Hoàn thiện quy trình kỹ thuật nhân giống vô tính và phát triển sản xuất một số giống hoa hồng tại Đồng Văn

HGĐT- Hoa hồng là loại hoa rất khắt khe với điều kiện sinh thái môi trường, ở nhiệt độ 15-20 độ C cây hoa sẽ phát triển rất tốt và cho những sản phẩm hoa to, đẹp và có chất lượng tốt. Thị trấn Phó Bảng (Đồng Văn) và các vùng lân cận huyện Đồng Văn là vùng có lợi thế về khí hậu (mát mẻ, nhiệt độ trung bình từ 15-25 độ C) lợi thế về đất và độ ẩm phù hợp rất thuận lợi cho quá trình sinh trưởng và phát triển của cây hoa hồng.

Nhận thức được vấn đề trên, với lợi thế về địa hình và đặc trưng khí hậu của vùng, Trung tâm Giống cây trồng và Gia súc Phó Bảng, với đội ngũ cán bộ, công nhân viên đông đảo có trình độ và năng lực phù hợp, đủ sức tiếp nhận và thực hiện công nghệ đã đưa cây hoa hồng vào trồng khảo nghiệm tại thị trấn Phó Bảng từ năm 2004, kết quả cho thấy cây sinh trưởng tốt, thời gian cho thu hoạch dài, giá trị kinh tế cao đạt từ 150-200 triệu đồng/ha/năm. Mỗi ha hoa hồng giải quyết trên 100 công lao động/năm, góp phần vào việc xóa đói, giảm nghèo và giải quyết việc làm tại chỗ cho nhân dân địa phương, hiện nay diện tích hoa hồng đã được nhân dân trồng thêm và diện tích toàn huyện đạt khoảng 12ha. Tuy nhiên một khó khăn nảy sinh là hiện nay huyện chưa chủ động được nguồn giống tại chỗ, chính vì lý do đó hàng năm vẫn phải nhập từ các địa phương khác với giá thành cao, không chủ động được kế hoạch phát triển, hơn nữa quá trình vận chuyển ảnh hưởng đến chất lượng giống khi trồng, vì thế việc đưa ra quy trình sản xuất giống tại chỗ nhằm phục vụ nhu cầu phát triển cây hoa hồng trong giai đoạn tới là rất cần thiết.

Xuất phát từ những vấn đề cấp thiết trên, UBND tỉnh quyết định cho triển khai dự án khoa học và công nghệ “Hoàn thiện quy trình kỹ thuật nhân giống vô tính và phát triển sản xuất một số giống hoa hồng tại Đồng Văn - Hà Giang” do Trung tâm Giống cây trồng và Gia súc Phó Bảng chủ trì thực hiện, Trung tâm Nghiên cứu và Phát triển cây ôn đới là cơ quan phối hợp thực hiện chịu trách nhiệm về chuyển giao công nghệ, tiến bộ kỹ thuật. Dự án với mục tiêu chung là xây dựng quy trình kỹ thuật sản xuất giống hoa hồng bằng phương pháp nhân giống vô tính phù hợp với điều kiện tự nhiên tại Phó Bảng - Đồng Văn và các vùng phụ cận góp phần giảm chi phí cho người trồng hoa, dự án được thực hiện sẽ tạo được vùng sản xuất giống hàng hóa tại chỗ nhằm giảm giá thành, chủ động được nguồn giống, hoàn thiện và làm chủ quy trình công nghệ nhân giống vô tính giống hoa hồng Pháp, xây dựng vườn 15-20 giống hoa hồng làm nguồn vật liệu mắt ghép cho vùng trồng hoa diện tích 1ha...

Thời gian thực hiện dự án là 21 tháng (3.2013 - 11.2014), trong thời gian thực hiện, Ban Chủ nhiệm Dự án đã gặp không ít những khó khăn về thời tiếtđã làm ảnh hưởng lớn đến sự phát triển của vườn giống do mới trồng. Tuy nhiên, Ban Chủ nhiệm Dự án có nhiều sự cố gắng và đã từng bước thực hiện các nội dung theo thuyết minh dự án nhằm đạt các mục tiêu ban đầu đề ra. Đến hết quý I.2014 đã đạt được những kết quả cụ thể như sau:

+ Xây dựng vườn Tầm xuân làm vật liệu gốc ghép đảm bảo nguồn gốc ghép và đúng tiến độ với diện tích 1.000m2 cho 6.000 cây, mật độ 30cm x 30cm cho công việc làm đất, lên luống cho toàn bộ diện tích vườn.

