10:11, 25/01/2007
Trong thông điệp liên bang đọc tại Washington sáng 24-1 (giờ Việt Nam), Tổng thống Mỹ G. Bush đã công bố một loạt mục tiêu trong các vấn đề năng lượng, y tế, giáo dục, nhập cư và chính sách đối ngoại. Ðây là lần thứ sáu Tổng thống Bush đọc Thông điệp liên bang trước hai viện QH Mỹ kể từ khi nhậm chức, và là Thông điệp đầu tiên đọc trước QH do Đảng Dân chủ kiểm soát.
Nhằm mục tiêu tiết kiệm năng lượng và giảm sự phụ thuộc của Mỹ vào dầu mỏ nhập khẩu, ông Bush đưa ra kế hoạch ''20 trong 10'', kêu gọi người dân Mỹ giảm lượng xăng, dầu tiêu thụ xuống 20% trong vòng 10 năm, từ đó giảm 3/4 tổng lượng dầu Mỹ nhập từ Trung Ðông, thông qua tăng cường sử dụng các nguồn năng lượng tái sinh và thay thế, các loại xe tiết kiệm xăng dầu. Tổng thống Bush đặt mục tiêu tới năm 2027, tăng lượng dầu mỏ dự trữ chiến lược lên 1,5 tỷ thùng để bảo đảm nguồn cung cấp nhiên liệu ổn định. Ông kêu gọi Chính phủ Mỹ duy trì cân bằng ngân sách liên bang trong vòng 5 năm, cắt giảm chi tiêu, xem xét lại các chương trình cải cách hệ thống chăm sóc y tế nhà nước và chi trả lương hưu. Ông cũng đề xuất một loạt chính sách về y tế, xã hội và nhập cư, trong đó có các biện pháp giảm thuế, hỗ trợ bảo hiểm y tế, tăng cường an ninh tại các cửa khẩu, tạo việc làm cho người nhập cư...
Về chính sách đối ngoại, Tổng thống Bush đề cập các vấn đề thời sự, như cuộc khủng hoảng hạt nhân trên bán đảo Triều Tiên, chương trình hạt nhân của Iran, bạo lực leo thang tại Darfur (Sudan), tình hình Afghanistan, tiến trình hòa bình Trung Ðông, những nỗ lực của Mỹ, Nhật Bản, Nga, Trung Quốc và Hàn Quốc giải quyết vấn đề hạt nhân của CHDCND Triều Tiên, phi hạt nhân hóa bán đảo Triều Tiên. Ông Bush cũng đề cập cuộc chiến chống đói nghèo và bệnh tật trên thế giới, kêu gọi QH cấp 1,2 tỷ USD trong 5 năm tới cho chương trình chống bệnh sốt rét tại 15 quốc gia châu Phi.
Về chiến lược mới của Mỹ tại Iraq, Tổng thống Bush tuyên bố người Mỹ nên kiên nhẫn và kêu gọi QH dành cho chiến lược mới tại Iraq một cơ hội và ủng hộ quân đội Mỹ trên chiến trường, cũng như phối hợp thực hiện kế hoạch này. Ông Bush bảo vệ kế hoạch gửi 21.500 lính Mỹ tới Iraq với lý do Iraq chưa sẵn sàng để trấn áp bạo lực phe phái; cảnh báo sự phản đối của QH với kế hoạch này có thể dẫn đến hậu quả khôn lường. Ông đề xuất thành lập một hội đồng tư vấn đặc biệt về cuộc chiến chống khủng bố, gồm các lãnh đạo trong QH từ hai đảng.
Ngay sau đó, dư luận Mỹ đã có phản ứng. Báo chí tại Washington dẫn ý kiến giới phân tích chính trị Mỹ cho rằng, thông điệp của Tổng thống Bush nhằm xoa dịu làn sóng phản đối trong dân chúng về cuộc chiến của Mỹ tại Iraq và cải thiện mối quan hệ với đảng Dân chủ nắm quyền kiểm soát QH. Vấn đề gây tranh cãi nhất là cuộc chiến Iraq được lồng ghép vào chủ đề lớn hơn là chống khủng bố. Nội dung bản thông điệp chú trọng các vấn đề đối nội, trong đó có nhiều vấn đề phản ánh rõ sự nhượng bộ chưa từng có của Nhà trắng.
Hãng Reuters cùng ngày dẫn ý kiến Giám đốc Chương trình Trung Ðông, thuộc Trung tâm Nghiên cứu chiến lược và quốc tế Jon Alterman đánh giá, bài phát biểu của ông Bush "có nhiều điểm mới trong chính sách đối nội". Giáo sư Ken Warren, Ðại học Louis, cũng nhận định "Tổng thống đã làm khá tốt công việc của mình, chỉ có điều bối cảnh hiện tại không được tốt như mong muốn".
Trong khi đó, Thượng nghị sĩ Jim Webb, được đảng Dân chủ chọn làm người phản biện thông điệp này, cho rằng thông điệp của ông Bush ''lặp lại các sai lầm cũ'', "chính quyền không có một kế hoạch cụ thể đặt ra mục tiêu và thời hạn cụ thể để chấm dứt cuộc chiến ở Iraq".
Thượng nghị sĩ Dân chủ Harry Reid, lãnh tụ phe đa số tại Thượng viện, cho rằng Tổng thống đã "phớt lờ" mối quan tâm lớn nhất của người Mỹ là rút quân khỏi Iraq. Phần lớn nhân dân, nhiều nhà lãnh đạo quân sự, nghị sĩ phản đối kế hoạch của Tổng thống Bush leo thang chiến tranh ở Iraq và sẽ tiếp tục yêu cầu ông Bush "làm rõ hơn" những thay đổi trong chính sách về Iraq.
Thượng nghị sĩ J. Kerry, ứng cử viên Tổng thống trong cuộc bầu cử tới của đảng Dân chủ, cho rằng, ông Bush đã "bỏ lỡ cơ hội vàng" để thừa nhận sai lầm tại Iraq và chia sẻ với nhân dân Mỹ kế hoạch rút dần quân đội khỏi đây.
Ông R. Lieber, giáo sư Ðại học Georgetown, nhận định bài phát biểu của ông Bush đã nêu chính sách về Iraq trong các vấn đề của nước Mỹ, như một phần trong "cuộc đấu tranh mang tính thế hệ".
Giám đốc Chương trình Hòa bình thuộc Trung tâm Carter John Stremlau cho rằng "Ông Bush đã thất bại tại Iraq, sa lầy trong các vấn đề đối nội, nên đang cố gắng làm những gì lẽ ra ông phải làm từ nhiều năm trước".
Nhân Dân
Hà Giang 
Ý kiến bạn đọc