Những giọt nước mắt sau lũ ở thôn Chất Tiền

HGĐT- Sáng 28.8, trời mưa như trút nước, Tổng biên tập Báo Lê Trọng Lập liên tục chạy xuống phòng Phóng viên để hỏi, đồng thời đôn đốc phòng kịp thời theo dõi tình hình mưa lũ ở các địa phương trong tỉnh. Chừng 8h35, tôi được điều động lên xã Cao Bồ, huyện Xị Xuyên để nắm tình hình thiệt hại do lũ quét.

Mất hơn 2 giờ đi xe máy trong làn mưa như quất vào mặt, bò qua những đoạn đường dốc lộc cộc đá cục lẫn nước. Sau khoảng 1,5 giờ vượt qua dòng nước xiết bằng dây thừng, rồi men theo đường tắt khoảng 5km đường núi mới đến được thôn Chất Tiền, nơi xảy ra lũ quét vào rạng sáng 28.8. Một bầu không khí tang tóc bao phủ, những hòn đá to như con voi, con trâu, những cây gỗ bị “thần nước” bóc vỏ trắng hếu ngổn ngang trên đường, dưới suối. Trưởng thôn Chất Tiền Tráng Văn Hùng, cho biết: Khoảng 3 – 3h30 phút ngày 28.8, mưa to, lũ ống quét xuống đội 1 và đội 2 của thôn Chất Tiền, nơi có các hộ dân người Dao sinh sống làm 7 người chết và mất tích, 3 người bị thương. Nước lũ kéo theo nhiều đất đá, cây cối, quật gẫy những chân cột nhà sàn của 2 hộ ở đội 2 là nhà ông Lý Văn Long, nhà ông Bàn Văn Vinh làm chết vợ ông Vinh, 4 người khác mất tích và 2 người bị thương. ở đội 1, lũ quét qua 3 nhà, trong đó có nhà anh Lý Văn Đôn làm chết 1 người, mất tích 1 người và 1 người bị thương nặng. Lũ cũng làm sập 2 nhà sàn của 2 hộ khác và 1 nhà cấp 4 tập thể 5 gian của Trạm Y tế xã…

    

Nghe những người dân trong thôn kể lại, lúc xảy ra lũ, trời tối om, sấm chớp rầm trời, bỗng nhiên có tiếng gầm như tiếng ô tôtải leo dốc. Sau đó, đất đá cây cối ầm ầm kéo xuống đội 1 và 2, rồi bắt đầu xuất hiện những tiếng kêu thất thanh của những người bị nạn. Khi ấy, tại gia đình ông Bàn Văn Vinh ở đội 2, nước, đá, cây cối quét qua đánh sập ngôi nhà sàn khá lớn và vững chắc. Không may cho gia đình, phía bị sập lại là phía mà vợ chồng ông cùng các cháu đang ngủ. Vùng vẫy trong cơn nước lũ, ông Vinh đã nắm được chân vợ, nhưng do không kháng cự được, bị đất đá quăng quật nên ông không thể cứu được vợ. Hai cháu nhỏ (1 cháu mới 18 tháng tuổi, 1 cháu chừng 5 tuổi) cũng bị cuốn theo dòng lũ. Cùng lúc đó, 2 người con của ông Vinh đã may mắn chạy thoát được ra ngoài và leo lên đồi. Cũng may mắn là 1 người con dâu và một người con gái nhà ông Vinh không có nhà vì đang đi tập huấn Câu lạc bộ Chia sẻ ở huyện. Đối với nhà ông Lý Văn Long ở gần nhà ông Vinh, ngôi nhà sàn to khỏe cũng bị sập gần một nửa, cô con gái 15 tuổi và mẹ vợ ông Long đã bị nước lũ cuốn trôi mất tích.

 Tại đội 1, hai vợ chồng trẻ Lý Văn Đồn và Bàn Thị Thái mới ở tuổi đôi mươi, vừa mới xây dựng tổ ấm, có một đứa con gái chừng 1 tuổi và sống rất hạnh phúc, nhưng chỉ sau cơn lũ chớp nhoáng, hạnh phúc ấy đã bị “thủy thần” cướp đi, giờ chỉ còn lại một mình anh Đồn bị thương nặng đang nằm cấp cứu tại Trạm xá xã. Xác đứa con gái nhỏ của anh Đồn đã tìm thấy trong đống ngổn ngang, còn người vợ chỉ để lại dấu tích là một chiếc quần trong đống đá. Đến tận 4 giờ chiều cùng ngày, anh em và hàng xóm của anh Đồn vẫn hì hục đào bới đống đất đá, bùn nước dầy cả chục mét để kiếm tìm người mất tích, mọi người đều mệt lả. Theo lời kể của những người dân, hộ anh Đặng Văn Thành cũng bị lũ quét qua, nhưng trong lũ giữ, anh đã vật lộn và kịp kéo 2 đứa con ra khỏi bàn tay “thủy thần”. Cán bộ thôn và xã Cao Bồ cho biết thêm, trong số những người mất tích có 1 cháu nhỏ 5 tuổi ở thôn khác đến ngủ tại nhà ông Bàn Văn Vinh và mẹ vợ ông Lý Văn Long cũng ở nơi khác đến chơi tại nhà ông Long.