+ Xây dựng vườn tập đoàn giống hoa hồng làm nguồn vật liệu mắt ghép đảm bảo và đúng tiến độ, với diện tích 1.000m2 cho 6.000 cây, làm đất, lên luống trồng, chăm sóc toàn bộ diện tích vườn tập đoàn giống hoa hồng làm nguồn vật liệu mắt ghép của 15-20 loài với mật độ 25 cm x 30 cm (gồm giống hoa hồng phấn đỏ, hồng nhung trắng, hồng sen, hồng xác pháo...)

+ Sửa nhà màng với diện tích 300m2 (hàn lại khung, căng mái và sửa chữa đường nước). Địa điểm xây dựng hai khu vườn trên được thực hiện tại Trung tâm Giống cây trồng và Gia súc Phó Bảng

Đến thời điểm hiện tại, Ban Chủ nhiệm Dự án đã và đang tiếp tục thực hiện các bước kế tiếp theo thuyết minh dự án như: Hoàn thiện các quy trình công nghệ của dự án (áp dụng quy trình khuyến cáo chung tại đồng bằng và áp dụng một số phương pháp mới để hoàn thiện quy trình công nghệ cho phù hợp với địa phương); tổ chức 01 lớp tập huấn về kỹ thuật nhân giống hoa hồng cho từ 20-30 người; tổ chức sản xuất thử nhân giống hoa hồng theo quy trình công nghệ (chuẩn bị cơ sở vật chất và tiến hành tổ chức sản xuất thử nghiệm nhân giống hoa hồng theo kế hoạch...). Dự án đảm bảo đúng tiến độ.

Có thể khẳng định, Trung tâm Giống cây trồng và Gia súc Phó Bảng đã thực hiện tốt vai trò chủ trì, điều phối và triển khai dự án cũng như thực hiện tốt quá trình phối hợp nhận chuyển giao giống, kỹ thuật và hoàn thiện quy trình công nghệ nhân giống hoa hồng của Trung tâm Nghiên cứu và Phát triển cây ôn đới. Bên cạnh đó, cùng với sự tham gia của các đơn vị, các hộ nông dân, dự án hứa hẹn sẽ mang lại hiệu quả tích cực về kinh tế và xã hội, đáp ứng được các vấn đề như cung cấp được giống cây tại chỗ cho người lao động với giá cả đáp ứng được nhu cầu của người dân, tạo công ăn việc làm cho đội ngũ nhân viên lao động và hàng ngàn lao động phổ thông địa phương có việc làm tăng thêm thu nhập, ổn định và phát triển kinh tế hộ gia đình; đào tạo được đội ngũ cán bộ cùng nông dân hiểu biết sâu quy trình kỹ thuật sản xuất hoa giống và chăm sóc hoa hồng.

Dự án đang trong quá trình thực hiện các nội dung cơ bản theo thuyết minh. Những kết quả khả quan ban đầu như trên đã có thể gợi mở về hướng đi mới trong chuyển đổi cơ cấu cây trồng phù hợp với điều kiện sẵn có của địa phương, bởi thế, với sự nhận định về giá trị kinh tế của cây hoa hồng, về điều kiện thực tế khí hậu phù hợp, cùng với sự đầu tư kịp thời, đúng hướng, quá trình tạo gốc ghép và mắt ghép theo đúng quy trình kỹ thuật đã tạo điều kiện rất lớn cho cây hoa hồng có thể sinh trưởng và phát triển tốt trên mảnh đất địa đầu của Tổ quốc.

Hy vọng rằng khi Dự án kết thúc thành công, các tổ chức tham gia thực hiện dự án sẽ tạo dựng được những cơ sở sản xuất giống hoa chuyên nghiệp của tỉnh; có thể nhân rộng, chuyển giao kết quả sản xuất ra các hộ gia đình tại địa phương và phát triển việc liên doanh liên kết với các đối tác có chuyên môn sâu trong lĩnh vực chọn tạo giống hoa. Huyện Đồng Văn sẽ trở thành nơi cung ứng nhiều loại giống và hoa hồng cho toàn tỉnh Hà Giang và các tỉnh lân cận. Dự án hy vọng sẽ mang lại những hiệu quả tích cực cho đồng bào dân tộc huyện Đồng Văn trên con đường xóa đói, giảm nghèo và đồng thời góp phần thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội đối với một tỉnh vùng cao biên giới còn rất nhiều khó khăn và hạn chế như tỉnh Hà Giang.

                                                                  Ngô Thị Diễm Khánh

                                                             (Sở Khoa học và Công nghệ)