Phát triển cây cao su ở Trung Thành, thử thách bước đầu cho hướng đi mới

HGĐT- Theo kế hoạch năm 2009, toàn tỉnh sẽ phấn đấu trồng 1.000ha cây cao su. Trong đó, xã Trung Thành (Vị Xuyên) được giao kế hoạch bàn giao 300ha đất để Công ty Cổ phần cao su Hà Giang (CPCSHG) khai phá, trồng trong năm nay và những năm tiếp theo. Để thực hiện được một diện tích khá lớn như trên, đặt ra những khó khăn không nhỏ cho bước đầu triển khai một loại cây trồng mới.

Nhận thức được ý nghĩa của cây cao su đối với sự phát triển KT – XH, ngay khi có chủ trương của tỉnh, huyện Vị Xuyên đã thành lập Ban chỉ đạo chương trình phát triển cây cao su của huyện. Tiếp đó, chỉ đạo xã Trung Thành thành lập Ban chỉ đạo chương trình phát triển cây cao su của xã. Theo quy hoạch, xã Trung Thành sẽ tập trung phát triển cây cao su tại các thôn: Tấng, Cốc Héc và thôn Khuẩy Lác với tổng diện tích được điều tra, quy hoạch lên đến trên 377 ha. Trên tinh thần đó, ngay từ cuối năm 2008, xã Trung Thành đã phối hợp với các cơ quan chức năng của tỉnh và huyện tổ chức Hội nghị triển khai chương trình trồng cây cao su cho các hộ có đất tham gia chương trình. Đồng thời cấp ủy, chính quyền xã cũng đã tích cực chỉ đạo các đoàn thể, các thôn đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động giúp bà con hiểu và ký cam kết tham gia chương trình.

Với mục tiêu và kế hoạch đặt ra, để đẩy mạnh tiến độ, tháng 3 vừa qua, Công ty CPCSHG đã đưa máy móc, tuyển chọn 35 công nhân để phục vụ cho công tác khai phá đất trồng cây cao su tại 3 thôn của xã Trung Thành. Công ty CPCSHG ưu tiên tuyển dụng công nhân thuộc các hộ có đất tham gia chương trình, đồng thời ưu tiên độ tuổi lao động từ 18 – 30, có trình độ tốt nghiệp PTCS để tạo điều kiện cho công nhân có thể thực hiện hợp đồng lao động cũng như các chế độ bảo hiểm lâu dài. Lương bình quân của mỗi công nhân được tính theo sản phẩm, nhưng trung bình đạt từ 1,3 – 1,5 triệu đồng/người/tháng.

Về tiến độ bàn giao đất và sử dụng nguồn kinh phí hỗ trợ cho các hộ dân, huyện Vị Xuyên đã trưng tập cán bộ, phối hợp với UBND xã Trung Thành hoàn thiện các thủ tục về cải tạo rừng, tận dụng lâm sản, đẩy nhanh tiến độ cấp phát Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất tới các hộ đảm bảo cơ sở pháp lý góp vốn với Công ty CPCSHG. Qua đó đã triển khai xong việc bàn giao đất đợt I với diện tích trên 156ha và đợt II là trên 221ha trong tháng 3 vừa qua. Đối với kinh phí hỗ trợ người dân chuyển đổi các diện tích sang trồng cây cao su, tổng số kinh phí trình cấp để hỗ trợ chuyển đổi là 467,462 triệu đồng, đến nay xã đã nhận được 400 triệu đồng, trong đó đã giải ngân cho các hộ được 300 triệu đồng. Trên cơ sở đó, tại các thôn Tấng và thôn Cốc Héc, người dân đã chủ động khai thác và thu hồi hết lâm sản trên đất để giao lại cho Công ty CPCSHG.

Qua gần 2 tháng triển khai đến nay, với quan điểm khai phá đến đâu hoàn chỉnh đến đó, Công ty CPCSHG đang tập trung khai phá các diện tích đất tại thôn Khuẩy Lác với tổng diện tích khai phá được là 60ha/tổng số 171 ha của thôn này, dự kiến đến hết tháng 5 sẽ khai phá được khoảng 100ha. Tuy nhiên, theo lãnh đạo Công ty CPCSHG cho biết, tiến độ khai phá đất như trên còn rất chậm. Vì thời vụ trồng cao su được bắt đầu vào tháng 7 tới đây nên nếu không tranh thủ khai phá trước mùa mưa thì sẽ rất khó để có thể khai phá các diện tích còn lại theo kế hoạch đã đề ra. Vì thế, việc khai phá phải dừng lại trước mùa mưa và chuyển sang mùa khô vào khoảng tháng 10 mới có thể tiếp tục triển khai được.

