Khám phá chiếc lược “Trú” của phụ nữ Pu Péo

BHG - Dân tộc Pu Péo là một trong những cư dân lâu đời nhất sinh sống ở vùng núi cực Bắc, tỉnh Hà Giang (chiếm 84% tổng số người Pu Péo ở Việt Nam). Hiện nay người Pu Péo có mặt tại 20/63 tỉnh, thành phố trong cả nước, là một trong 5 dân tộc rất ít người của nước ta. Người Pu Péo có những gam màu riêng về văn hóa, tín ngưỡng; một trong số đó là cách vấn tóc với điểm nhấn là chiếc lược "Trú" cài tóc và các loại khăn vấn đầu của phụ nữ Pu Péo. Qua đó thể hiện sự độc đáo và bản sắc tộc người, cũng như quan niệm về tín ngưỡng cổ xưa của dân tộc này.

Sự kết hợp hài hòa giữa trang phục và cách vấn tóc giúp tôn lên vẻ đẹp của người phụ nữ Pu Péo.

Có thể dễ dàng phân biệt một thiếu nữ Pu Péo với một phụ nữ có chồng qua cách búi tóc và đội khăn của họ, đó chính là chiếc lược "Trú" cài tóc. Phụ nữ Pu Péo đều để tóc dài, quấn khăn thành vòng tròn quanh đầu; phụ nữ có chồng sẽ búi tóc ở đỉnh trán và cài lại bằng chiếc lược "Trú" nhỏ bằng lòng bàn tay, hình bán nguyệt, làm từ sừng động vật hoặc bằng gỗ và khi quấn khăn bao giờ cũng để lộ ra búi tóc này.

Chiếc lược "Trú" cài đầu thường được làm từ gỗ, hoặc sừng động vật và có hình bán nguyệt, như 2 chiếc sừng.

Cách cuốn tóc như sau: Tay trái cầm lược đặt thẳng ở vị trí gần đỉnh đầu sau đó dùng tay phải cuốn tóc chiều kim đồng hồ theo chiều ngang của lược găm giữ cố định tóc.

Để cố định chiếc lược trên đầu, người phụ nữ Pu Péo tay trái cầm lược đặt thẳng ở vị trí gần đỉnh đầu sau đó dùng tay phải cuốn tóc chiều kim đồng hồ theo chiều ngang của lược.

Sau khi búi tóc xong, phụ nữ Pu Péo sẽ sử dụng 3 loại khăn có tên gọi: "tin khẳn", "nhiêu" và "pươi tô" để xếp thành các lớp.

Sau khi búi tóc xong, phụ nữ Pu Péo sẽ sử dụng 3 loại khăn có tên gọi: "tin khẳn", "nhiêu" và "pươi tô" để xếp thành các lớp.

Trong bối cảnh hội nhập, người phụ nữ Pu Péo ở Hà Giang vẫn luôn lưu giữ nét đẹp văn hóa và chiếc lược "Trú" vẫn được thế hệ trẻ kế thừa, phát huy trong cuộc sống hàng ngày và trong lao động sản xuất. Qua đó, tạo điểm nhấn, nét riêng của phụ nữ Pu Péo; góp phần xây dựng bức tranh văn hóa nhiều màu sắc của Hà Giang đến với đông đảo du khách trong và ngoài nước.

Sự tinh tế trong từng chi tiết của trang phục và phụ kiện tạo cho người phụ nữ Pu Péo sự duyên dáng và khỏe mạnh.

Phóng sự ảnh: Hoàng Yến