Quốc hội thảo luận về dự án Luật sửa đổi bổ sung một số điều của Luật Sở hữu trí tuệ

Tiếp tục Chương trình kỳ họp thứ 2, Quốc hội Khóa XV, chiều ngày 26/10, Quốc hội thảo luận trực tuyến về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Sở hữu trí tuệ (SHTT).

Các đại biểu thảo luận tại Hội trường Quốc hội ngày 26/10.

Việc sửa đổi, bổ sung Luật SHTT nhằm thể chế hóa chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách của Nhà nước về hoàn thiện nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, công nghiệp hóa và hiện đại hóa để chủ động tham gia cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư, phát triển nhanh, bền vững dựa chủ yếu vào khoa học và công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số; đồng thời đáp ứng yêu cầu của quá trình hội nhập kinh tế sâu rộng của Việt Nam hiện nay.

Dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung 92 điều (trong đó bổ sung 12 điều, sửa đổi 80 điều) và bãi bỏ hai điều, nâng tổng số điều của Luật SHTT sau khi sửa đổi lên 232 điều, thuộc 7 nhóm Chính sách. Một trong những nội dung được nhiều đại biểu quan tâm về dự án Luật là việc bảo hộ nhãn hiệu nổi tiếng, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ, về quyền đăng ký nhãn hiệu, bảo hộ chỉ dẫn địa lý …

Thảo luận tại hội trường Quốc hội, đại biểu Nguyễn Văn Huy (Thái Bình) cho biết: Luật SHTT sửa đổi nhằm đảm bảo hành lang pháp lý về sở hữu tài sản trí tuệ, kiến tạo thúc đẩy thương mại hóa tài sản trí tuệ góp phần quan trong trong bối cảnh phát triển kinh tế xã hội của đất nước, nhất là trong bối cảnh hội nhập kinh tế sâu rộng hiện nay.

Về sự cần thiết ban hành dự án Luật, đại biểu Huy tán thành với việc sửa đổi quy định trao quyền đăng ký sáng chế, kiểu dáng công nghiệp, thiết kế bố trí nhiệm vụ khoa học công nghệ có sử dụng toàn bộ ngân sách nhà nước hoặc một phần ngân sách nhà nước cho tổ chức chủ trì nhiệm vụ đó một cách tương đồng mà không bồi hoàn.

Theo đại biểu, tổ chức chủ trì có quyền sở hữu sáng chế, kiểu dáng công nghiệp, thiết kế bố trí khi được cấp văn bằng bảo hộ, trừ những đối tượng thuộc lĩnh vực quốc phòng an ninh.

Về vấn đề này, đại biểu đề nghị cần tiếp tục rà soát hoàn thiện theo hướng bổ sung, làm rõ cơ chế phân chia hợp lý lợi ích giữa nhà nước, cơ quan chủ trì và tác giả để thể chế hóa đầy đủ chủ trương của Đảng và Nhà nước. Trong đó, cần lưu ý quy định, cách phân chia tùy theo mức độ cho thỏa đáng và hợp lý.

Bên cạnh đó, cần nghiên cứu bổ sung và mở rộng cơ chế trao quyền sở hữu tương tự đối với giống cây trồng, một số đối tượng quyền tác giả và quyền liên quan để khắc phục sự không thống nhất các quy định về quyền đăng ký sở hữu.

Về xử phạt vi phạm hành chính đối với hành vi xâm phạm quyền SHTT, đại biểu Huy nêu rõ: Việc quy định không áp dụng biện pháp xử lý vi phạm hành chính đối với hành vi xâm phạm quyền SHTTvề sáng chế sở hữu công nghiệp, thiết kế, bố trí tên thương mại với các hành vi cạnh tranh không lành mạnh là không phù hợp. Bởi việc này sẽ dẫn đến khoảng trống pháp luật trong việc kịp thời phát hiện, ngăn chặn, xử lý các hành vi vi phạm pháp luật trong lĩnh vực sở hữu công nghiệp. Đồng thời, trong quá trình xử phạt vi phạm hành chính cần quy định để bảo đảm kịp thời và tăng tính dăn đe, cùng kết hợp các biện pháp xử lý khác.

Về quyền đăng ký nhãn hiệu, đại biểu cho biết: Theo quy định tại khoản 2 điều 57 của dự thảo Luật, quy định  tổ chức cá nhân tiến hành hoạt động thương mại hợp pháp có quyền đăng ký nhãn hiệu cho sản phẩm mà mình đưa ra thị trường nhưng do người khác sản xuất với điều kiện người sản xuất không sử dụng nhãn hiệu đó cho sản phẩm và không phản đối việc đăng ký đó.

