Phương pháp phòng và trị bệnh viêm ruột trên cá Rô phi

BHG - Cá rô phi được nuôi phổ biến tại hầu hết các ao, hồ, lồng bè với ưu điểm: Cá có tốc độ tăng trưởng nhanh, thức ăn dễ kiếm, thị trường tiêu thụ ưa chuộng, giá cả ổn định. Tuy nhiên, khi điều kiện nuôi chưa tốt, cá thường hay bị bệnh và gây thiệt hại kinh tế cho người nuôi. Một trong những bệnh thường gặp ở cá Rô phi là bệnh viêm ruột; đây là một bệnh nguy hiểm và có khả năng gây chết hàng loạt.

1. Tác nhân gây bệnh:Bệnh viêm ruột trên cá Rô phi do vi khuẩn Aeromonas hydrophila gây nên. khi môi trường nuôi bị biến động, cá bị stress, mùn bã hữu cơ cao làm tăng số lượng vi khuẩn, rất dễ nhiễm vào cơ thể cá thông qua mang, đường tiêu hóa của cá gây ra bệnh đường ruột.

2. Đối tượng nhiễm bệnh:- Bệnh thường gặp ở cá Rô phi nuôi thương phẩm và cá bố mẹ nuôi sinh sản.

3. Mùa vụ xuất hiện bệnh:-  Bệnh xảy ra quanh năm, nhất là vào mùa mưa, thời điểm giao mùa và những đợt nắng nóng kéo dài.

4. Nguyên nhân cá bị bệnh:-  Cải tạo ao nuôi trước khi thả giống chưa đúng quy trình kỹ thuật.-  Cá giống kém chất lượng và mang mầm bệnh.-  Do đánh bắt cá xây sát, vận chuyển không đảm bảo.-  Do chất lượng môi trường nước ao nuôi không thuận lợi.-  Khi cá bị bệnh chết, người nuôi tiêu hủy, xử lý không đúng kỹ thuật, bệnh lây lan theo nguồn nước, chim, cò...

5. Dấu hiệu bệnh lý:Cá nhiễm bệnh thường có những biểu hiện sau:- Cá bơi tách đàn, lờ đờ; da chuyển màu tối hơn; cá ăn ít hoặc bỏ ăn chết rải rác và có thể gây chết hàng loạt ở thế cấp tính.          - Cá có biểu hiện bụng chướng to, chứa dịch thể màu vàng- Hậu môn sưng đỏ có dịch nhầy chảy ra.- Khi giải phẫu thấy ruột cá đầy hơi.

6. Biện pháp phòng và trị bệnh:6.1. Phòng bệnh:Áp dụng phương pháp phòng bệnh tổng hợp:* Làm sạch môi tr­ường n­ước và ao nuôi:- Nguồn nư­ớc lấy vào ao phải sạch.- Ao quang đãng, xung quanh ao không có cây cối rậm rạp.- Tr­ước khi thả cá tháo cạn n­ước, phơi đáy ao và tẩy trùng bằng vôi bột với lượng 7 - 10 kg cho 100 m2.- Vớt hết thức ăn thừa (nhất là cỏ, lá) trư­ớc khi cho cá ăn lần mới.*Tăng sức đề kháng cho cá:- Chọn cá giống khoẻ mạnh, không bị xây xát, không dị hình.- Nên thả cỡ cá giống từ 4- 6 cm/con, mật độ nuôi từ 2 – 4 con/m2- Định kỳ bổ sung Vitamin C với liều lượng 30 - 50 mg/kg thức ăn.*Hạn chế tác nhân gây bệnh- Tr­ước khi thả cá nên tắm cho cá giống bằng n­ước muối nồng độ 2 - 3% trong 5 -10 phút.- Không dùng phân chuồng tư­ơi để bón cho ao; phân chuồng cần ủ với vôi (4 - 5 kg vôi/100kg phân chuồng) trong 20 ngày tr­ước khi sử dụng.- Định kỳ bón vôi bột vào n­ước ao mỗi tháng 2 lần (Mỗi lần bón 1 - 2 kg vôi cho 100 m3 n­ước ao).

6.2. Trị bệnh: Thay 1/2 nước ao, 2 ngày/lần, bón 2 kg vôi bột/100 m3.  Dùng Doxycycline trộn vào thức ăn với liều lượng 5 - 7gam/100 kg cá/ ngày hoặc oxytracycline liều lượng 4 – 5 gam/100 kg cá/ngày kết hợp cho ăn thêm vitamin C với liều lượng 1 gam cho 100 kg cá/ngày ăn liên tục trong 7 ngày. Tốt nhất nên hoà tan thuốc trộn đều vào thức ăn viên nổi sau 30 phút rồi cho ăn. Hoặc nấu đặc cám ngô, gạo để nguội trộn đều thuốc rồi nắm thành từng nắm tiến hành cho cá ăn.

Lưu ý: Cho cá ăn từ từ, cá ăn gần hết mới tiếp tục cho cá ăn để hạn chế lượng thuốc thất thoát ra ngoài.

7. Một số điều cần chú ý khi chữa bệnh cho cá:- Cá chết, cá yếu cần được vớt ngay ra khỏi ao, lồng.- Không vứt cá chết bừa bãi ra sông, suối, trên mặt đất, cần phải chôn vào hố cách ly có rải vôi sống để tiệt trùng.- Sau những trận mưa đầu mùa nên té nước vôi để trung hòa lượng axít có trong nước mưa với liều lượng 1,5 kg/100 m3 ao.- Sau mỗi vụ nuôi nên thu hoạch triệt để, rồi cải tạo ao nuôi, không nên nuôi lưu năm này qua năm khác.- Đối với những ao nuôi bị bệnh cần cải tạo kỹ bằng vôi bột 15 kg/100 m2 phơi nắng trong 7 ngày.

 Biên soạn: Đỗ Tuấn Anh