Hoàng Hiệp bộc bạch, có một điều đặc biệt chỉ có thị xã Bắc Kạn là tỉnh lỵ cuối cùng của các tỉnh miền núi phía Bắc chưa lên thành phố. Điều này, kích thích mong muốn, hành động và quyết tâm của nhân dân xây dựng thành phố. Hiện nay trước cửa mỗi ngôi nhà đểu trồng cây xanh, chỉnh trang đô thị đẹp, đó là do người dân làm.

Với quan điểm huy động nguồn lực toàn xã hội, vì thế có nhiều dự án đã, đang đầu tư với tổng vốn hơn 6.400 tỷ đồng, trong đó vốn XHH chiếm trên 2.912 tỷ đồng. Qua đó, giúp thị xã từ chỗ nhỏ, hẹp, hạ tầng thiếu thốn, thì nay thành phố có 22 tuyến đường, 86 ngõ phố. Nhiều đường phố đẹp, hiện đại như Hùng Vương, Trường Chinh, Trần Hưng Đạo. Các khu dân cư mới được quy hoạch đồng bộ, như: Đức Xuân, khu đô thị phía Nam, khu dân cư Quang Sơn… Đến thành phố Bắc Kạn, chúng tôi được biết việc thành lập thành phố Bắc Kạn đã được trên 97% ý kiến đại diện cử tri các thôn, tổ phố trên địa bàn đồng thuận. Từ đó cho thấy vai trò của nhân dân trong việc xây dựng thành phố trẻ và hiện đại này.

                                                               Huy Toán