Cần có giải pháp tháo gỡ khó khăn cho các công ty, doanh nghiệp giao thông, xây dựng

HGĐT- Có thể nói, chưa bao giờ tình trạng thất nghiệp, thiếu việc làm của công nhân trong các công ty, doanh nghiệp hoạt động trên lĩnh vực giao thông, xây dựng lại diễn ra nặng nề như hiện nay.

 Nhiều công trình đã được phê duyệt nhưng vẫn đang "nằm chờ" vì thiếu vốn.

Nguyên nhân chính dẫn tới tình trạng này, ngoài những yếu tố chủ quan như một số công ty, doanh nghiệp chưa thực sự chủ động, linh hoạt còn do Chính phủ thực hiện một số giải pháp nhằm kiềm chế lạm phát, trong đó có việc cắt giảm đầu tư công, ngừng khởi công những công trình mới, điều đó đã làm ảnh hưởng lớn tới hoạt động của các công ty, doanh nghiệp trong lĩnh vực giao thông, xây dựng; công trình nhận thi công quá ít, nhiều công trình đã hoàn thành nhưng chưa được thanh, quyết toán đúng hạn nên doanh nghiệp không lo được việc làm, tiền lương, tiền đóng bảo hiểm cho công nhân, người lao động.

Anh Hoàng Đức Thọ, công nhân Công ty Cổ phần Tư vấn thiết kế Giao thông Hà Giang cho biết: “Chưa bao giờ mình lại rơi vào cảnh khó khăn như hiện nay, trong bối cảnh khó khăn, ít việc, công ty chỉ bố trí được khoảng 50% lao động, số còn lại phải tự xoay sở. Công nhân như tôi và hàng chục lao động khác đang phải nghỉ tự lo việc và chỉ được công ty trả lương tối thiểu, đóng BHXH”.

Phó Giám đốc Công ty Cổ phần Tư vấn thiết kế Xây dựng Hà Giang Phan Văn Chừng, lo lắng: Hiện nay doanh nghiệp thực sự đang gặp nhiều khó khăn, nhiều tỷ đồng vốn nợ đọng nằm trong các công trình mà công ty thi công nhưng vẫn chưa được chủ đầu tư thanh quyết toán, có những công trình thi công xong cách đây cả chục năm nhưng đến nay công ty vẫn chưa lấy được tiền, đó là chưa kể còn khoảng 30 công trình đã được phê duyệt nhưng không được bố trí vốn, trong khi đơn vị vẫn phải trả lãi vay ngân hàng, đóng nộp thuế hàng tháng.

Để tìm hiểu rõ hơn những khó khăn vướng mắc của các công ty, doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực giao thông, xây dựng, chúng tôi cũng đã có buổi làm việc với Công ty Cổ phần Xây dựng số 1 Hà Giang - một trong những công ty được đánh giá là “con chim đầu đàn” của ngành Xây dựng tỉnh nhà. Qua tìm hiểu, anh Phạm Hải Long, Giám đốc công ty cho biết: Công ty Cổ phần Xây dựng số 1 Hà Giang chính thức bước vào hoạt động theo hình thức cổ phần từ năm 2005, vào thời điểm “ăn nên làm ra” nhất công ty có khoảng trên 1.200 công nhân lao động, nhưng từ cuối năm 2010 đến nay, do Chính phủ thực hiện Nghị quyết 11 cắt giảm đầu tư công nên hầu như công ty không có công trình khởi công mới, công trình nhận thi công quá ít, trong khi vốn nợ đọng công trình đã hoàn thành nhiều nên công ty không lo được việc làm, tiền lương, đóng bảo hiểm cho công nhân, người lao động; công ty chỉ đóng bảo hiểm cho một số bộ phận cán bộ văn phòng, còn lại công nhân lao động phải tự tìm lo việc và đóng bảo hiểm. Anh Long cho biết thêm: Đã gần 3 năm nay công ty không có công trình mới khởi công nên việc cắt giảm công nhân, lao động là không để tránh khỏi, từ chỗ có trên dưới 1.000 công nhân lao động, đến tháng 6.2012 công ty cắt giảm còn 100 cán bộ, công nhân viên. Điều khiến công ty lo lắng nhất vào lúc này không phải là việc có hay không có công trình mới khởi công mà là việc nợ ngân hàng của công ty đã lên tới 40 tỷ đồng, nợ thuế 9 tỷ, đó là chưa kể tiền nợ đóng BHXH, BHYT của công nhân, người lao động.

Đứng trước những khó khăn, một số doanh nghiệp làm tốt công tác dự báo tình hình đã chủ động, mạnh dạn đưa ra những giải pháp khắc phục, cụ thể thông qua thực hiện chính sách “thắt lưng buộc bụng” đến mức tối đa, giảm thu nhập các cấp quản lý để phụ cấp trượt giá cho công nhân, người lao động và không cắt giảm lao động. Tuy nhiên việc không cắt giảm lao động, trợ giúp trượt giá cho công nhân, người lao động không phải là biện pháp lâu dài và không phải công ty, doanh nghiệp nào cũng làm được nhất là khi công trình khởi công mới hầu như không có như hiện nay. Chị Nguyễn Thị Phương, Phó Chủ tịch công đoàn Sở Xây dựng, cho biết: Hiện tại, ngành Xây dựng tỉnh đang quản lý 40 đầu mối là các công ty, doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực xây dựng cơ bản, trong đó đáng chú ý chỉ có 15 công ty, doanh nghiệp hiện còn duy trì làm ăn tương đối ổn định, số còn lại đang nằm trong tình trạng ngừng hoạt động hoặc hoạt động cầm chừng, chỉ duy trì từ 1 - 3 người trực với mục đích ngồi “chờ” việc thanh, quyết toán các khối lượng của các công trình đã thi công từ những năm trước nếu có.

Có thể nói, những khó khăn của các công ty, doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực giao thông, xây dựng trên địa bàn tỉnh hiện nay là đáng báo động. Điều này cũng đã có tác động xấu, kéo theo một số công ty, doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực khai thác, sản xuất vật liệu vây dựng gặp khó khăn không kém. Để giúp các công ty, doanh nghiệp tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc trong thời điểm hiện nay, thiết nghĩ cùng với những lỗ lực, vượt qua khó khăn của công ty, doanh nghiệp, tỉnh cần có cơ chế hỗ trợ đặc biệt thông qua việc giảm, gia hạn thời gian đóng nộp thuế; bố trí vốn để giải ngân, thanh quyết toán đối với các công trình đã thi công, đang thi công dở dang phù hợp với kế hoạch, tiến độ thực hiện khối lượng các công trình… Có như vậy mới giúp doanh nghiệp vượt qua những khó khăn chồng chất khó khăn như hiện nay.