Thực hiện điểm một số nội dung - đòn bẩy để chương trình XDNTM sớm về đích

HGĐT- "Sau hơn 2 năm triển khai, chương trình XDNTM đã được nhân dân nhiệt tình hưởng ứng và thu được kết quả khả quan. Nhưng việc triển khai tại các xã điểm NTM còn dàn trải, nguồn vốn hạn chế, thiếu đầu tư cụ thể, dẫn đến các xã điểm chưa thực sự là điểm rút kinh nghiệm...". Đồng chí Đỗ Tấn Sơn, Trưởng BQL chương trình XDNTM tỉnh chia sẻ như vậy!

Mô hình tạo thu nhập thông qua trồng cam Vinh, cam đường của gia đình ông Trần Ngọc Kiên, xã Vĩnh Phúc mang lại nguồn thu mỗi năm hàng trăm triệu đồng.

Trong không khí ấm ấp của ngày đầu hè, chúng tôi trở lại những xã điểm NTM của tỉnh để cảm nhận sự tươi mới trên vùng quê này. Con đường nhựa dẫn vào xã Vĩnh Phúc (Bắc Quang) được rải một lớp nắng vàng như rót mật, sạch sẽ và tinh tươm mùi lúa đang thì con gái. Đường làng, ngõ xóm khang trang, đi dọc tuyến đường từ trung tâm xã xuống các thôn, xóm, chúng tôi thấy các nhà hai bên đường đều đã hoàn thành việc xây dựng cổng, khuôn viên gia đình được chỉnh trang gọn gàng, sạch sẽ. Ngoài những vườn cây ăn quả với các loại giống mới trồng như bưởi Diễn, cam Vinh, cam đường, nhiều hộ có vườn cây cảnh trị giá hàng trăm triệu đồng. Từ đầu làng đến cuối xóm luôn tràn ngập không khí vui tươi, đoàn kết cộng đồng, cùng chia sẻ khó khăn, cùng thực hiện tốt vai trò, trách nhiệm chủ thể của chương trình XDNTM. Từ khi sân vận động trung tâm xã khánh thành, đưa vào sử dụng, các hoạt động văn hóa, thể thao thường xuyên được tổ chức, đã tạo lên bầu không khí đoàn kết giữa các thôn, qua đó tạo sức mạnh để Vĩnh Phúc thực hiện thắng lợi các mục tiêu, kế hoạch đề ra, đặc biệt là tinh thần tự giác, ý thức trách nhiệm trong XDNTM ngày càng nâng cao.

Rời không khí thanh bình, yên ả của làng quê Vĩnh Phúc, chúng tôi đến với cuộc sống mới của người dân thôn Hạ Thành, xã Phương Độ (thành phố Hà Giang). Phương Độ được chọn là một trong ba xã điểm XDNTM của tỉnh và Hạ Thành là thôn điểm được Đảng bộ xã tập trung nguồn lực, huy động sức dân đưa nơi đây thực sự trở thành điểm nhân rộng. Còn nhớ, cách đây không xa, khoảng 4-5 năm về trước, xã Phương Độ nói chung, thôn Hạ Thành nói riêng vẫn là vùng quê nghèo, nhiều hủ tục còn bám dễ, dọc đường vào thôn ngập tràn phân gia súc, khái niệm 3 công trình vệ sinh còn rất xa vời. Nhưng hôm nay trở lại, làng quê Phương Độ đang bừng lên sức sống mới, đường vào thôn Hạ Thành được bê tông hóa khang trang, sạch sẽ. Nhận thức rõ vai trò, trách nhiệm, ý nghĩa của XDNTM, nhiều hộ gia đình đã tự nguyện hiến đất mở đường to hơn, thẳng hơn, nhiều người tích cực đóng góp ngày công làm đường bê tông, các công trình vệ sinh được xây dựng sạch sẽ. Những ngày ra quân XDNTM, thôn Hạ Thành như một đại công trường. Với sự tham gia tích cực của người dân, bộ mặt làng quê nơi đây đã thay đổi một cách căn bản. Nhưng điều quan trọng nhất đó là sự thay đổi về tư duy, nhận thức của người dân, nhiều mô hình mới, cách làm hay trong nhiều lĩnh vực đang được người dân tích cực thực hiện, điều này đang tạo lên cuộc sống mới của vùng nông thôn Hạ Thành.

ĐÔI ĐIỀU TRĂN TRỞ

Tỉnh ta bước vào XDNTM với xuất phát điểm thấp, trên 80% dân số nông nghiệp. Nhưng hệ thống hạ tầng cơ sở vùng nông thôn chưa phát triển, nhận thức của người dân còn nhiều hạn chế nên ảnh hưởng không nhỏ tới chương trình lớn này. Thực hiện chương trình XDNTM, tỉnh ta đã ban hành Nghị quyết chuyên đề, bố trí kế hoạch vốn lập quy hoạch các xã trên toàn tỉnh, hỗ trợ xi măng cho các huyện làm đường giao thông nông thôn, làm 3 công trình vệ sinh hộ gia đình, lựa chọn 40 xã của 11 huyện, thành phố để XDNTM đến năm 2015, chọn 3 xã điểm cấp tỉnh XDNTM gồm Phương Độ (thành phố Hà Giang), Vĩnh Phúc (Bắc Quang), Trung Thành (Vị Xuyên).

