Thảm họa Bản Vẽ: 18 hay 21 nạn nhân?

Một nguồn tin cho biết, tại vụ sạt núi này không phải là 18 nạn nhân như thông báo của Ban điều hành Dự án thủy điện Bản Vẽ, mà con số chính thức là 21 người. Tuy nhiên, Ban điều hành Dự án vẫn khẳng định con số chính xác là 18 nạn nhân.

Theo tìm hiểu của chúng tôi, trong quá trình thi công tại thủy điện Bản Vẽ cũng đã từng xảy ra một vụ tai nạn khiến 3 người chết.

Khoảng 15 giờ ngày 6/6/2006, chiếc xe ca BKS 37N-7012 do tài xế Bùi Hà ở khối 1 thị trấn Hòa Bình chở công nhân vào thủy điện Bản Vẽ đã bị rơi ở độ cao 200m xuống sông Nậm Nơn thuộc Bản Vẽ, xã Yên Na, Tương Dương, làm 3 người chết và 5 người bị thương nặng.

Như vậy, tính từ ngày khởi công xây dựng thủy điện Bản Vẽ tới thời điểm này đã có ít nhất 21 nạn nhân bị chết. Riêng số công nhân bị thương khi tham gia sản xuất có hàng chục trường hợp.

Cũng một nguồn tin khác cho biết, tại vụ sạt núi này không phải là 18 nạn nhân như thông báo của ban điều hành dự án, mà con số chính thức là 21 người.

Anh H., công nhân tham gia tại dự án thủy điện cung cấp: “Trong số những nạn nhân bị tử nạn ngoài số kỹ sư và công nhân thuộc các công ty Sông Đà 2, 5 còn có 3 “cửu vạn” cũng có mặt tại thời điểm xảy ra sạt núi. Số cửu vạn này chỉ là hợp đồng tự do, không có bảo hiểm lao động”.

Tuy nhiên, kỹ sư Thái Sơn, Phó Giám đốc kiêm Giám đốc Ban điều hành Dự án thủy điện Bản Vẽ vẫn khẳng định con số chính xác là 18 nạn nhân như thông báo ban đầu.

“Nếu đúng như danh sách đã đưa ra là 18 thì chẳng việc gì phải bàn cãi cả. Theo như đội chó nghiệp vụ vào cuộc tìm kiếm thì không chỉ có 3 mà còn “dôi dư” ra một số vị trí khác. Điều này cũng có thể khẳng định là con số nạn nhân phải nhiều hơn dự đoán ban đầu nhưng cũng có thể là một số bộ phận của nạn nhân bị cắt đứt, nằm ở những vị trí khác nhau mà chó nghiệp vụ đã tìm thấy”, ông Trần Xuân Sơn, Phó tổng tham mưu Bộ đội biên phòng tỉnh Nghệ An, cho biết.

Dưới mỏ đá D 3 được thông báo có 18 nạn nhân.

Trở lại nguyên nhân vụ sạt núi, đến thời điểm này Cơ quan CSĐT của Bô Công an và công an tỉnh Nghệ An đang tiến hành thu thập thêm chứng cứ.

Trước đó, Lãnh đạo Tổng Công ty Sông Đà cùng lãnh đạo các Ban điều hành, Ban quản lý dự án Thủy điện Bản Vẽ đều thống nhất công bố với báo giới nguyên nhân sự cố là do "địa chất phức tạp", mà cụ thể là phát hiện lượng đất kẹp giữa khe đá.

Kỹ sư Thái Sơn, từng cho rằng, sau thảm họa các đơn vị chức năng đã phát hiện lượng đất kẹp giữa khe đá. Trước đây, hiện trạng đất kẹp đá đã không được phát hiện do cây cối mọc um tùm trên toàn bộ quả núi. Nhiều khả năng nước mưa thấm vào đất gây sạt trượt. "Nếu phát hiện sớm đất kẹp giữa đá thì chúng tôi đã dừng khai thác tại quả núi này".

Theo một cán bộ điều tra, lý do này không có tính thuyết phục để chứng minh vụ sạt núi là yếu tố chủ quan, mà cụ thể gán ghép trách nhiệm về thiên nhiên. Tại mỏ đá D3 nếu quan sát theo mắt thường có thể dễ nhận thấy cấu kết cấu địa chất có vấn đề. Lộ đá ở đây gốc trầm tích thành vách cao hàng trăm mét. Thành phần gồm đá cát kết hạt nhỏ đến mịn phân lớp mỏng đến vừa, có các lớp kẹp phiến sét, sét kết nằm xen kẹp trong tập cát kết nên sẽ rất nguy hiểm cho công nhân tham gia bóc phủ lớp đất đá tại mỏ đá D3.

Nguồn tin này dẫn chứng, chứng minh việc Ban điều hành dự án thủy điện mà chính là Ban A (phía chịu đảm nhận thi công tại đỉnh đồi D3, cụ thể là Tập đoàn Điện lực Việt Nam) trong quá trình cho kỹ thuật tiến hành khảo sát địa chất nắm tình hình đã không phát hiện thấy dấu hiệu, nguy cơ xảy ra sạt núi là điều hoàn toàn vô lý.

Điều dễ nhận thấy là ngay tại tuyến đường công vụ dẫn tới mỏ đá D3, bằng mắt thường quan sát nhiều người sẽ “sởn tóc gáy” vì cảnh tượng những khối đá với nhiều đường chỉ chạy dọc dài có thể đổ sập bất cứ lúc nào. Hiện Cơ quan CSĐT đang tích cực thu thập thêm chứng cứ về mỏ đá D3.