Xây hồ ở nơi nước quý như... vàng

(HGĐT)- 30 hồ chứa nước sinh hoạt đã, đang và sẽ được xây dựng tại 4 huyện vùng cao núi đá phía Bắc có ý nghĩa rất quan trọng, nó khẳng định sự quan tâm, chia sẻ của Đảng, Nhà nước với khó khăn về nước sinh hoạt của người dân vùng cao Hà Giang. Tuy bước đầu triển khai còn gặp một số vướng mắc, nhưng Hà Giang đang nỗ lực thực hiện và coi đây là công trình kiểu mẫu về đầu tư của Chính phủ trên địa bàn tỉnh.

“Giải khát” cho cao nguyên:

4 huyện vùng cao núi đá phía Bắc của tỉnh gồm Quản Bạ, Yên Minh, Đồng Văn, Mèo Vạc có tổng diện tích tự nhiên gần 2,4 nghìn km2, dân số chiếm 34% toàn tỉnh, địa hình chủ yếu là núi đá, thường xuyên thiếu nước về mùa khô. Đặc biệt tại Đồng Văn, Mèo Vạc có đến 80% diện tích núi đá, là địa bàn trọng điểm khan hiếm nước với thời gian từ 3-4 tháng/năm. Do cấu tạo địa chất vùng cao phía Bắc chủ yếu là núi đá vôi với nhiều hang Karst, sau mỗi trận mưa nước thẩm thấu rất nhanh nên không giữ được. Trước những khó khăn về nước sinh hoạt, các nhà khoa học đã tiến hành nghiên cứu, khảo sát và khẳng định: Địa hình vùng cao phía Bắc Hà Giang có nhiều thung lũng nên giải pháp tối ưu là xây dựng hồ chứa nước. Từ năm 1996 - 2005, Nhà nước đã đầu tư khoảng 165 tỷ đồng xây dựng hệ thống cấp nước sinh hoạt cho người dân. ở 4 huyện hiện có khoảng 140 công trình, hệ thống cấp nước tự chảy, gần 24 nghìn bể, lu chứa nước công cộng, gia đình. Tuy nhiên, so với trên 232,4 nghìn người sinh sống tại đây thì số người được hưởng lợi từ những công trình cấp nước mới chỉ đạt trên 42%. Từ một số hồ chứa nước được xây dựng tại Xà Phìn (Đồng Văn), Tả Lủng (Mèo Vạc), cho thấy việc xây dựng hồ chứa nước ở vùng cao là rất cần thiết và phát huy được hiệu quả. Như vậy, “con đường giải khát Cao nguyên” đã mở lối nhưng nguồn nội lực của tỉnh rất hạn chế nên người dân vẫn phải sống chung với…khát và nước ở vùng cao vẫn quý hơn…vàng.

    
    

Đẩy nhanh tiến độ thi công hồ chứa nước Lùng Phủa, xã Lũng Chinh (Mèo Vạc).

Trong lúc Hà Giang đang tìm mọi cách đẩy nhanh việc “giải khát” cho Cao nguyên, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng đã lên thăm và đi thị sát vùng cao núi đá phía Bắc của tỉnh. Sau chuyến thị sát đó, Thủ tướng đồng ý cho Hà Giang xây dựng 30 hồ chứa nước nhằm giải quyết nhu cầu nước sinh hoạt cho người dân. Đây thực sự là tin vui, nó mở hướng, tiếp thêm động lực để Hà Giang đẩy nhanh lộ trình đầy ý nghĩa này. Thực hiện Kết luận của Thủ tướng Chính phủ, tỉnh ta đã khảo sát các điểm đầu tư xây dựng hồ chứa ở những nơi thiếu nước trầm trọng của 4 huyện và quyết định: Tại huyện Quản Bạ xây dựng 3 hồ chứa nước ở Bát Đại Sơn và Cán Tỷ nhằm cung cấp nước cho 8,3 nghìn người; 8 hồ được xây dựng tại Thắng Mố, Đường Thượng, Phú Lũng, Lũng Hồ, Sủng Tráng, Sủng Thài, Ngam La và Mậu Duệ (huyện Yên Minh), cấp nước cho khoảng 14 nghìn người; 10 hồ tại Vần Chải, Lũng Thầu, Tả Phìn, Tả Lủng, Thài Phìn Tủng, Xà Phìn, Sủng Trái, Lũng Phìn, Hố Quáng Phìn, cấp nước cho gần 19 nghìn người dân huyện Đồng Văn; huyện Mèo Vạc xây 9 hồ, cấp nước cho trên 15,6 nghìn người ở các xã Khau Vai, Cán Chu Phìn, Sủng Máng, Lũng Chinh, Sủng Trà, Giàng Chu Phìn và trung tâm huyện. Tổng nguồn vốn xây dựng 30 hồ trên 137,327 tỷ đồng… Đây là dự án có ý nghĩa quan trọng, vừa đáp ứng niềm mong mỏi của người dân vùng cao cực Bắc, đồng thời khẳng định sự quan tâm, chia sẻ của Đảng, Nhà nước trước những khó khăn của đồng bào. Vì vậy, công tác chuẩn bị các thủ tục cần thiết được chủ đầu tư (Sở NN-PTNT), BQL Dự án hồ chứa nước sinh hoạt 4 huyện vùng cao núi đá phía Bắc được tiến hành rất khẩn trương.