Với tâm thế của một tỉnh nghèo bước vào XDNTM, tỉnh ta đã năng động, sáng tạo và tìm ra đường hướng thích hợp để thực hiện chương trình này. Và đến nay, phương châm thực hiện: Việc dễ làm trước, khó làm sau, không cần tiền làm trước, cần tiền làm sau, cần ít tiền làm trước, cần nhiều tiền làm sau, huy động tổng thể, lồng ghép các chương trình, nguồn vốn nên việc XDNTM đã đạt được kết quả đáng khích lệ. Năm 2011, chủ trương hỗ trợ 11 nghìn tấn xi măng của tỉnh, đã tạo động lực để người dân nông thôn làm mới, nâng cấp 50 km đường liên thôn, 12 km đường liên gia, 30 km kênh mương, 19 km đường điện hạ thế, 4 nhà mẫu giáo, 9 nhà văn hoá thôn, cấp nước sinh hoạt cho 250 hộ gia đình, chỉnh trang 1.800 khuôn viên hộ gia đình, cải tạo 850 vườn hộ, hỗ trợ 1.300 gia đình làm nhà vệ sinh. Trên cơ sở đó, năm 2012, tỉnh tiếp tục hỗ trợ các huyện, thành phố 30 nghìn tấn xi măng tập trung làm 120 km đường giao thông nông thôn, nội đồng, 35 km kênh mương ở các huyện Bắc Quang, Vị Xuyên, Quang Bình, Bắc Mê; chỉnh trang khuôn viên, công trình vệ sinh 4.500 hộ dân các huyện vùng cao...

Trao đổi với đồng chí Đỗ Tấn Sơn, Trưởng BQL Chương trình XDNTM, chúng tôi được biết: Bên cạnh những kết quả đạt được, quá trình chỉ đạo, tổ chức thực hiện ở các địa phương vẫn còn nhiều lúng túng, thiếu khoa học, hiệu quả mang lại chưa cao. XDNTM là một chương trình mới, nhưng chưa xây dựng được xã điểm điển hình làm cơ sở học tập, rút kinh nghiệm từ quản lý đến tổ chức thực hiện, việc triển khai ở các xã điểm còn dàn chải, nguồn vốn hạn chế, thiếu đầu tư cụ thể dẫn đến các xã điểm nhưng chưa thực sự là điểm. Để đẩy nhanh tiến độ xây dựng xã điểm NTM, kịp thời giúp các xã khác có kinh nghiệm trong tổ chức triển khai, thực hiện thắng lợi mục tiêu để ra thì việc xây dựng các mô hình điểm XDNTM là rất cần thiết.

XÂY DỰNG MÔ HÌNH ĐIỂM

Trước yêu cầu thực tế, Chủ tịch UBND tỉnh Đàm Văn Bông, Trưởng BCĐ Chương trình mục tiêu Quốc gia XDNTM vừa phê duyệt Đề án thực hiện điểm một số nội dung XDNTM giai đoạn 2012-2014. Đề án được triển khai trên địa bàn 12 xã của 11 huyện, thành phố gồm: Quang Minh, Vĩnh Phúc (Bắc Quang), Yên Định (Bắc Mê), Xuân Giang (Quang Bình), Nậm Ty (Hoàng Su Phì), Khuôn Lùng (Xín Mần), Quản Bạ (Quản Bạ), Mậu Duệ (Yên Minh), Sủng Là (Đồng Văn), Tả Lủng (Mèo Vạc) và Phương Độ.

Theo đó, việc thực hiện điểm được triển khai trên 3 nội dung về kết cấu hạ tầng, phát triển sản xuất nâng cao thu nhập, xây dựng cơ chế, chính sách XDNTM nhằm mục tiêu: Xây dựng thành tài liệu hóa giúp các xã tham quan, học tập phương pháp, cách làm trong XDNTM. Năm 2012, nguồn kinh phí bố trí trên 174 tỷ đồng, tập trung thực hiện các nội dung về kết cấu hạ tầng nông thôn và điểm nâng cao thu nhập, trong đó làm 207 km đường giao thông thôn xóm, 258 km trục đường ngõ xóm, 87 km đường nội đồng; xây dựng 19 mô hình sản xuất nông - lâm nghiệp, 29 mô hình chăn nuôi gia súc, gia cầm, thủy sản. Năm 2013, dành nguồn kinh phí trên 290 tỷ đồng thực hiện điểm kết cấu hạ tầng nông thôn gồm hệ thống kênh mương, nghĩa trang, khu xử lý rác thải. Năm 2014, dành trên 452 tỷ đồng thực hiện các nội dung xây dựng nhà văn hóa thôn, xã, trường học trung tâm xã và điểm trường, phòng khám đa khoa, trạm y tế.

Việc triển khai đề án trên, được kỳ vọng sẽ tạo điểm nhấn đồng bộ, cung cấp phương pháp luận và cách tiếp cận mới để các xã hoàn thành chương trình XDNTM theo đúng lộ trình, kế hoạch đề ra.