Sẵn sàng cho cuộc Tổng điều tra dân số và nhà ở trên địa bàn tỉnh

HGĐT- Theo quy định của Chính phủ, cứ 10 năm nước ta lại tiến hành Tổng điều tra (TĐT) dân số và nhà ở 1 lần. Với ý nghĩa chính trị, xã hội quan trọng, kết quả TĐT của từng địa phương và cả nước sẽ không chỉ giúp cho việc đánh giá tình hình thực hiện kế hoạch phát triển KT – XH đã đề ra, mà còn giúp cho việc xây dựng kế hoạch phát triển KT – XH trong giai đoạn tiếp theo. Để giúp bạn đọc hiểu hơn về TĐT dân số và nhà ở sẽ diễn ra vào ngày 1.4 tới đây, phóng viên (PV) Báo Hà Giang có cuộc trao đổi với đồng chí Nguyễn Thị Soạn, Cục trưởng Cục Thống kê, Phó trưởng Ban chỉ đạo (BCĐ) TĐT của tỉnh về vấn đề này.

Đồng chí Nguyễn Thị Soạn, Cục trưởng Cục Thống kê, Phó trưởng Ban chỉ đạo (BCĐ) TĐT của tỉnh.

Đ/c Nguyễn Thị Soạn: Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nói: “Vì lợi ích của nước nhà và lợi ích thiết thân của mỗi người mà cần phải điều tra dân số”. Theo quy định về thời gian TĐT dân số và nhà ở, ngày 10.7.2008, Thủ tướng Chính phủ đã ra Quyết định số 94/2008/QĐ/TTg về tổ chức TĐT dân số và nhà ở năm 2009. Ngày 10.10, BCĐ TĐT TƯ đã ra Quyết định số 09-QĐ/BCĐTW về việc ban hành phương án TĐT dân số và nhà ở 1.4.2009. Ngày 16.10.2008, Ban Bí thư TƯ Đảng đã ban hành Chỉ thị số 27-CT/TW về lãnh đạo thực hiện thắng lợi cuộc TĐT dân số và nhà ở năm 2009.

Mục đích của TĐT dân số và nhà ở năm 2009 là: Phục vụ công tác nghiên cứu, phân tích và dự báo quá trình phát triển dân số và nhà ở trên phạm vi cả nước và từng địa phương. Đáp ứng nhu cầu thông tin đánh giá tình hình thực hiện các kế hoạch phát triển KT - XH thời kỳ từ năm 2000 đến năm 2010 và xây dựng kế hoạch phát triển KT - XH thời kỳ từ năm 2011 đến năm 2020, phục vụ công tác giám sát thực hiện mục tiêu phát triển Thiên niên kỷ của Liên hợp quốc mà Chính phủ Việt Nam đã ký kết. Cung cấp số liệu cơ bản về dân số và nhà ở của các đơn vị hành chính nhỏ nhất, bổ sung nguồn số liệu cho các cuộc điều tra thường xuyên, cung cấp dàn mẫu và cơ sở dữ liệu dân số, nhà ở cho các mục đích nghiên cứu khác nhau trong 10 năm sau cuộc TĐT.

Nội dung của cuộc TĐT lần này sẽ tập trung vào những nội dung cụ thể như: Dân số chia theo giới tính, độ tuổi, dân tộc, tôn giáo, thành thị, nông thôn; tình trạng di cư; trình độ học vấn; tình trạng khuyết tật; tình hình lao động – việc làm; tình trạng hôn nhân; mức độ sinh, chết và phát triển dân số; thực trạng về nhà ở; một số tiện nghi sinh hoạt của các hộ dân cư.

PV: Xin đồng chí cho biết, việc triển khai cuộc TĐT trên địa bàn tỉnh ta lần này có những thuận lợi, khó khăn gì?

Đ/c Nguyễn Thị Soạn: Xác định TĐT dân số và nhà ở là nhiệm vụ hết sức quan trọng, trên cơ sở đó, đến nay công tác chỉ đạo, thống nhất của BCĐ từ T.Ư và các cấp đã được triển khai tích cực, đồng bộ. Đối với tỉnh ta, cấp ủy, chính quyền các cấp đã tích cực quan tâm, chỉ đạo triển khai các nội dung từ việc thành lập BCĐ các cấp cho đến việc chuẩn bị các nội dung cho cuộc TĐT được diễn ra một cách thuận lợi nhất.

