Thực trạng hoạt động công nghiệp - tiểu thủ công nghiệp trên địa bàn toàn tỉnh

HGĐT- Theo đánh giá của nghành chức năng, trong những năm qua, cùng với sự phát triển kinh tế - xã hội, an ninh quốc phòng, hoạt động công nghiệp - tiểu thủ công nghiệp trên địa bàn toàn tỉnh đã có những bước chuyển biến và phát triển mạnh mẽ.

Tuy nhiên nhìn tổng thể thì hoạt động này vẫn còn mang tính tự phát, chưa góp phần tích cực vào chuyển dịch cơ cấu kinh tế, cơ cấu lao động, xoá đói giảm nghèo trên địa bàn nông thôn...

Đánh giá hoạt động này trong những năm qua, đồng chí Nguyễn Văn Hậu, Phó Giám đốc Sở Công thương cho biết: Nhằm đẩy mạnh phát triển kinh tế tập thể trong lĩnh vực công nghiệp – tiểu thủ công nghiệp, thúc đẩy phân công lao động xã hội, chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng công nghiệp hóa – hiện đại hóa, phát triển kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, ngành Công nghiệp đã quán triệt nhận thức về đổi mới phát triển và nâng cao hiệu quả kinh tế tập thể, xây dựng mô hình phát triển kinh tế tập thể đối với một số ngành, nghề phù hợp với điều kiện thực tế của từng vùng, từng địa phương. Đặc biệt, trong những năm gần đây, Đảng và Nhà nước có những chủ trương, chính sách ưu tiên phát triển kinh tế – xã hội miền núi, nhiều dự án được đầu tư có hiệu quả, sự hỗ trợ của Nhà nước đối với những vùng kinh tế đặc biệt khó khăn đã tạo điều kiện cho kinh tế tập thể phát triển ở nhiều lĩnh vực: Sản xuất nông - lâm nghiệp, chăn nuôi, nuôi trồng thủy sản và phát triển các ngành nghề ở khu vực nông thôn, từ đó tạo ra sức mạnh tổng hợp, phát huy nội lực các vùng, các địa phương làm cho bộ mặt nông thôn thay đổi mạnh mẽ, đời sống kinh tế - văn hóa - xã hội nông thôn có nhiều khởi sắc, từng bước đô thị hóa nông thôn. Giá trị sản xuất công nghiệp – tiểu thủ công nghiệp năm sau cao hơn năm trước, duy trì được tốc độ tăng trưởng cao. Giá trị sản xuất công nghiệp thực tế năm 2005 đạt 370 tỷ đồng, trong đó kinh tế hợp tác xã - tiểu thủ công nghiệp đạt khoảng 50 tỷ đồng. Năm 2009, giá trị sản xuất công nghiệp thực tế của toàn ngành đạt 813,36 tỷ đồng, trong đó kinh tế hợp tác xã - tiểu thủ công nghiệp đạt khoảng 150 tỷ đồng. Những năm qua, ngành công nghiệp phát triển cả số lượng và chất lượng hàng hóa, các cơ sở sản xuất mới ra đời và phát huy hiệu quả. Các ngành nghề hoạt động chủ yếu là khai thác vật liệu xây dựng, chế biến nông, lâm sản, sản xuất đồ mộc dân dụng, khai thác nguyên liệu sản xuất giấy, dệt vải, trồng mây tre làm hàng thủ công mỹ nghệ vv... sản xuất rượu làng nghề đặc sản, rượu ngô Thanh Vân – Quản Bạ, rượu thóc Tùng Bá - Vị Xuyên...

Nhằm thúc đẩy quá trình đổi mới, phát triển kinh tế tập thể trong lĩnh vực công nghiệp – tiểu thủ công nghiệp, sản xuất ra nhiều mặt hàng có chất lượng phục vụ nhu cầu sản xuất tiêu dùng và xuất khẩu, các mặt hàng thủ công mỹ nghệ truyền thống, xây dựng mô hình tổ chức HTX, làng nghề trong lĩnh vực công nghiệp – tiểu thủ công nghiệp để phát huy hiệu quả trong sản xuất kinh doanh dịch vụ và từng bước nâng cao đời sống cho xã viên, trong những năm qua tỉnh ta đã làm tốt công tác tuyên truyền phổ biến các văn bản quy phạm pháp luật, tuyên truyền về vị trí, vai trò của kinh tế tập thể nói chung, HTX tiểu thủ công nghiệp nói riêng. Chính vì thế, trong những năm qua kinh tế tập thể đã có những bước chuyển biến tích cực, từng bước khẳng định được vai trò của mình trong nền kinh tế chung của toàn tỉnh. Các cơ sở, doanh nghiệp, HTX hoạt động trong lĩnh vực chế biến nông, lâm sản, thủ công mỹ nghệ truyền thống, dệt thổ cẩm....đang có xu hướng phát triển cả số lượng và chất lượng, nhiều HTX tiểu thủ công nghiệp hoạt động khá hiệu quả như HTX tiểu thủ công nghiệp Thuận An (Hoàng Su Phì), HTX Tiểu thủ công nghiệp lanh Lùng Tám (Quản Bạ), HTX mây tre đan xuất khẩu Bắc Quang...Có được những hiệu quả như hôm nay, trước hết phải nói đến hoạt động Khuyến công, hoạt động này đã có tác dụng tích cực đến hiệu quả hoạt động sản xuất của các HTX tiểu thủ công nghiệp trên các lĩnh vực cụ thể như: Hỗ trợ đào tạo nghề, hỗ trợ mua sắm trang thiết bị, máy móc, chuyển giao công nghệ, tham quan học tập tại các tỉnh, hỗ trợ khôi phục nghề dệt thổ cẩm, hỗ trợ tham gia hội chợ triển lãm giới thiệu sản phẩm. Riêng trong năm 2009, kinh phí khuyến công hỗ trợ cho các cơ sở sản xuất công nghiệp – tiểu thủ công nghiệp tăng, trong đó khuyến công địa phương hỗ trợ cho 13 đề án và một số nhiệm vụ chi phục vụ công tác khuyến công với tổng kinh phí 665 triệu đồng; Khuyến công Quốc gia hỗ trợ 7 đề án khuyến công với tổng kinh phí 363 triệu đồng...

