Báo cáo mật của ICRC khẳng định

Tình trạng tra tấn man rợ trong các nhà tù của CIA

Tờ “Bưu điện Oa-sinh-tơn”, ngày 16-3 tiết lộ một báo cáo mật của Ủy ban Chữ Thập đỏ quốc tế (ICRC) trong đó kết luận rằng, cách đối xử của chính quyền cựu Tổng thống Bu-sơ với các tù nhân al-Qaeda đã “hợp thức hành động tra tấn”.

Báo cáo mật năm 2007 của ICRC cho rằng, tình trạng tra tấn tàn bạo về thể xác và tinh thần diễn ra bên trong các nhà tù bí mật của CIA với nhiều hành động “tàn nhẫn, vô nhân đạo và hèn hạ”. Đó là những hành động bị Công ước Giơ-ne-vơ cấm. Những phát hiện được đưa trong báo cáo dựa trên cuộc điều tra của các giới chức ICRC, những người được độc quyền tiếp xúc với các tù nhân của CIA sau khi họ được chuyển tới Goan-ta-na-mô năm 2006. Trong đó, 14 tù nhân “có giá trị cao” bị giam giữ biệt lập trong các nhà tù ngoài khơi của CIA, được mô tả khá giống nhau về các hình thức họ bị hành hạ như đánh đập, cấm ngủ, trói trên tấm ván và phủ lên mặt tấm vải rồi đổ nước cho nước chảy vào lỗ mũi và miệng hoặc dìm xuống nước. CIA và các giới chức hàng đầu của Nhà Trắng đã được chia sẻ báo cáo trên, song ICRC không công bố vì tuân thủ chính sách trung lập của tổ chức này trong các cuộc xung đột.

Nhiều chi tiết về các hành động đối xử tàn tệ trong các nhà tù của CIA đã được tiết lộ trước đó, song báo cáo của ICRC được cho là có căn cứ nhất. Báo cáo thường sử dụng ngôn từ của chính các tù nhân, mô tả rằng trong suốt thời gian thẩm vấn, các tù nhân thường bị đánh đập, tạt nước lạnh, đập đầu vào tường. Giữa mỗi phiên thẩm vấn, họ thường bị lột quần áo, bị tra tấn trong tiếng nhạc chát chúa, dầm lạnh và bị bỏ đói nhiều ngày. Nhiều tù nhân mô tả họ bị bắt đứng trong nhiều ngày với cánh tay bị cùm, trên người chỉ mặc đồ lót.

Từ sau loạt vụ tấn công khủng bố ngày 11-9-2001, nước Mỹ dưới thời cựu Tổng thống Bu-sơ cơ bản an toàn trước các cuộc tấn công khủng bố khác, một phần, vì ông Bu-sơ đã cho thi hành các chính sách an ninh nghiêm ngặt và tiến hành cuộc chiến khủng bố gắt gao trên toàn cầu với chính sách gây nhiều tranh cãi. Chính quyền của ông Bu-sơ bị cáo buộc đã “bật đèn xanh” cho việc sử dụng những cách thức thẩm vấn cưỡng bức đối với những nghi can khủng bố, các thành viên al-Qaeda bị CIA bắt giữ sau vụ khủng bố 11-9. Ông Bu-sơ luôn khẳng định, các biện pháp đó phù hợp với luật pháp Mỹ và luật pháp quốc tế. Chính cựu Giám đốc CIA Mai-cơn V.Hay-đen năm ngoái chỉ thừa nhận, các hình thức tra tấn trên đã được áp dụng với 3 tù nhân hồi trước năm 2003.

Khi Tổng thống Ô-ba-ma lên cầm quyền, ông đã ra lệnh cấm mọi hình thức thẩm vấn, quyết định sẽ đóng cửa nhà tù ở vịnh Goan-ta-na-mô (Cu-ba) và một số chi nhánh của CIA ở nước ngoài. Trong tuyên bố gần đây nhất về thay đổi cơ cấu chính sách của người tiền nhiệm, ông Ô-ba-ma đã quyết định bỏ cụm từ “chiến binh kẻ thù” để gọi các nghi can khủng bố, đồng thời áp dụng luật pháp quốc tế với các tù nhân ở nhà tù vịnh Goan-ta-na-mô. Tuy nhiên, Tổng thống Ô-ba-ma đã tỏ ra lưỡng lự trong việc ra lệnh tiến hành một cuộc điều tra hợp pháp về các chính sách của CIA.

Cựu Phó tổng thống Đích Che-ni đã phát biểu, tuyên bố chính sách mới của ông Ô-ba-ma đang làm cho người Mỹ dễ bị tấn công hơn. Khi được hỏi, liệu Tổng thống Ô-ba-ma có làm cho nước Mỹ ít an toàn hơn so với thời cựu tổng thống Bu-sơ hay không, ông Che-ni thẳng thắn trả lời: “Có”. Trong một chương trình phỏng vấn truyền hình đầu tiên với kênh CNN, ông Che-ni đã mạnh mẽ chỉ trích chính sách của ông Ô-ba-ma và cho rằng, các chương trình của ông Bu-sơ là cần thiết để thu thập chứng cứ cho nỗ lực chống khủng bố. Đó là những quyết định hợp pháp mặc dù gây tranh cãi về quyền dân sự (ông Che-ni bênh vực).