Tìm hiểu một số nguyên nhân dẫn đến tiến độ khai phá chậm, được biết, do từ cuối tháng 4 đến gần hết tháng 5, mưa liên tiếp đã khiến cho việc triển khai đưa máy móc vào khai phá rất khó. Bên cạnh đó, mặc dù có diện tích tương đối lớn, nhưng có thể nói địa hình của xã Trung Thành có độ dốc, chia cắt mạnh nên cũng đã gây không ít khó khăn cho việc khai phá. Đối với diện tích rừng thuộc Dự án 327 gồm khoảng trên 16ha ở thôn Khuẩy Lác vừa qua mới được giải quyết thanh lí để lấy diện tích khai phá. Bên cạnh đó, mặc dù nhận thức của người dân phần đông đồng tình với chương trình trồng cao su, song vẫn còn có những hộ chưa hiểu và gây ra những khó khăn đối với Công ty CPCSHG trong công tác khai phá. Một bộ phận người dân có đất tham gia trồng cao su vẫn mong muốn trên diện tích bàn giao được để lại một ít rừng để lấy củi đun và để chăn thả hoặc phục vụ mục đích khác… thậm chí có hộ sau khi đã ký cam kết tham gia chương trình nhưng vẫn trồng cây lương thực trên diện tích đó…

Tại thôn Khuẩy Lác, trong tổng số 171ha đất của thôn này được quy hoạch để giao cho Công ty CPCSHG thì đến nay mới giải quyết được 140ha, phần còn lại 31ha thuộc đất rừng trồng keo đang ở độ tuổi từ 3 – 4 năm nên nếu khai thác vào thời điểm này người dân sẽ phải chịu thiệt thòi khá lớn. Vì thế, tỉnh đã có văn bản cho phép người dân tiếp tục chăm sóc đến khi thu hoạch. Từ nguyên nhân này khiến cho việc đảm bảo diện tích bàn giao cho Công ty CPCSHG cũng phần nào gặp khó khăn. Tuy nhiên, theo lãnh đạo xã Trung Thành cho biết, chỉ có Khuẩy Lác mới có diện tích trồng keo ở độ tuổi 3 – 4 năm với diện tích lớn trên 2ha, còn lại các thôn Tấng và Cốc Héc đều không có.

Việc đưa cây cao su vào địa bàn xã Trung Thành là một hướng đi mới. Thể hiện rõ mong muốn góp phần thực hiện chuyển dịch cơ cấu kinh tế có hiệu quả, thu hút nguồn lao động nhàn rỗi, phủ xanh đất trống, đồi trọc, phát triển nông nghiệp bền vững và xóa đói giảm nghèo có hiệu quả cho nhân dân. Đây là một hướng đi đúng đắn và hứa hẹn nhiều tiềm năng với một địa phương thuần nông như Trung Thành. Tuy nhiên, tiến độ triển khai cho đến nay còn chậm, đây là một thực trạng chung của toàn tỉnh, không chỉ riêng đối với địa bàn Vị Xuyên. Việc đặt ra mục tiêu trồng 300ha cao su trong năm 2009 ở Vị Xuyên chắc chắn sẽ gặp nhiều khó khăn trong công tác triển khai.

Để đảm bảo mục tiêu toàn tỉnh trồng 1.000ha cao su trong năm nay, đòi hỏi các cấp, các ngành chức năng cần tiếp tục chỉ đạo giải quyết, tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc, đặc biệt là tìm ra giải pháp hỗ trợ, giúp cho người dân tiêu thụ được sản phẩm lâm sản; tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động, giải thích cho các hộ nằm trong vùng dự án giao đất cho Công ty CPCSHG theo đúng tiến độ. Trong quá trình triển khai, các cấp, ngành và địa phương cần có sự phối hợp tích cực với Công ty CPCSHG để tìm cách tháo gỡ khó khăn.