Lập Đề án - bước quyết định trong xây dựng Nông thôn mới

HGĐT- Chương trình Xây dựng nông thôn mới (XDNTM) sau hơn 2 năm đến với vùng cao Hà Giang, nó đã thổi luồng sinh khí mới, từng bước làm thay đổi rõ rệt bộ mặt nông thôn miền núi. Với cách làm linh hoạt, phù hợp với điều kiện thực tế, phong tục tập quán, chương trình này đã thu hút sự hưởng ứng nhiệt tình của người dân nông thôn - chủ thể XDNTM. Và một trong những bước đi quan trọng để người dân xác định rõ từng phần việc phải làm ở gia đình, thôn xóm... chính là công tác lập đề án XDNTM.

Người dân Việt Lâm chú trọng phát triển các mô hình tăng thu nhập từ chăn nuôi gia súc.

Những ngày đầu Xuân Quý Tỵ, chúng tôi có dịp trở lại Việt Lâm (Vị Xuyên) - xã điểm rút kinh nghiệm của tỉnh về XDNTM. Đây cũng là địa phương đầu tiên hoàn thành bước lập đề án XDNTM. Từ đề án tổng thể này, chính quyền địa phương, người dân Việt Lâm xác định rõ công việc phải làm, lộ trình thực hiện để hoàn thành các tiêu chí của chương trình XDNTM. Bắt tay vào XDNTM, Việt Lâm xác định: Những năm qua, trên địa bàn xã đã có nhiều nguồn lực được huy động để đầu tư, xây dựng kết cấu hạ tầng KT-XH như điện, đường, trường, trạm, công trình thuỷ lợi, hỗ trợ nông dân chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi theo hướng sản xuất hàng hoá, nâng cao năng suất lao động, tăng giá trị sản lượng, nâng cao thu nhập cho người nông dân. Vì vậy, chất lượng cuộc sống của người dân ngày càng được cải thiện, diện mạo nông thôn đổi mới rõ rệt, hệ thống chính trị có sự chuyển biến tích cực, dân chủ ở cơ sở được phát huy, trật tự an toàn xã hội được giữ vững.

Tuy nhiên, nền sản xuất của Việt Lâm chưa thực sự phát triển, còn phân tán, kinh tế công nghiệp, dịch vụ nhỏ lẻ, manh mún, kết cấu hạ tầng chưa đáp ứng được nhu cầu. Công tác XĐGN chưa bền vững, môi trường sinh thái bị ảnh hưởng do rác thải sinh hoạt chưa có nơi chôn lấp, nghĩa trang nhân dân chưa được quy hoạch.

   Nhân dân các dân tộc trong tỉnh tích cực đóng góp công sức tham gia XDNTM.

Vì vậy, đề án xây dựng xã nông thôn mới ra đời là bước đi quan trọng, mở ra đường hướng tổ chức triển khai XDNTM theo đúng lộ trình, kế hoạch, từng bước giải quyết những khó khăn, vướng mắc và huy động tổng thể nguồn lực, gắn kết các ngành, đoàn thể, các tổ chức và người dân tham gia XDNTM. Đồng thời, tạo điểm nhấn về xây dựng xã nông thôn mới trong tỉnh, là mô hình điểm để rút kinh nghiệm từ việc lãnh đạo, chỉ đạo đến khâu tổ chức thực hiện. Đề án xác định rõ các nhóm như: Tiêu chí quy hoạch hạ tầng KT-XH, tiêu chí kinh tế và tổ chức sản xuất, văn hoá - xã hội - môi trường, hệ thống chính trị. Trong các nhóm tiêu chí trên, đề án đánh giá cụ thể từng tiêu chí theo mức độ đạt, chưa đạt. Chẳng hạn, trong nhóm tiêu chí hạ tầng KT-XH, Việt Lâm xác định tiêu chí số 2 về giao thông: Đường trục liên xã dài 15 km với 4 tuyến đường chính. Trong đó, đường rải nhựa 9 km, đường cấp phối và đường đất 6 km, như vậy chưa đạt so với tiêu chí. Trục đường liên thôn có tổng chiều dài gần 12 km, đi qua các thôn Lèn, Hát, Chang, Chung, Dưới, mặt đường đất rộng 6 m chưa đạt so với tiêu chí.

Những năm gần đây, hệ thống điện của xã được đầu tư xây dựng, chất lượng tương đối ổn định. Tuy nhiên, còn một số nhóm hộ dân sinh sống không tập trung, nằm cách xa đường dây, phải tự đầu tư cột tre, gỗ để kéo điện về nhà nên không đảm bảo an toàn, tổn thất điện năng lớn, vì vậy tiêu chí này chưa đạt. Trong nhóm tiêu chí kinh tế và tổ chức sản xuất, tiêu chí số 10 nêu rõ thu nhập bình quân năm 2010 đạt 9,5 triệu đồng/người, năm 2011 đạt 11 triệu đồng/người. So với mức bình quân chung của cả tỉnh thì người dân Việt Lâm có mức thu nhập ổn định, tăng 1,4 lần nên tiêu chí này đạt. Tiêu chí số 11, tỷ lệ hộ nghèo của Việt Lâm còn 72 hộ/1.081 hộ, chiếm 6,88%, đạt so với yêu cầu.

Tại thời điểm lập đề án, Việt Lâm xác định có 7/19 tiêu chí đạt tiêu chuẩn gồm: Tiêu chí 1 - quy hoạch và thực hiện quy hoạch; tiêu chí 7 - chợ nông thôn; tiêu chí 10 - thu nhập; tiêu chí 11 - hộ nghèo; tiêu chí 16 - văn hóa; tiêu chí 18 - hệ thống tổ chức chính trị xã hội; tiêu chí 19 - an ninh, trật tự xã hội. Các tiêu chí tính đến thời điểm rà soát chưa đạt gồm: Tiêu chí 2 - giao thông; tiêu chí 3 - thủy lợi; tiêu chí 4 - điện; tiêu chí 5 - trường học; tiêu chí 6 - cơ sở vật chất văn hóa; tiêu chí 8 - bưu điện; tiêu chí 9 - nhà ở dân cư; tiêu chí 12 - cơ cấu lao động; tiêu chí 13 - hình thức tổ chức sản xuất; tiêu chí 14 - giáo dục; tiêu chí 15 - y tế; tiêu chí 17 - môi trường. Trên cơ sở kết quả rà soát, Việt Lâm xác định mục tiêu phấn đấu hết năm 2012 sẽ cơ bản hoàn thành các tiêu chí về nông thôn mới (14 - 16 tiêu chí), năm 2014 hoàn thành xây dựng xã nông thôn mới, năm 2020 sẽ vượt mức chỉ tiêu về tiêu chí nông thôn mới, trở thành xã giàu mạnh.

Trở lại Việt Lâm trong không khí chuẩn bị đón Xuân mới, chúng tôi đã được tận mắt chứng kiến một làng quê đang đổi mới, đường làng ngõ xóm khang trang, không khí đầm ấp đoàn kết, bao chùm khắp nẻo đường quê.