Phát triển Câu lạc bộ sinh hoạt văn hóa dân gian tại thôn, bản

BHG - Thực hiện Dự án số 6 thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021 - 2025 về “Bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của dân tộc gắn với phát triển du lịch”. Theo đó, trong năm 2023, tỉnh ta đã tổ chức xây dựng Câu lạc bộ (CLB) Văn hóa dân gian tại các thôn, bản vùng đồng bào dân tộc thiểu số nhằm khích lệ người dân tích cực tham gia vào hoạt động bảo tồn bản sắc văn hóa; phát huy vai trò chủ thể trong việc nhân rộng mô hình bảo tồn văn hóa truyền thống.

Tiết mục biểu diễn của Câu lạc bộ sinh hoạt văn hóa dân tộc Mông, thôn Ma Ngán Sán, xã Tả Ván (Quản Bạ).

Hiện nay toàn tỉnh đã thành lập được 20 CLB tại các thôn, bản. Để CLB duy trì và phát huy hiệu quả, tại mỗi CLB đã bố trí về nhân sự và sắp xếp địa điểm tập luyện, cụ thể: Mỗi CLB được 1 cán bộ của Trung tâm Văn hóa TT& DL huyện và nghệ nhân tham gia hướng dẫn, truyền dạy. Nội dung học gồm: Cách tổ chức một buổi sinh hoạt văn hóa dân gian, tìm hiểu về các nghi lễ, tín ngưỡng, hát dân ca, dân vũ, các loại nhạc cụ… Ngoài ra, các thành viên tham gia còn được hướng dẫn về phương pháp và kỹ năng thành lập tổ chức, hoạt động các loại hình CLB văn hóa, văn nghệ dân gian; tổ chức hoạt động truyền dạy về dân ca, dân vũ, nhạc truyền thống; thông tin, tuyên truyền phục vụ bảo tồn, phát huy các loại hình văn hóa phi vật thể. Với sức hấp dẫn đó các CLB khi ra đời đã thu hút được đông đảo người dân tham gia với thành viên cao tuổi nhất là 72 tuổi và nhỏ tuổi nhất là 12 tuổi.

Đồng chí Trần Văn Đãng, Giám đốc Trung tâm Văn hóa - Điện ảnh tỉnh cho biết: “Qua quá trình chuẩn bị và tổ chức xây dựng CLB, trên tinh thần trách nhiệm cao các CLB đã đi vào hoạt động một cách hiệu quả. Việc CLB ra đời đã giúp các thành viên tiếp thu ý nghĩa quan trọng của hoạt động sinh hoạt văn hóa dân gian, tập luyện kỹ năng hát dân ca, dân vũ, trình tấu nhạc cụ, trích đoạn nghi lễ truyền thống...của dân tộc. Bên cạnh đó, các tiết mục biểu diễn của CLB được ghi hình và trở thành sản phẩm tuyên truyền trên các phương tiện thông tin đại chúng, được lưu tư liệu phục vụ công tác bảo tồn, phát huy, tuyên truyền và quảng bá giá trị văn hóa dân gian truyền thống của các dân tộc trong và ngoài tỉnh”.

CLB hát Then - đàn Tính thôn Bản Noong, xã Lạc Nông, huyện Bắc Mê.

Chị Nguyễn Thị Vinh, Chủ nhiệm CLB hát Then - Đàn tính, thôn Bó Củng, thị trấn Yên Phú (Bắc Mê) chia sẻ: “CLB được hình thành từ nhóm hát then của thôn, thành viên là những người cùng sở thích; khi đó địa điểm chưa cụ thể, chủ yếu tập tại nhà dân. Đến năm 2023 dưới sự hướng dẫn của Trung tâm Văn hóa - Điện ảnh và cán bộ thị trấn nhóm đã kiện toàn lại, trở thành CLB với 27 thành viên, độ tuổi từ 14 - 60 tuổi. Ngay sau khi thành lập, các thành viên đã được trang bị kiến thức và được dậy thêm nhiều làn điệu, cách múa, hát… qua đó các tiết mục trở nên hấp dẫn hơn. Trở thành động lực cho các thành viên, đó là CLB được trang bị các dụng cụ biểu diễn, có kinh phí hoạt động, địa điểm cố định để tập luyện… Hiệu quả từ khi được kiện toàn lại, đã giúp CLB hoạt động bài bản, các thành viên học đàn và hát thành thạo, biểu diễn chuyên nghiệp; được mời và tham gia biểu diễn tại các ngày lễ lớn do huyện, thị trấn tổ chức…”.

Với những kết quả đã đạt được, hiện nay Sở Văn hóa - TT&DL đã tiếp tục khảo sát, điều tra, thống kê, thu thập thông tin để các thôn, bản trên toàn tỉnh đều có thể thành lập CLB. Để thu hút đông đảo nhân dân tham gia, các CLB sẽ được trang bị mua vật tư, nguyên vật liệu, dụng cụ và tài liệu phục vụ xây dựng CLB. Với những giá trị văn hóa độc đáo của mỗi dân tộc, mô hình CLB sinh hoạt văn hóa dân gian tại các thôn, bản được kỳ vọng là một “kênh” nâng cao văn hóa tinh thần lành mạnh cho người dân, đồng thời góp phần quan trọng trong việc duy trì và bảo tồn các giá trị văn hóa truyền thống, đặc biệt đối với thanh niên dân tộc thiểu số; là nơi để phổ biến chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về văn hóa dân tộc; thực trạng và giải pháp định hướng cho công tác bảo tồn và phát huy văn hóa truyền thống các dân tộc…

Bài, ảnh: Hoàng Yến