Mặc dù hoạt động công nghiệp – tiểu thủ công nghiệp trên địa bàn toàn tỉnh trong những năm qua đã đạt đuợc một số kết quả đáng ghi nhận, nhưng phải khẳng định rằng, nhìn tổng thể hoạt động này vẫn còn có những tồn tại, hạn chế. Trước hết là tỉnh ta chưa có quy hoạt phát triển tiểu thủ công nghiệp, làng nghề nên các địa phương trong tỉnh còn lúng túng trong lựa chọn phát triển ngành nghề gắn với lợi thế của địa phương mình. Bên cạnh đó, hoạt động của các đơn vị, doanh nghiệp, HTX vẫn còn mang tính tự phát, khoa học công nghệ, vốn, thị trường, năng lực tổ chức quản lý chưa được quan tâm đầu tư đúng mức để công nghiệp nông thôn miền núi phát triển tương xứng với tiềm năng. Không những thế, hoạt động của các doanh nghiệp, đơn vị, HTX chưa phát huy được nét độc đáo của từng vùng, chưa góp phần tích cực vào chuyển dịch cơ cấu kinh tế, cơ cấu lao động, giải quyết việc làm, xóa đói giảm nghèo trên địa bàn nông thôn...

Để phát huy lợi thế một tỉnh miền núi có nhiều tiềm năng để phát triển các hoạt động công nghiệp – tiểu thủ công nghiệp, đồng chí Nguyễn Văn Hậu khẳng định: Trong những năm tới tỉnh ta đã đề ra nhiều mục tiêu và giải pháp để phát triển các hoạt động này, trước hết tiếp tục xây dựng một số làng nghề, nhân cấy nghề mới như nghề dệt lanh thổ cẩm, may quần áo dân tộc, nghề đan lát (chẻ tăm hương, tăm quế, mây tre giang đan, chổi chít...) chế biến nông sản (bột giong giềng, rượu thóc, rượu ngô, bảo quản nấm...) cơ khí sửa chữa như rèn, đúc lưỡi cày, cuốc... Hình thành các làng nghề mây tre giang đan ở các xã, thị trấn của Bắc Quang, Hoàng Su Phì, Quang Bình, Bắc Mê, Xín Mần, Quản Bạ, Vị Xuyên, thị xã Hà Giang, mỗi làng nghề có năng lực sản xuất trung bình 500.000 sản phẩm/năm, vốn đầu tư cho mỗi làng nghề từ 300 – 500 triệu đồng. Đến năm 2020 hình thành được 40 làng nghề, trong đó đến năm 2015 hình thành được 15 làng nghề... Muốn thực hiện được những vấn đề trên phải đẩy nhanh công nghiệp hóa – hiện đại hóa nông nghiệp nông thôn, phát triển và nâng cao hiệu quả họat động của kinh tế tập thể, tiếp tục đổi mới chính sách và tạo điều kiện để phát triển kinh tế tập thể. Cùng đó, phối hợp với các ngành chuyên môn xây dựng chương trình đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả kinh tế tập thể trong lĩnh vực công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp, trọng tâm là khảo sát, điều tra tình hình tổ chức cán bộ quản lý, hoạt động của các HTX công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp, tìm kiếm và xây dựng mô hình phù hợp, có hiệu quả kinh tế...Đặc biệt là xây dựng thương hiệu có các sản phẩm tiểu thủ công nghiệp, sản phẩm nông nghiệp sau thu hoạch, chế biến...Như vậy mới đáp ứng được yêu cầu CNH – HĐH nông nghiệp nông thôn, góp phần xóa đói giảm nghèo một cách bền vững cho nhân dân...