Hà Giang Doanh nghiệp vừa và nhỏ - cần một cuộc “giải phẫu” lớn
HGĐT- 500/1.414 doanh nghiệp ngoài quốc doanh hiện không có hoạt động nộp thuế, 85 doanh nghiệp tạm nghỉ kinh doanh, 372 doanh nghiệp ngừng hoạt động... đã phản ánh khá đậm nét về thực trạng doanh nghiệp vừa và nhỏ của tỉnh trước sóng gió thị trường. Ngoài những tác động ngoại cảnh, việc nhiều doanh nghiệp rơi xuống vực thẳm cũng có lỗi từ chính chủ doanh nghiệp - những doanh nhân nổi lên từ ánh hào quang vay mượn.
Cuộc “tháo chạy” lặng lẽ:
Còn nhớ khoảng năm 2010, khi nền kinh tế chung của cả nước, trong đó có tỉnh ta đang trên đà tăng trưởng mạnh, vợ chồng chủ doanh nghiệp kinh doanh dược phẩm H.N nổi lên như một doanh nhân thành đạt, có vai vế trên thị trường kinh doanh dược phẩm. Để tăng thêm độ oai trước bàn dân thiên hạ, lên mặt với các doanh nghiệp cùng lĩnh vực hoạt động, doanh nhân dược phẩm đã bỏ số tiền lớn xây biệt thự hoành tráng, mua xế hộp đen bóng. Thế nhưng, chỉ một thời gian ngắn, biệt thự mới hoàn thành, chủ nhân vừa dọn về ở được vài ngày đã vội vã chia tay, nhường lại ngôi nhà còn mới toanh cho người khác sở hữu. Khi mới nhận được thông tin, tôi cứ ngỡ là trò “ném đá” dấu tay vẫn thường xảy ra, nhưng khi lật lại hồ sơ do các tổ chức tín dụng cung cấp, con số nợ đến kỳ phải trả của doanh nhân này khiến nhiều người phát sốt. Thì ra, không phải doanh nhân này có tài làm ăn trên thương trường, biết nắm bắt cơ hội làm giàu, vị này chỉ có cái giỏi hơn người là mạnh tay vay tiền. Tiền vay dễ, nhưng trình độ quản trị kém khiến số vốn không sinh lời mà ngày càng bị thâm hụt. Đứng trước nguy cơ ngân hàng xiết nợ, Quỹ Đầu tư truy thu vốn, vợ chồng doanh nhân dược phẩm phải vội bán tài sản để tránh khỏi việc liên quan đến kiện tụng.
Khó khăn về vốn, năng lực thi tài chính, năng lực thi công của doanh nghiệp yếu khiến nhiều dự án không hoàn thành đúng tiến độ.
Phân khúc thị trường vận tải hành khách cũng từng phải ngả mũ kính chào mỗi khi vị doanh nhân tiên phong mở chuyến xe đêm chất lượng cao Hà Giang - Hà Nội xuất hiện. Mấy năm trước, khi đại gia K.H khai trương tuyến xe khách đêm, nó đã hút một lượng khách rất lớn. Thấy việc kiếm tiền quá dễ,đại gia xe khách liên tục đầu tư xe, khai thác thêm các tuyến mới, địa bàn hoạt động vươn tới cửa ngõ miền Trung và còn dự định tiến cả vào
Các doanh nghiệp hoạt động ở lĩnh vực xây dựng cơ bản (XDCB) cũng không kém cạnh. Bất chấp những dấu hiệu ảm đạm của nền kinh tế, bỏ qua dự đoán, cảnh báo của các chuyên gia, nhiều doanh nghiệp hoạt động ở lĩnh vực xây dựng vẫn ra đời với số vốn cỏn con chỉ vài tỷ đồng. Thế nhưng, sau lễ khai trương đầy ấn tượng, có cả chân dài đến dự, những cái tên như Công ty TNHH H.S, Công ty Cổ phần đầu tư xây dựng H.N... vẫn chỉ là một cái tên không hơn, không kém. Bởi lẽ, đã mấy năm thành lập, họ không nhận được một công trình nào, không nộp được một đồng thuế nào cho ngân sách. Cái họ làm được duy nhất là góp phần cho cộng đồng doanh nghiệp Hà Giang thêm đông vui. Và chính vị Chủ tịch Hội doanh nghiệp tỉnh Phạm Công Nhân đã phải thốt lên rằng: Đông nhưng không mạnh, ý thức xã hội, ý thức cộng đồng của nhiều doanh nghiệp rất kém.