Tuy nhiên, có thể thấy Hà Giang là một tỉnh miền núi, biên giới, có địa hình chia cắt mạnh, rất khó khăn cho giao thông, đi lại. Dân số của tỉnh tuy không nhiều nhưng sống không tập trung; trình độ dân trí không đồng đều. Đặc biệt, tỉnh ta có 22 dân tộc cùng sinh sống, do đó, quá trình điều tra sẽ gặp phải khó khăn vì lực lượng điều tra viên, tổ trưởng và giám sát viên có nhiều người được trưng tập từ các ngành như giáo dục, y tế, quân đội… do đó rất khó khăn trong việc tiếp cận hộ để thu thập thông tin vì có nhiều điều tra viên không biết tiếng dân tộc… Do địa hình cách trở, nên việc chuyển tài liệu, văn phòng phẩm phục vụ điều tra do BCĐ TƯ cấp được chia ra làm 3 lần khác nhau nên cũng hết sức khó khăn cho địa phương, chi phí cho quá trình này vì thế mà tăng thêm gấp 2 – 3 lần so với quy định của BCĐTƯ. Thời gian diễn ra TĐT lần này đúng vào thời điểm người dân đang tập trung triển khai sản xuất vụ Xuân nên công tác tuyên truyền, vận động cũng như công tác tiến hành điều tra sẽ gặp phải nhiều khó khăn hơn; kinh phí cho TĐT tuy lớn, nhưng so với khối lượng công việc tại địa phương vẫn còn khá khiêm tốn…

PV: Với vai trò là Thường trực của BCĐ TĐT của tỉnh, đồng chí có thể cho biết đến nay tỉnh ta đã triển khai chuẩn bị cho công tác TĐT như thế nào?

Đ/c Nguyễn Thị Soạn: Thực hiện chỉ đạo của TƯ, tỉnh ta đã tiến hành thành lập BCĐ TĐT cấp tỉnh, đồng thời chỉ đạo các huyện, thị tiến hành thành lập BCĐ cấp huyện và xã. Trên cơ sở đó, đến nay công tác chuẩn bị cho cuộc TĐT đã cơ bản hoàn thành.

Công tác vẽ sơ đồ, lập bảng kê tính đến thời điểm 15.3 đã hoàn thành. Theo kết quả vẽ sơ đồ và lập bảng kê, tỉnh ta có 1.747 địa bàn với 150.315 hộ và 701.681 người. Để đảm bảo cho điều tra, công tác tập huấn nghiệp vụ ghi phiếu cho giảng viên cấp huyện đã được triển khai đúng tiến độ và chất lượng. BCĐ tỉnh đã tổ chức 1 lớp tập huấn nghiệp vụ ghi phiếu TĐT cho BCĐ TĐT cấp huyện với thời gian 6 ngày, bắt đầu từ ngày 7 – 12.1.2009. Tiếp đó, BCĐ tỉnh đã chỉ đạo BCĐ cấp huyện khẩn trương tiến hành tuyển chọn, trưng tập cán bộ làm điều tra viên, tổ trưởng; xây dựng kế hoạch tổ chức các lớp tập huấn cho điều tra viên, tổ trưởng điều tra trên địa bàn các huyện, thị. Qua đó, công tác tập huấn nghiệp vụ cho điều tra viên, tổ trưởng và văn phòng BCĐ TĐT các huyện, thị và các xã trên địa bàn toàn tỉnh được tiến hành từ ngày 25.2. Tính đến ngày 24.3, toàn bộ các lớp tập huấn nghiệp vụ ghi phiếu trên địa bàn tỉnh đã kết thúc với tổng số 2.585 người được tập huấn, kết quả 95% học viên tham dự đều đạt yêu cầu, số điều tra viên chưa đạt yêu cầu được bố trí làm điều tra viên dự phòng. BCĐ tỉnh cũng đã hướng dẫn cho các huyện, thị đối chiếu, so sánh giữa báo cáo dân số thường xuyên năm 2008 của từng xã, phường, thị trấn với số liệu tổng hợp từ kết quả vẽ sơ đồ, lập bảng kê để tiến hành tổng kiểm tra, hiệu chỉnh sơ đồ bảng kê và tổng rà soát các khâu từ nay đến trước 31.3.

Đến nay, BCĐ tỉnh đã phối hợp với các cơ quan thông tin đại chúng như: Báo Hà Giang, Đài PT – TH tỉnh, ngành Văn hóa từ tỉnh đến cơ sở để tổ chức tuyên truyền, cổ động cho cuộc TĐT. Các địa phương cũng đã và đang tổng rà soát các khâu chuẩn bị, đồng thời tổ chức họp thôn, bản, tổ dân phố để phổ biến rõ về mục đích, yêu cầu của TĐT. Trên tinh thần đó, có thể nói đến nay các địa phương trong toàn tỉnh đã sẵn sàng cho cuộc TĐT diễn ra từ ngày 1.4 theo đúng quy định.

PV: Xin trân trọng cảm ơn đồng chí!