“Chạy đua” với thời gian:

Sau những trận mưa do gió mùa Đông Bắc tràn vào nước ta gây ra, chúng tôi lên Cao nguyên đá. “Cơn khát” đã phần nào nguôi ngoai, màu xanh của ngô, lạc đang bật lên từ những hốc đá xám. Nhưng nước - yếu tố quan trọng trong cuộc sống - vẫn là niềm khát khao, mong mỏi của người dân. Nhằm nhanh chóng hoàn thiện các hạng mục cơ bản để kịp đón nước ngay mùa mưa năm nay, nhiều công trình đang xây dựng tại Đồng Văn, Mèo Vạc được các đơn vị thi công huy động tổng lực. Hồ chứa nước Há Pống Cáy, xã Sủng Trà (Mèo Vạc), dung tích 7 nghìn m3 được Công ty TNHH Minh Đăng (đơn vị thi công) tập trung toàn lực với quyết tâm hoàn thành, đưa vào sử dụng trong thời gian sớm nhất. Ông Trần Đình Hải, Giám đốc công ty, cho biết: Sau khi có thông báo trúng thầu, công ty đã khẩn trương hoàn thiện các thủ tục, đến ngày 5.4 chính thức khởi công xây dựng. Xác định đây là một trong những công trình trọng điểm, có ý nghĩa rất lớn, Công ty đã huy động toàn bộ máy móc, đội ngũ cán bộ kỹ thuật, công nhân có tay nghề lên công trường chỉ đạo, làm việc 3 ca/ngày. Trong quá trình triển khai, một số vật liệu phải chờ nhập về từ Thái Lan như màng chống thấm hoặc công tác GPMB chậm nên bước đấu có ảnh hưởng đến tiến độ. Nhưng sau hơn 1 tháng, Công ty đã hoàn thành các hạng mục như mương dẫn nước, hệ thống đường ống, đào xong móng định hình lòng hồ để đổ bê - tông.

Cùng với Há Pống Cáy, công trình xây dựng hồ chứa Ha Bua Đa, xã Thài Phìn Tủng, do công ty TNHH Hà Nam thi công, cũng được đánh giá có tiến độ triển khai nhanh. Đơn vị thi công quyết tâm xây dựng hồ chứa Ha Bua Đa thành công trình kiểu mẫu về mỹ thuật, chất lượng, là điểm dừng chân tham quan của du khách trên con đường khám phá Cao nguyên đá. Hồ Ha Bua Đa có dung tích chứa 10 nghìn m3 nước, được xây dựng dưới thung lũng đẹp, cạnh con đường Hạnh Phúc lên vùng cao, được huyện Đồng Văn bàn giao mặt bằng từ 14.4. Hơn 1 tháng thi công, đã xây dựng xong hệ thống bể nước, đang thi công lòng hồ. Ông Trần Văn Bao, Giám đốc Công ty, khẳng định: Công ty phấn đấu đẩy nhanh tiến độ để cơ bản hoàn thành, tích nước ngay trong năm nay. Và mùa khô năm 2009, hồ sẽ cấp nước, giải khát cho hàng nghìn người dân khu trung tâm xã, các vùng lân cận. Dẫn đầu về tiến độ là công trình hồ chứa nước Lùng Phủa, xã Lũng Chinh (Mèo Vạc) với dung tích 7 nghìn m3 do Công ty TNHH Hoa Cương thi công. Tuy đường vận chuyển vật liệu vào điểm thi công khó khăn, phải tăng bo nhiều chặng nhưng đến nay khối lượng xây lắp đạt 50%. Công ty phấn đấu đến tháng 9 sẽ xong toàn bộ các hạng mục quan trọng, tích được nước. Tại một số hồ khác như Sủng Nhì B, xã Sủng Máng (Mèo Vạc), quá trình triển khai gặp một số khó khăn về kỹ thuật, Công ty TNHH 307 - đơn vị trúng thầu thi công - đang tích cực phối hợp với chủ đầu tư xử lý.

Trao đổi với chúng tôi, ông Hoàng Đế, Phó Giám đốc Sở NN-PTNT, Trưởng BQL Dự án hồ chứa nước sinh hoạt 4 huyện vùng cao núi đá phía Bắc, khẳng định: Đến nay, có 9 công trình đã hoàn thiện hồ sơ, ký hợp đồng xây lắp với đơn vị trúng thầu và đang tiến hành thi công; 8 công trình có quyết định phê duyệt TKKT của UBND tỉnh, đang trình phê duyệt kế hoạch đấu thầu, kết quả đấu thầu xây lắp; 10 công trình đang thẩm định trình UBND tỉnh phê duyệt TKKT. Trong quá trình tổ chức thực hiện, chủ đầu tư, đơn vị thi công đã phối hợp tốt với chính quyền địa phương trong GPMB, giám sát thi công, huy động nhân lực tại chỗ nhằm tạo công ăn, việc làm, tăng thu nhập cho người dân địa phương. Ông còn cho biết thêm: Xác định rõ đây là một trong những công trình đặc biệt quan trọng, BQL đã thực hiện các bước đúng quy trình kỹ thuật, đảm bảo các yếu tố kỹ thuật, mỹ thuật và hiệu quả sử dụng. Trong năm nay sẽ hoàn thành, đưa vào sử dụng 10 hồ; năm 2009 hoàn thành 20 hồ còn lại để đồng loạt đưa vào sử dụng, cấp nước cho gần 54 nghìn người dân. Và hồ chứa nước 4 huyện vùng cao núi đá phía Bắc sẽ là công trình kiểu mẫu về đầu tư của Chính phủ cho người dân vùng cao Hà Giang.