I-xra-en: Thủ tướng Ôn-mớt và nước cờ quyết định: Mục tiêu khó thực hiện

Với tuyên bố I-xra-en sẽ tiếp tục truy kích Hamas trên lãnh thổ Pa-le-xtin, Thủ tướng Ôn-mớt đang đi ván cờ quyết định trước nguy cơ quyền lực tuột khỏi tay. Ông Ôn-mớt đang phải đối mặt với sức ép từ chức mạnh mẽ sau những sai lầm liên quan tới chiến dịch quân sự của I-xra-en ở miền Nam Li-băng hồi năm ngoái, cùng những cáo buộc tham nhũng trong mấy tháng gần đây.

I-xra-en đang tiến hành chiến dịch không kích 10 ngày ở Dải Ga-da nhằm ngăn chặn các vụ bắn rốc-két của chiến binh Pa-le-xtin Hamas vào lãnh thổ I-xra-en. Ông Ôn-mớt còn tuyên bố rất cứng rắn rằng, sẽ không có hạn chế nào đối với các hành động chống các nhóm vũ trang Pa-le-xtin và không miễn trừ bất kỳ ai. Ông Ôn-mớt đang nỗ lực thực hiện lời hứa sẽ nỗ lực tối đa để bảo vệ và hỗ trợ những cư dân I-xra-en và các cộng đồng bị ảnh hưởng bởi các vụ tấn công tên lửa của chiến binh Pa-le-xtin. Không chỉ là lời đe dọa, trong một cuộc đột kích, binh lính I-xra-en đã bắt giữ Quốc vụ khanh Pa-le-xtin Oa-xi Ca-ha cùng 33 nhân vật Hamas, gồm Bộ trưởng Giáo dục An Sa-ơ, ba nghị sĩ và bốn thị trưởng.

Ngoài ra chiến dịch này còn nhằm một mục đích rất quan trọng là giải cứu binh sĩ Gi-lát Sa-lít bị nhóm chiến binh Hamas bắt giữ hồi tháng 6 năm ngoái. Cũng để giải cứu binh sĩ này, I-xra-en đã phát động một chiến dịch quân sự lớn ở Dải Ga-da song song với cuộc chiến ở miền Nam Li-băng hồi năm ngoái. Song, các chiến dịch quân sự này đều thất bại và cũng không thấy tăm hơi của binh sĩ Sa-lít từ sau đó. Vì vậy, nếu chiến dịch quân sự mới này thành công sẽ góp phần không nhỏ giúp cứu vãn uy tín của Thủ tướng Ôn-mớt đang trên đà tuột dốc.

Tuy nhiên, sứ mệnh bảo đảm an ninh cho người dân I-xra-en cũng như giải cứu binh sĩ Si-lát đối với ông Ôn-mớt quả là không dễ dàng. Trong khi đó, các thế lực chống đối đang vin vào những thất bại này của ông Ôn-mớt cùng những sai lầm của ông trong cuộc chiến Li-băng để gây áp lực đòi ông từ chức. Theo báo cáo điều tra về cuộc chiến Li-băng do một ủy ban của chính phủ I-xra-en tiến hành thì Thủ tướng Ôn-mớt và Bộ trưởng Quốc phòng A.Pê-rét-dơ phải chịu trách nhiệm chính trong vụ này. Báo cáo điều tra khẳng định, các binh sĩ I-xra-en đã không được chuẩn bị để bước vào cuộc chiến này nên đã chịu thiệt hại nặng nề.

Cuộc bỏ phiếu quyết định

Thủ tướng Ôn-mớt lại phải đối mặt với sức ép mới khi Công đảng bắt đầu cuộc bầu chọn thủ lĩnh mới. Nhân vật mới này có thể khiến ông Ôn-mớt phải rời khỏi chiếc ghế quyền lực vì Công đảng là đảng mạnh nhất trong số các đảng liên minh cầm quyền với đảng Kadima của ông Ôn-mớt. Theo các cuộc thăm dò dư luận, đô đốc Hải quân nghỉ hưu đồng thời là cựu quan chức tình báo A-mi A-y-a-lông, đang là nhân vật sáng giá nhất cho chức thủ lĩnh Công đảng. Ông A-mi đã thề sẽ lật đổ ông Ôn-mớt nếu thắng cử. Hiện nay trong 78 ghế của liên minh 5 đảng cầm quyền, Công đảng giữ 19 ghế, vì vậy ngay cả khi ông Ôn-mớt lôi kéo thêm được các đồng minh thì chính phủ của ông cũng sẽ suy yếu nếu không được sự ủng hộ của Công đảng. Nếu Công đảng rời bỏ liên minh cầm quyền, ông Ôn-mớt sẽ bị bỏ lại với chính phủ thiểu số với số ghế 59/120 trong Quốc hội.

Thường thì những cuộc bầu cử của Công đảng I-xra-en rất khó đoán kết quả vì các đối thủ thường tuyển mộ thêm thành viên mới cho đảng để gia tăng số phiếu ủng hộ. Chẳng hạn như cuộc bầu cử tháng 12-2005, kết quả thăm dò dư luận đã trái ngược hoàn toàn so với kết quả thực tế. Tuy nhiên, cho dù thế nào thì bất lợi vẫn nghiêng về Thủ tướng Ôn-mớt vì cả nhân vật số hai cho chức thủ lĩnh Công đảng là cựu Thủ tướng Ê-hút Ba-rắc cũng từng khẳng định sẽ hành động để loại bỏ ông Ôn-mớt.

Nhà phân tích chính trị S.Xan-la thuộc trường đại học Ba I-lan dự đoán, cho dù kết quả ra sao thì ông Ôn-mớt cũng sẽ không có nhiều điều để trông đợi. “Trường hợp tồi tệ nhất đối với ông Ôn-mớt là chiến thắng của ông A-y-a-lông. Ông A-y-a-lông có thể đề nghị ông Ôn-mớt từ chức và đối với đảng Kadima thì có lẽ họ muốn đảng mình tồn tại hơn là sự tồn tại của thủ tướng”. Một cộng sự cấp cao của ông A-y-a-lông tiết lộ với báo giới rằng, nếu thắng cử, ông A-y-a-lông sẽ tách Công đảng ra khỏi liên minh cầm quyền của ông Ôn-mớt mà thiết lập một liên minh mới cùng với phe ôn hòa trong đảng Kadima.

Thay đổi nhân sự trong Công đảng có thể sẽ tạo ra sự xáo trộn đáng kể đối với chính phủ I-xra-en hiện nay. Tuy nhiên, điều được mong đợi hơn cả vẫn là những thay đổi trong chính sách của I-xra-en trong việc thúc đẩy tiến trình hòa bình Trung Đông. Ông A-y-a-lông từng tuyên bố sẽ thúc đẩy các cuộc thương lượng cuối cùng với Pa-le-xtin về vấn đề đường biên giới lãnh thổ của một nhà nước Pa-le-xtin trong tương lai. Còn cựu Thủ tướng Ba-rắc cũng từng cố gắng để đạt được thỏa thuận hòa bình với Pa-le-xtin trong các tháng cuối cùng giữ cương vị thủ tướng giai đoạn 1999-2001.