“Quy định như trên về quyền đăng ký nhãn hiệu của tổ chức hoạt động thương mại là chưa hợp lý, chưa rõ ràng vì chỉ xét đến nhãn hiệu nhà sản xuất mà không tính đến trường hợp tổ chức thương mại đăng ký nhãn hiệu tương tự với nhãn hiệu của nhà sản xuất. Trên thực tế, công ty thương mại có thể đặt sản xuất  sản phẩm cho mình vẫn phẩm đó chỉ mang nhãn hiệu riêng của công ty thương mại, do vậy quyền đăng ký nhãn hiệu này thuộc về công ty thương mại”, đại biểu phân tích.

Về vấn đề này, đại biểu cũng đề nghị sửa đổi tổ chức, cá nhân tiến hành hoạt động thương mại hợp pháp có quyền đăng ký nhãn hiệu cho sản phẩm đưa ra thị trường do người khác sản xuất với điều kiện người sản xuất không sử dụng nhãn hiệu đó cho sản phẩm.

Đồng thời, tổ chức có chức năng kiểm soát, chứng nhận chất lượng đặc tính nguồn gốc  và tiêu chí khác liên quan đến hàng hóa dịch vụ thì không  đăng ký nhãn hiệu chứng nhận. “Với quy định này thì UBND cấp tỉnh, trung ương được cho là đáp ứng điều kiện để đăng ký nhãn hiệu chứng nhận, đặc biệt chứng nhận nguồn gốc địa lý, đặc sản địa phương vì họ có đầy đủ các cơ quan chuyên môn để chứng nhận các đặc tính của hàng hóa dịch vụ”, đại biểu cho biết.

Đồng tình với quan điểm trên, đại biểu Dương Bình Phú (Phú Yên) cơ bản thống nhất cao dự thảo Luật SHTT và cho rằng dự thảo Luật đã kế thừa những ưu điểm, khắc phục những hạn chế, bổ sung những điều khoản phù hợp và đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước và hội nhập quốc tế.

Cho ý kiến về vấn đề bảo hộ chỉ dẫn địa lý, đại biểu cho biết: Bảo hộ chỉ dẫn được coi là một trong những công cụ hữu hiệu để khẳng định vị thế, đồng thời góp phần nâng cao giá trị cho nông sản trên thị trường quốc tế, phục vụ tích cực cho việc xuất khẩu.

Do vậy, vấn đề đặt ra cho các tỉnh thành phố trên cả nước là phải quản lý làm sao cho hiệu quả để thực sự nâng cao giá trị của chỉ dẫn địa lý được bảo hộ.

“Luật đã quy định về sở hữu trí tuệ, chỉ dẫn địa lý thuộc về nhà nước và nhà nước giao quyền quản lý cho địa phương nhưng ở địa phương, UBND hoặc hiệp hội, ngành nghề sẽ được giao quyền quản lý”, đại biểu cho hay.

Cũng theo đại biểu Phú, bảo hộ chỉ dẫn địa lý là nhằm thêm cơ hội gia tăng giá trị sản phẩm góp phần phát triển kinh tế địa phương nhưng cơ quan nào quản lý cũng đều có những bất cập nhất định. “Vì vậy, khi đã giao quyền quản lý thì văn bản quy định chi tiết của Chính phủ phải được quy định rõ về cơ chế quản lý để kiểm soát chất lượng, quy trình, cách thức sử dụng chỉ dẫn địa lý”, đại biểu đề xuất.

Tham gia thảo luận trực tuyến về dự thảo Luật, đại biểu Nguyễn Công Hoàng (Thái Nguyên) nhận định, dự thảo Luật được chuẩn bị đầy đủ, công phu và nghiêm túc; nội dung dự thảo cơ bản khắc phục được những hạn chế, bất cập của Luật SHTT hiện hành. Đại biểu cũng nhấn mạnh, dự thảo Luật cần phải đề cao mục tiêu, tạo nền tảng, cơ sở pháp lý vững chắc để Việt Nam tham gia hội nhập quốc tế.

Trên cơ sở đó, đại biểu đề xuất Ban soạn thảo xem xét lại quy định về các điều kiện được cấp chứng chỉ hành nghề dịch vụ đại diện sở hữu công nghiệp với lý do: Quy định cho phép người đã có chứng chỉ luật sư không cần qua thi tuyển có thể được hành nghề dịch vụ đại diện sở hữu công nghiệp là chưa hợp lý. “Việc quy định như vậy sẽ làm giảm đi chất lượng của dịch vụ đại diện sở hữu công nghiệp bởi lẽ lĩnh vực này là một lĩnh vực khó, kể cả những luật sư đã có chứng chỉ hành nghề nhưng không qua kiểm tra năng lực thì cũng không thể đảm đương được, đại biểu cho biết./.

Theo dangcongsan.vn