Cần nhân rộng Đề án nâng cao chất lượng hoạt động HĐND của Hoàng Su Phì

HGĐT- Năm 2009, Thường trực HĐND huyện Hoàng Su Phì ban hành đề án đổi mới, nâng cao chất lượng hoạt động của HĐND xã, thị trấn. Sau một thời gian triển khai, đề án đã phát huy hiêu quả, chất lượng hoạt động của đại biểu và các kỳ họp HĐND được nâng lên rõ rêt. Đề án đổi mới, nâng cao chất lượng hoạt động HĐND xã, thị trấn của huyên Hoàng Su Phì là một cách làm hay, cần được nhân rộng trên địa bàn tỉnh.

THỰC TRẠNG

Luật Tổ chức HĐND-UBND quy định: HĐND là cơ quan quyền lực Nhà nước ở địa phương, thực hiện quyền giám sát đối với các cơ quan, tổ chức kinh tế, xã hội và mọi công dân. Nhưng trong thực tiễn hoạt động, HĐND các xã, thị trấn trên địa bàn huyện Hoàng Su Phì từ năm 2007 trở về trước chưa phát huy tốt vai trò, trách nhiệm theo luật định. Cụ thể, việc tổ chức các kỳ họp còn mang tính hình thức, chậm đổi mới, không có sự chuẩn bị trước; chất lượng các báo cáo, tờ trình, nghị quyết thấp, cá biệt có HĐND xã ban hành nghị quyết sai thẩm quyền, trái luật định. Bên cạnh đó, công tác điều hành của chủ toạ, thảo luận của đại biểu HĐND tại kỳ họp chưa phát huy được vai trò, còn nhiều lúng túng; hoạt động giám sát chưa được HĐND cấp xã thực hiện nghiêm túc, đúng luật. Hàng năm, HĐND xã không ban hành được nghị quyết về chương trình giám sát, không tổ chức các cuộc giám sát, không có báo cáo giám sát; hoạt động tiếp xúc cử tri (TXCT) của đại biểu không đều, nội dung tiếp xúc không được Thường trực HĐND xã chuẩn bị; các tổ đại biểu HĐND không sinh hoạt theo quy định; Thường trực HĐND một số xã chưa làm hết trách nhiệm, đặc biệt là giữa hai kỳ họp hàng năm; cán bộ văn phòng xã chưa nhận thức đúng vai trò tham mưu đối với các kỳ họp HĐND.

Trước thực trạng đó, HĐND huyện đã tiến hành nghiên cứu, soạn thảo Đề án Đổi mới, nâng cao chất lượng hoạt động của HĐND xã, thị trấn. Đề án đã nêu rõ cách triển khai, các giải pháp cụ thể nhằm nâng cao chất lượng kỳ họp và các hoạt động của HĐND xã, thị trấn, sau khi ban hành, Thường trực HĐND huyện đã triển khai kế hoạch tập huấn nội dung Đề án cho HĐND 25 xã, thị trấn. Trong đó, đợt 1 mở lớp tập huấn tập trung cho các đồng chí Bí thư Đảng uỷ, Chủ tịch, Phó Chủ tịch HĐND và cán bộ văn phòng 25 xã, thị trấn. Sau lớp tập huấn, Thường trực HĐND huyện đã áp dụng việc chấm điểm, đánh giá chất lượng kỳ họp thứ 11 HĐND các xã, thị trấn thông qua đại biểu HĐND huyện theo dõi.

Sau đó, Thường trực HĐND huyện tiếp tục tập huấn đợt 2 với hình thức mở lớp ghép từ 2-3 xã thành một cụm, đối tượng tham gia gồm các đại biểu HĐND 25 xã, thị trấn, thời gian tập huấn mỗi cụm hai ngày. Trong quá trình tập huấn, Ban tổ chức lớp đã gắn việc giảng lý thuyết với thực hành công tác điều hành kỳ họp của chủ toạ, tổ chức giám sát, đặc biệt là hoạt động TXCT của đại biểu, đồng thời dành nhiều thời gian thảo luận, trao đổi kinh nghiệm giữa các xã với nhau... Thông qua hoạt động này, đại biểu HĐND các xã, thị trấn tự nhận thấy những điểm mạnh của các địa phương khác, những hạn chế của trong hoạt động của địa phương mình và tự có thức rèn luyện, khắc phục những hạt chế đó.