Cần một cuộc “đại phẫu”:
Số liệu thống kê của cơ quan chức năng xác định, trên địa bàn tỉnh hiện có hơn 1,5 nghìn doanh nghiệp hoạt động theo Luật. Điều bất thường không nằm ở con số doanh nghiệp nhiều hay ít, nó thể hiện ở chỗ có đến trên 70% hoạt động ở lĩnh vực XDCB. Trong khi đó, tỉnh ta vẫn thuộc tốp những địa phương nghèo nhất nước, vốn đầu tư hạ tầng cơ sở phụ thuộc hoàn toàn vào ngân sách T.Ư. Thế nhưng, nguồn vốn T.Ư cấp mấy năm gần đây không nhiều, chiếc bánh vốn xây dựng đã nhỏ, giờ lại phải chia cho nhiều người ăn nên tất cả đều rơi vào tình trạng đói. Nhận định trên được chứng minh rất rõ, từ năm 2011 đến nay, do tác động của khủng hoảng kinh tế và thực hiện chính sách kiềm chế lạm phát của Chính phủ, nguồn vốn bơm vào lĩnh vực XDCB hạn chế nên rất nhiều doanh nghiệp hoạt động ở lĩnh vực này ngồi chơi xơi nước. Các doanh nghiệp còn hoạt động cũng chỉ hoàn thiện nốt công trình dở dang, rất ít công trình mới được triển khai, nhiều người đã phất lên như một doanh nhân thành đạt, mua nhà, tậu xe sang thì nay lặng lẽ bỏ cuộc chơi, lui về ở ẩn. Không chỉ như vậy, rất nhiều doanh nghiệp được liệt vào dạng yếu về năng lực tài chính, quản lý điều hành kém và làm liều.
Một con số làm chúng ta rất trăn trở đó là trong tổng số hơn 1,5 nghìn doanh nghiệp hoạt động theo Luật trên địa bàn tỉnh, hiện có 500/1.414 doanh nghiệp ngoài quốc doanh gồm công ty cổ phần, công ty TNHH, doanh nghiệp tư nhân không có hoạt động nộp thuế, 85 doanh nghiệp tạm nghỉ kinh doanh, 372 doanh nghiệp ngừng hoạt động... Doanh nghiệp lâm nguy, cứu doanh nghiệp chính là cứu nền kinh tế nên Đảng, Nhà nước đã triển khai một loạt biện pháp hỗ trợ doanh nghiệp vừa và nhỏ vượt qua khó khăn. Thực hiện chủ trương đó, tỉnh ta đã triển khai nghiêm túc, hiệu quả việc miễn, giảm, gia hạn nộp thuế đối với doanh nghiệp. Riêng trong 6 tháng đầu năm, ngành Thuế đã giảm 30% số thuế thu nhập doanh nghiệp vừa và nhỏ phải nộp với số tiền 3,2 tỷ đồng; gia hạn 40,6 tỷ đồng tiền thuế giá trị gia tăng tháng 4,5 chuyển nộp tháng 11,12.2012, tháng 6.2012 gia hạn nộp tháng 1 năm 2013 ước trên 20 tỷ đồng; gia hạn nộp thuế 19 doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực XDCB, thi công các công trình sử dụng vốn ngân sách đã được bố trí trong dự toán chi, nhưng chưa được thanh toán nên không có nguồn nộp thuế dẫn đến nợ thuế gần 14 tỷ đồng; gia hạn 9 tháng đối với thuế thu nhập doanh nghiệp phải nộp năm 2012 trên 10,5 tỷ đồng...
Tuy nhiên, nhiều người cũng cho rằng, những khó khăn của nền kinh tế là một cuộc thanh lọc tự nhiên rất hiệu quả, giúp loại bỏ những doanh nghiệp yếu kém. Đồng thời khẳng định rõ, chỉ nhà đầu tư làm ăn bài bản, có trình độ quản trị doanh nghiệp tốt, chuyên nghiệp mới tồn tại. Bên cạnh đó, chúng ta cũng cần nghiêm túc nhìn nhận, chấm dứt sự dễ dãi trong quá trình cấp giấy phép thành lập doanh nghiệp, có như vậy mới tránh được tình trạng “đông nhưng không mạnh”, cạnh tranh không lành mạnh. Mặt khác, có chính sách khuyến khích doanh nghiệp chuyển đổi lĩnh vực hoạt động từ XDCB sang đầu tư ở các lĩnh vực thế mạnh của tỉnh nhằm khai thác hiệu quả tiềm năng, lợi thế sẵn có.
Bài, ảnh: THIÊN THANH
Ý kiến bạn đọc