Kết quả thực hiện chế độ báo cáo thống kê tổng hợp về KHCN

HGĐT- Hoạt động thống kê khoa học và công nghệ (KH&CN) được xác định có tầm quan trọng đặc biệt đối với các quốc gia phát triển, đang phát triển cũng như các tổ chức quốc tế. Trên thế giới đã có các đơn vị chuyên trách về thống kê KH&CN với các chương trình nghiên cứu, phát triển phương pháp luận định hướng ứng dụng cho các nước đang phát triển.

Hiện nay ở nước ta, hoạt động thống kê KH&CN mới chỉ giới hạn ở việc thu thập, tổng hợp một số chỉ tiêu thống kê về tiềm lực và hoạt động KH&CN, những chỉ tiêu này cũng chỉ mới tồn tại dưới dạng phân tán, chắp vá, không đồng bộ và thiếu tính hệ thống. Trong khi đó, thực tiễn đòi hỏi hệ thống chỉ tiêu thống kê KH&CN phải có tư cách độc lập và đầy đủ để thực hiện chức năng phản ảnh, đánh giá một cách khoa học về hoạt động KH&CN của đất nước. Để làm được điều này, hoạt động thống kê KH&CN cần phải được tổ chức một cách bài bản và khoa học.

Đứng trước tình hình trên, việc xây dựng hệ thống thống kê về KH&CN đã được xác định là nhiệm vụ cấp thiết, Nhà nước đã ban hành nhiều văn bản luật và dưới luật có quy định liên quan đến thống kê KH&CN, các văn bản trên bước đầu được xây dựng và đang được hoàn thiện. Bộ Khoa học và Công nghệ đã ban hành hệ thống quy định chỉ tiêu thống kê KH&CN kèm theo Thông tư 05/2010/TT-BKHCN ngày 02/7/2010 quy định chế độ báo cáo thống kê cơ sở về KH&CN và Thông tư số 23/2011/TT-KHCN ngày 22/9/2011 quy định chế độ báo cáo thống kê tổng hợp về KH&CN cùng với phần mềm chế độ báo cáo thống kê tổng hợp về KH&CN áp dụng đối với Sở Khoa học và Công nghệ các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.

Qua 3 năm triển khai thực hiện nhiệm vụ theo sự chỉ đạo của Bộ Khoa học và Công nghệ, tỉnh Hà Giang cơ bản hoàn thành đúng thời gian và đảm bảo về chất lượng báo cáo, tuy nhiên cũng có những khó khăn cơ bản chưa giải quyết được như: dù đã có các đơn vị thực hiện nghiêm túc nhưng vẫn còn không ít các đơn vị thực hiện báo cáo chưa thực sự nghiêm túc và chưa coi đây là nhiệm vụ quan trọng hoặc không nộp báo cáo và không có Công văn phản hồi lại phía Sở Khoa học. Việc thực hiện báo cáo thống kê tổng hợp được tiến hành bằng cách Import dữ liệu các báo cáo thống kê cơ sở (qua file điện tử) hoặc từ các bản giấy do các đơn vị cơ sở gửi lên, tuy nhiên việc cập nhật bằng hình thức qua file điện tử (Import) của các đơn vị cơ sở đến nay vẫn chưa thực hiện được do các đơn vị chưa được tập huấn để có thể thực hiện thao tác trên. Vì thế cán bộ làm công tác cập nhật phần mềm báo cáo thống kê tổng hợp ngoài việc cập nhật thủ công các dữ liệu từ các bản giấy thì bên cạnh đó cũng gặp không ít những khó khăn như: các đơn vị thực hiện báo cáo thống kê cơ sở chưa thực hiện nghiêm túc đúng thời gian và đảm bảo về chất lượng báo cáo (các bảng biểu, phụ lục còn thiếu nhiều dữ liệu quan trọng, chưa cụ thể, chi tiết) nên ảnh hưởng đến kết quả báo cáo (các số liệu thống kê) tại phần mềm tổng hợp về KH&CN năm 2013 của tỉnh Hà Giang, các số liệu vì thế về mặt tổng số đã chính xác nhưng đi vào chi tiết, cụ thể thì chỉ mang tính chất tương đối do các đơn vị không báo cáo chi tiết.

Trong thời gian tới, nhằm nâng cao tính pháp lý và chấp hành đầy đủ công tác báo cáo thống kê cơ sở, các cấp uỷ, chính quyền các ngành, các cấp; lãnh đạo các cơ quan, đơn vị, tổ chức cần xem đây như là một nhiệm vụ thường xuyên của công tác thống kê, thực hiện đúng nội dung Thông tư 05/2010/TT-BKHCN (ngày 02/7/2010) của Bộ Khoa học và Công nghệ. Cần mở cũng như tham gia các lớp tập huấn cơ bản về công nghệ thông tin, giúp đội ngũ cán bộ làm công tác thống kê KH&CN tiếp cận nhanh nhạy và kịp thời các phần mềm liên quan và cần có sự đầu tư cơ bản về trang thiết bị.

Nhận thức đúng vai trò nhiệm vụ của báo cáo thống kê cơ sở về KH&CN là việc làm hàng năm song hành cùng với quá trình quản lý KH&CN, là cơ sở dữ liệu hoàn chỉnh đáp ứng được đầy đủ và chính xác nhất các thông tin cần thiết về lĩnh vực KH&CN. Vì vậy các cơ quan, đơn vị và tổ chức cần phải xem đó là một nhiệm vụ quan trọng trong hoạt động quản lý KH&CN, phải được chủ động thực hiện thường xuyên và thống nhất, thể hiện sự quyết tâm nhằm nâng cao hơn nữa hoạt động thống kê cơ sở KH&CN của tỉnh, coi đó là nhiệm vụ thường xuyên, lâu dài và phải được thực hiện theo đúng với các quy định pháp luật đối với các số liệu thống kê về KH&CN của tỉnh Hà Giang trong lĩnh vực Khoa học và Công nghệ.

                                                      Ngô Thị Diễm Khánh

                                              (Phòng Quản lý Chuyên ngành)