KẾT QUẢ ĐẠT ĐƯỢC

Sau một thời gian triển khai thực hiện Đề án, hoạt động của HĐND các xã, thị trấn đã có chuyển biến rõ nét từ khâu tổ chức kỳ họp, giám sát, chất vấn tại kỳ họp, hoạt động TXCT của đại biểu... Xác định kỳ họp là nhiệm vụ trọng tâm, quyết định đến hoạt động khác của HĐND xã, thị trấn nên Đề án đã có những giải pháp cụ thể nhằm đổi mới chất lượng mỗi kỳ họp. Qua hai năm tổ chức thực hiện, các xã đã chuẩn bị tốt nội dung cho mỗi kỳ họp, có sự phân công từng bộ phận chuẩn bị tài liệu, hội trường, ma két và những điều kiện khác. Các loại báo cáo trình tại kỳ họp được chuẩn bị chu đáo cả nội dung lẫn thể thức, hình thức văn bản, đã hạn chế được việc xây dựng báo cáo, dự thảo nghị quyết sai về hình thức, yếu về chất lượng. Nghị quyết được ban hành có chỉ tiêu cụ thể, có tính khả thi, phù hợp với điều kiện thực tế của địa phương. HĐND xã, thị trấn đã khắc phục được tình trạng đại biểu đi họp quá muộn, họp thông tầm từ cuối giờ sáng sang đầu giờ chiều khiến chất lượng kỳ họp không cao. Chủ toạ kỳ họp điều hành đảm bảo tính nghiêm túc, duy trì đúng nội dung công việc, khoa học và dứt khoát, nhiều xã đã duy trì tốt phiên thảo luận, chất vấn tại kỳ họp, thực hiện việc chất vấn bằng phiếu tại kỳ họp, nội dung chất vấn đúng việc.

Nếu như, từ đầu nhiệm kỳ, hầu hết HĐND các xã không ban hành nghị quyết giám sát hàng năm, hoạt động giám sát chưa được tổ chức thực hiện đúng luật...thì khi có Đề án, các xã đã khắc phục được tình trạng này. Nhiều xã đã tổ chức thực hiện nghị quyết giám sát đúng thời gian, đúng nội dung, có chất lượng, qua đó giúp công tác điều hành của UBND xã và Trưởng thôn bản đạt hiệu quả cao hơn, thể hiện rõ được tinh thần, trách nhiệm người đứng đầu. HĐND các xã đã thực hiện tốt việc xây dựng kế hoạch giám sát, thành lập đoàn giám sát, ban hành kết luận, báo cáo kết quả hoạt động giám sát trình tại kỳ họp cuối năm. Thường trực HĐND xã, thị trấn đã chỉ đạo đại biểu HĐND cấp mình TXCT trước và sau mỗi kỳ họp để tiếp thu ý kiến của cử tri, thông báo kết quả kỳ họp, tuyên truyền nghị quyết kỳ họp tới các bậc cử tri. Nhìn chung, việc trả lời, giải quyết các ý kiến, kiến nghị cử tri của UBND các xã, thị trấn đã thể hiện rõ tinh thần trách nhiệm, đảm bảo tính nghiêm túc, đáp ứng được yêu cầu đề ra. Thường trực HĐND các xã, thị trấn đã duy trì tốt công tác phối hợp với MTTQ xã trong việc tổ chức cho đại biểu TXCT tại cơ sở, phối hợp trong hoạt động giám sát, giải quyết các ý kiến phản ảnh của cử tri, theo dõi hoạt động của đại biểu HĐND xã, thị trấn; phối hợp với UBND cùng cấp chuẩn bị các kỳ họp HĐND, giải quyết các ý kiến, kiến nghị của nhân dân, tổ chức triển khai, đôn đốc thực hiện Nghị quyết HĐND...

Trao đổi với chúng tôi, đồng chí Hoàng Thị Điều, Chủ tịch HĐND huyện khẳng định: Đề án Đổi mới, nâng cao năng lực hoạt động của HĐND xã, thị trấn đã cụ thể hoá một cách dễ hiểu hoạt động của HĐND cấp xã và trở thành cẩm nang của Thường trực HĐND các xã, thị trấn. Sau khi Đề án ra đời, các kỳ họp HĐND xã đã có sự chuẩn bị tốt hơn, chất lượng được nâng lên, hoạt động chất vấn, trả lời chất vấn được các đại biểu quan tâm và có trách nhiệm trước cử tri, đã khắc phục được tình trạng không ban hành nghị quyết giám sát từ đầu năm. Trong thời gian tới, huyện tiếp tục sửa đổi, bổ sung Đề án để tổ chức triển khai, áp dụng trong nhiệm kỳ mới của HĐND các xã, thị trấn.

Thiết nghĩ, từ những hiệu ứng tích cực của Đề án Đổi mới, nâng cao chất lượng hoạt động HĐND xã, thị trấn trên địa bàn huyện Hoàng Su Phì, các địa phương khác cũng cần tham khảo, áp dụng để HĐND thực sự phát huy vai trò cơ quan quyền lực Nhà nước cao nhất ở địa phương.