Chăn nuôi đại gia súc gắn thâm canh – hướng thoát nghèo bền vững

BHG - 2.208 hộ nghèo được trao tặng 2.208 con bò thuộc Chương trình “Bò giống giúp người nghèo biên giới”; hàng nghìn hộ nghèo, cận nghèo được hỗ trợ tiền mua giống trâu, bò; thông qua bình tuyển bò đực giống, thụ tinh nhân tạo, số lượng và chất lượng đàn đại gia súc của tỉnh tăng lên, chăn nuôi chiếm tỷ trọng lớn trong cơ cấu ngành Nông nghiệp. Kết quả trên khẳng định việc lồng ghép các chương trình, đề án phát triển chăn nuôi đại gia súc gắn thâm canh đã thực sự vào cuộc sống.

Những ngày này, người dân thôn nghèo Tân Sơn, xã Minh Tân (Vị Xuyên) luôn sống trong niềm vui, tràn đầy mơ ước về cuộc sống mới từ những con bò được Chủ tịch nước Trương Tấn Sang trao tặng. Những hộ “nghèo rớt mồng tơi” như Bế Văn Kim, Giàng Tờ Trung, Thào Chẩn Hội... giờ đây đã có “cần câu cá”, họ được nhận những con bò giống, bò đang sinh sản; có con đã mang thai và như vậy sắp tới từ một con sẽ nhân lên thành hai, thành nhiều hơn nữa nên niềm vui bước qua ngưỡng đói,  nghèo đang rất gần. Ông Tẩn Tờ Rèn, Trưởng thôn Tân Sơn cho biết: Cả thôn có 228 hộ, đa phần đồng bào Mông; trong đó, có 132 hộ nghèo. Cảm thông, chia sẻ khó khăn, Chương trình “Bò giống giúp người nghèo biên giới” đã đến với người dân nơi đây. Qua các đợt trao tặng năm vừa qua, thôn Tân Sơn có 27 hộ dân nghèo được nhận bò. Đến nay những con bò giống đang sinh trưởng, phát triển tốt, có con đã sinh sản và đang mở ra cơ hội thoát nghèo cho người dân.

Người dân thôn Tân Sơn có thêm động lực thoát nghèo từ những con bò giống do Chủ tịch nước trao tặng.

Cùng với chương trình này, thời gian qua, tỉnh đã ban hành, triển khai nhiều chính sách hỗ trợ phát triển chăn nuôi đàn đại gia súc; coi đây như một giải pháp quan trọng, giúp người dân từng bước ổn định cuộc sống, tiến tới xóa nghèo bền vững. Đặc biệt, ngay từ đầu nhiệm kỳ Đại hội XV, UBND tỉnh đã ban hành Đề án Phát triển chăn nuôi đại gia súc gắn với thâm canh và đã thực sự tạo cú hích, làm thay đổi căn bản cả về chất và lượng ngành chăn nuôi. Với mục tiêu, trong vòng 5 năm 2010-2015, toàn tỉnh có khoảng 80% hộ chăn nuôi đại gia súc áp dụng biện pháp thâm canh; đưa tỷ trọng chăn nuôi trong cơ cấu giá trị sản phẩm nông nghiệp từ trên 27% lên 40%. Đến năm 2015, đàn trâu của tỉnh đạt 214.621 con, tăng bình quân 6%/năm; đàn bò 149.604 con, tăng bình quân 8%/năm; đàn ngựa 7.623 con, tăng bình quân 6%/năm; tổng sản lượng thịt hơi xuất chuồng đạt 6 nghìn tấn; tổng diện tích cỏ đạt 30 nghìn ha; xây dựng ít nhất 4 trạm truyền tinh nhân tạo trên địa bàn 4 huyện vùng cao núi đá.

Thực hiện mục tiêu này, tỉnh đã đề ra một loạt các giải pháp và chỉ đạo quyết liệt như tiếp tục bình tuyển trâu, bò đực giống để cải tạo chất lượng đàn; đẩy mạnh công tác thụ tinh nhân tạo giống bò; khuyến khích các cá nhân, HTX, doanh nghiệp đầu tư vào lĩnh vực chăn nuôi trang trại, đặc biệt trang trại sản xuất giống trâu, bò, đảm bảo cung cấp những con giống chất lượng cao cho người chăn nuôi. Một giải pháp quan trọng được triển khai đó là chính sách hỗ trợ hộ nghèo mua con giống với mức hỗ trợ 100% lãi suất trong vòng 36 tháng cho các hộ nghèo chưa có trâu, bò và các hộ nghèo đã có trâu, bò, nhưng vẫn có nhu cầu vay vốn phát triển chăn nuôi với mức vay 15 triệu đồng/hộ. Các doanh nghiệp, HTX mua trâu, bò giống phát triển chăn nuôi đại gia súc theo hướng trang trại quy mô từ 50-100 con được hỗ trợ 50% lãi suất trong vòng 36 tháng với số tiền vay lên tới 500 triệu đồng; quy mô từ 100 con trở lên, số vốn vay được hỗ trợ lãi suất lên đến 1 tỷ đồng; hỗ trợ trực tiếp các hộ chăn nuôi ngựa hàng hóa với số tiền mua con giống không quá 3 triệu đồng. Bên cạnh đó, tỉnh cũng tạo điều kiện cho các HTX, doanh nghiệp vay vốn tại các ngân hàng, hỗ trợ 50% lãi suất trong vòng 24 tháng để xây dựng cơ sở chế biến, bao tiêu sản phẩm cho người chăn nuôi...

