Ở lễ bốc thăm vòng play-off châu Âu tối 26/11, lá thăm từ cựu tiền vệ Tiago Mendes đưa Bồ Đào Nha và Italy nằm chung nhánh số ba ở vòng play-off. Như vậy, ít nhất một trong hai đội này không thể dự World Cup 2022 ở Qatar.
Bồ Đào Nha và Italy cùng nhánh số ba với Thổ Nhĩ Kì và Bắc Macedonia, chỉ chọn ra một đội dự World Cup 2022. Ở lượt đầu tiên, Bồ Đào Nha đấu đội khách Thổ Nhĩ Kì, còn Italy tiếp Bắc Macedonia ngày 24/3/2022. Đội thắng giữa hai cặp đấu này sẽ quyết đấu tranh suất dự World Cup sau đó năm ngày, còn đội thua sẽ bị loại. Trong trường hợp Bồ Đào Nha và Italy cùng thắng, họ sẽ phải loại nhau trong một trận sinh tử tranh suất World Cup. Cristiano Ronaldo và đồng đội sẽ có lợi thế chơi trên sân nhà gặp Italy trong trường hợp đó.
Nhánh đầu tiên gồm Scotland, Ukraine, Wales và Áo. Scotland sẽ tiếp Ukraine, còn Áo làm khách trên sân của Wales. Đội thắng trong cặp đấu giữa Wales và Áo sẽ có lợi thế sân nhà ở trận quyết định với Ukraine hoặc Scotland. Trong đó, Ukraine đã bị loại ở cả bốn lần phải đá vòng vớt trước đây.
Ở nhánh thứ hai, Nga tiếp Ba Lan, còn Thuỵ Điển gặp đội khách Czech. Đội thắng trong cặp đấu giữa Ba Lan và Nga sẽ chơi trên sân nhà gặp Thuỵ Điển hoặc Czech. Ở nhánh này, hai trung phong hàng đầu Robert Lewandowski và Zlatan Ibrahimovic cũng có thể đối đầu, nếu Ba Lan và Thuỵ Điển cùng thắng ở lượt đầu tiên.
Lễ phân nhánh diễn ra lúc 23h tối 26/11 ở Zurich, Thuỵ Sĩ, với ba khách mời là cựu cầu thủ gồm Tiago Mendes, Lothar Matthaus và Christian Karembeu. Mendes bốc thăm nhóm hạt giống và đưa đội tuyển của anh vào cùng nhánh với Italy. Matthaus bốc nhóm không phải hạt giống, đưa Thổ Nhĩ Kì gặp Bồ Đào Nha ở lượt đầu tiên. Còn Karembeu bốc thăm sân nhà, sân khách ở lượt thứ hai, với lợi thế sân nhà cho đội thắng ở cặp Bồ Đào Nha và Thổ Nhì Kì.
12 đội đấu vớt được chia làm ba nhánh, mỗi nhánh bốn đội đấu loại trực tiếp. Ở mỗi nhánh, bốn đội đấu loại trực tiếp một lượt vào tháng 3/2022, chọn ra một đội dự World Cup.
Do cùng nằm trong nhóm hạt giống, Italy và Bồ Đào Nha chắc chắn không gặp nhau ở lượt vớt đầu tiên. Nhưng, họ có 20% khả năng sẽ rơi vào cùng nhánh, và lá thăm từ tay Mendes đã biến 20% này thành hiện thực.
Bồ Đào Nha đã bảy lần dự World Cup, trong đó có năm kỳ gần nhất. Còn Italy mới hai lần dừng bước ở vòng loại, là năm 1958 và 2018. Trùng hợp là Bồ Đào Nha và Italy cũng vô địch hai kỳ Euro gần nhất. Nhưng họ phải đá vớt để dự World Cup 2022 do chỉ đứng nhì bảng vòng loại đầu tiên.