Cựu binh chiến tranh Việt Nam trở thành ngoại trưởng Mỹ

Thượng viện Mỹ chấp thuận đề cử của Tổng thống Obama về việc bổ nhiệm ông John Kerry trở thành ngoại trưởng mới thay cho bà Hillary Clinton.

Tân ngoại trưởng Mỹ John Kerry. Ảnh: AFP

John Kerry, 69 tuổi, thượng nghị sĩ bang Massachusetts và là một cựu chiến binh Việt Nam, nổi tiếng khắp nước Mỹ khi được chọn làm đại diện đảng Dân chủ tranh cử tổng thống năm 2004. Ông được tổng thống Barack Obama đề cử chức vụ ngoại trưởng hồi tháng trước.

Với 94 phiếu thuận và 3 phiếu chống, các nhà lập pháp của Thượng viện thông qua đề cử của Ủy ban Đối ngoại Thượng viện trình lên cùng ngày, AFP cho hay. Việc đề cử ông Kerry được quan tâm trong nhiều ngày, với sự ủng hộ của cả hai đảng dành cho thượng nghị sĩ có kinh nghiệm 28 năm và có đồng minh ở cả hai cánh.

Trước khi ông Kerry được đề cử vào vị trí trên, bà Susan Rice, đại sứ Mỹ tại Liên Hợp Quốc, là ứng cử viên sáng giá cho chức vụ ngoại trưởng. Bà Rice rút lui sau khi thành viên đảng Cộng hòa chỉ trích phản ứng của chính quyền Obama trong vụ tấn công vào Lãnh sự quán Mỹ tại Libya hôm 11/9 năm ngoái làm đại sứ Mỹ tại Libya và 3 người khác thiệt mạng.

Trước đó, ông Kerry bày tỏ thái độ khiêm tốn trước sự ủng hộ của các đồng nghiệp ở Ủy ban Đối ngoại Thượng viện. "Họ rất tuyệt vời", tuy nhiên ông cũng nói thêm rằng ông sẽ rất tiếc khi phải rời ủy ban. "Tôi sẽ rất tiếc, việc này không đơn giản", ông nói.

Ông Kerry sang Việt Nam tháng 11 năm 1968 khi còn là một trung úy hải quân và được giao chỉ huy một chiếc tàu tuần tra hoạt động ở vùng sông nước đồng bằng sông Cửu Long. Sau thời gian ở Việt Nam, Kerry được tặng các huân chương dành cho quân nhân Mỹ. Kerry quyết định vứt bỏ hết các phần thưởng chiến tranh trong một cuộc phản đối trước tòa nhà quốc hội, lên án sự tàn bạo có hệ thống của cuộc chiến. Kerry là một trong những người phản chiến nổi tiếng nhất thời bấy giờ.

John Kerry và diễn viễn Jane Fonda trong một cuộc tuần hành phản đối cuộc chiến tranh mà Mỹ tiến hành ở Việt Nam những năm 70 của thế kỷ trước. Ảnh: AP

Bà Hillary Clinton, 65 tuổi, dự kiến sẽ rời Bộ Ngoại giao ngày 1/2, trong bối cảnh có những thông tin cho rằng bà sẽ chạy đua vào chức tổng thống năm 2016. Đến giờ, bà chỉ nói rằng sẽ dành thời gian để nghỉ ngơi sau 4 năm làm việc cật lực.

Trong lần trả lời chất vấn của quốc hội tuần trước, ông Kerry kêu gọi "suy nghĩ mới" khi vạch ra đường lối đối ngoại và các kế hoạch cho quan hệ với Iran, Trung Quốc và Trung Đông.

Cựu binh Việt Nam theo chiều hướng chống chiến tranh, từng đàm phán với Tổng thống Syria Bashar al-Assad, làm dịu căng thẳng ở Pakistan và thăm dải Gaza trong quá khứ. Tuy nhiên, ông sẽ phải đối mặt với nhiều thách thức trong những năm tới, khi Mỹ muốn thoát khỏi cuộc chiến ở Afghanistan, xây dựng lại quan hệ với Trung Đông trong sự trỗi dậy của phong trào Mùa xuân Arab.

Một đề cử khác của ông Obama cũng nhận được nhiều sự chú ý là chọn người thay thế Leon Panetta cho chức vụ Bộ trưởng Quốc phòng. Một cựu binh Việt Nam khác, Chuck Hagel, được đề cử vào vị trí này. Tuy nhiên, ông Hagel gặp phải nhiều khó khăn hơn Kerry vì quan điểm mềm mỏng với Iran và thiếu nhiệt tình với đồng minh quan trọng là Israel. Cuộc chất vấn của Thượng viện với ông Hagel sẽ diễn ra vào ngày 31/1.