Trong cái nắng gắt sau trận lũ làm cho không khí ở Chất Tiền càng trở nên ngột ngạt. Nhìn bãi đất đá ngổn ngang và dòng nước dữ, các gia đình đều biết là hy vọng về sự sống của những người thân bị mất tích hầu như không còn. Theo phong tục, người mất chưa khâm liệm thì chưa kêu khóc, vì thế chỉ có những vẻ mặt thẫn thờ, chưa dứt bàng hoàng, những con mắt đỏ hoe không còn chút hy vọng. Riêng đối với hộ ông Bàn Văn Vinh, mặc dù không cứu được vợ khỏi lũ, nhưngsáng hôm sau, mọi người đã tìm thấy xác vợ ông là bà Tráng Thị Chủng mắc ở dưới bờ suối. Ông Vinh do cứu vợ đã bị lũ quật làm bị thương khá nặng và may mắn bò lên được bờ. Con dâu ông Vinh là chị Bàn Thị Thủy may mắn thoát khỏi lũ do đi tập huấn ở huyện, buổi sáng khi nghe tin lũ quét đã tất tưởi vượt lũ về nhà. Nhưng chị Thủy sững sờ khi nghe tin mẹ chồng cùng đứa con trai hơn 1 tuổi đã bị chết và mất tích. Cả buổi trưa nắng gắt, người ta thấy chị Thủy cứ đi lại trên những đống đá, cây ngổn ngang ở bờ suối để tìm sự hy vọng về đứa con trai. Nước vẫn gầm gào trong những lòng suối, người mẹ trẻ sau những phút hy vọng lại ôm mặt nấc lên từng hồi, nước mắt giàn giụa.

Không chỉ mất người, lũ quét còn làm thiệt hại nặng về tài sản cho nhiều hộ dân cũng như đối với xã. Về phía các hộ gia đình, hộ bị thiệt hại nhiều nhất có lẽ là gia đình ông Bàn Văn Vinh, rồi đến hộ ông Lý Văn Long ở đội 2. Theo thống kê sơ bộ, các hộ bị lũ quét đã bị mất 5 con trâu, 6 chiếc xe máy, nhiều gia súc, gia cầm, máy móc nông nghiệp và nhiều tài sản có giá trị đã bị lũ cuốn đi. Ông Lý Văn Long buồn bã nói: “Mất người, mất tất cả, tất cả lúa đều để ở phía bên lũ quét qua, may còn 50kg ngô mua cho gà mình để ở phía bên cầu thang thì không mất. Bây giờ nhà chẳng còn thứ gì để ăn nữa”. Mưa, lũ đã làm sạt lở đất, đá, vùi lấp làm hư hỏng nhiều tuyến đường trong xã, nhiều cầu tre, gỗ bị cuốn trôi, 1 cầu sắt bị nhấn chìm khiến giao thông nối xã với huyện rất khó khăn. Đối với thôn Chất Tiền, trong ngày 28.8, để vào được chỉ có cách vượt lũ và men theo đường núi.

Trong cơn hoạn nạn, mới thấy hết tấm lòng đùm bọc lẫn nhau của đồng bào cũng như sự quan tâm cấp ủy, chính quyền từ tỉnh đến huyện và xã. Trong suốt ngày 28.8, hàng trăm cán bộ, chiến sĩ các lực lượng vũ trang, dân quân tự vệ, đoàn viên thanh niên, cựu chiến binh, phụ nữ… đã đến ứng cứu và giúp đỡ các gia đình bị nạn. Riêng lực lượng thanh niên và người dân các thôn trong xã tham gia ứng cứu với khoảng trên 100 người, Phòng PC22 - Công an tỉnh với 30 cán bộ, chiến sĩ đã xuất quân từ 12h trưa để đến giúp đỡ đồng bào. Lãnh đạo và các ngành chức năng của huyện đã kịp thời có mặt, trao tiền, quà ủng hộ và giúp đỡ cho các gia đình bị thiệt hại. Theo thông tin từ lãnh đạo huyện Vị Xuyên cho biết, huyện đã bố trị các lực lượng chức năng trực ở các điểm cầu Má, cầu Trung Thành, thông báo cho huyện Bắc Quang giúp đỡ tìm kiếm người bị mất tích. Đối với công tác hỗ trợ cho các hộ bị nạn, trước mắt, huyện trao cho mỗi hộ có người chết, mất tích 2 triệu đồng/1 người và sẽ hỗ trợ ở mức 4 triệu đồng cho 1 người bị chết để lo mai táng, ma chay… đồng thời hỗ trợ cho mỗi hộ có nhà bị hỏng hoàn toàn là 7,5 triệu đồng…

Buổi chiều ở Chất Tiền, trời trong xanh phẳng lặng, nhưng không thể chắc chắn được liệu những đêm tiếp theo mưa lũ có đổ xuống nữa không?. Người mẹ trẻ bị mất con nhỏ ở Chất Tiền cùng nhiều người dân bị mất người thân vẫn giàn giụa nước mắt trên đống ngổn ngang sau lũ.