Chính sách của tỉnh đã thực sự tạo cú hích lớn cho ngành chăn nuôi, tính từ khi Đề án ra đời đến cuối năm 2014 cho thấy tổng đàn trâu của tỉnh có 161.444 con, số lượng xuất bán 30.796 con; đàn bò có 103.374 con, số lượng xuất bán trong kỳ 37.756 con; đàn ngựa có 4.159 con, lượng xuất bán 2.643 con. Tính lũy kế từ đầu năm 2010 đến thời điểm sơ kết Đề án (cuối năm 2014) tổng đàn đại gia súc của tỉnh đều vượt kế hoạch đề ra. Năm 2015 vừa qua, tổng đàn trâu của tỉnh có 163.922 con, tăng so với cùng kỳ năm trước trên 5 nghìn con; đàn bò 103.387 con, tăng 3.286 con... sản lượng thịt hơi xuất chuồng đạt gần 33 nghìn tấn.

Theo đánh giá của cơ quan chuyên môn, việc triển khai Đề án Phát triển chăn nuôi đại gia súc gắn với thâm canh đã phát huy hiệu quả, từng bước hình thành các trang trại chăn nuôi quy mô phù hợp; giá trị, số lượng gia súc trở thành hàng hoá năm sau cao hơn năm trước, bình quân giai đoạn 2011- 2015 khoảng trên 20 nghìn con/năm, gấp hai lần giai đoạn 2006 - 2010. Các biện pháp về giống, thức ăn, thú y, phòng chống đói, rét cho gia súc và chính sách hỗ trợ hộ nghèo mua trâu, bò sinh sản được thực hiện hiệu quả.

Theo ông Đỗ Tấn Sơn, Phó Giám đốc Sở NN-PTNT: Mặt được lớn nhất của Đề án đã dần thay đổi nhận thức của cấp ủy, chính quyền sở tại trong việc chỉ đạo, điều hành phát triển kinh tế địa phương, từ đó tập trung và lồng ghép các nguồn lực ưu tiên phát triển chăn nuôi đại gia súc. Cũng từ những chương trình tập huấn, chuyển giao công nghệ dần làm thay đổi tập quán chăn nuôi của người dân từ quảng canh sang thâm canh có đầu tư cho công tác giống, thức ăn, thú y và áp dụng các tiến bộ KHKT vào chăn nuôi như dự trữ thức ăn qua Đông, thụ tinh nhân tạo; đưa các sản phẩm chăn nuôi trở thành hàng hóa, với sản lượng trâu, bò xuất chuồng năm sau luôn cao hơn năm trước. Do làm tốt công tác chấm điểm thi đua trong thực hiện chỉ đạo phòng, chống dịch bệnh, đói rét cho đàn trâu, bò nên những năm gần đây đã hạn chế đến mức thấp nhất tình trạng gia súc chết rét.

Ông Sơn cho biết thêm, việc triển khai Đề án thời gian qua chưa đáp ứng được yêu cầu đề ra, mặc dù đã có những chính sách thu hút nhưng hầu như chưa có doanh nghiệp, HTX đầu tư vào lĩnh vực chăn nuôi đại gia súc và chế biến, tiêu thụ sản phẩm; việc kết nối với doanh nghiệp trong khâu chế biến, tiêu thụ sản phẩm chăn nuôi đại gia súc còn hạn chế, chưa nâng cao được giá trị sản phẩm so với tiềm năng hiện có. Đề án được phê duyệt có nhiều nội dung hỗ trợ nhưng thực tế nguồn lực không đáp ứng được. Tuy nhiên, cách thức triển khai, kết quả thời gian qua cũng mở ra tiền đề quan trọng  thắp thêm hy vọng để tỉnh ta phấn đấu tốc độ tăng trưởng đàn trâu, bò bình quân 2-5% trong giai đoạn 2016-2020; sản lượng thịt trâu, bò xuất chuồng đến năm 2020 tăng lên 3-7 nghìn tấn, nâng cao giá trị ngành chăn nuôi trong sản xuất nông nghiệp.

THIÊN THANH