Công nghệ mới thu dầu tràn

Vật liệu trên nằm trong dự án của một nhóm nghiên cứu do chuyên gia George John (ĐH New York) và Srinivasa Raghavan (ĐH Maryland) chủ trì. Nó là một hợp chất giống phân tử xà phòng, thành phần gồm một chuỗi những nguyên tử "yêu dầu" gắn kết với một loại phân tử đường.

Khi xịt dung dịch chứa phân tử này lên hỗn hợp dầu diesel và nước biển, nó tạo ra một loại gel đặc trong vài phút và hút toàn bộ dầu. "Quá trình tạo gel diễn ra ngay tức thì", John cho biết. Khi gặp nước, các phân tử này tạo ra mạng lưới sợi giống bọt xốp có sức hút mạnh với dầu nhưng lại đẩy nước. Dầu bị hút vào làm bọt xốp phồng lên. Loại gel phồng chứa dầu cuối cùng đủ đặc để có thể vớt bằng vợt.

Nhóm của John đã trình bày kết quả nghiên cứu của họ trên chuyên san Angewandte Chemie, và có kế hoạch thử nghiệm với dầu thô trong bước tiếp theo. Chuyên gia này cho rằng đây không phải là vật liệu đầu tiên làm dầu hóa rắn. Tuy nhiên, những vật liệu được tạo ra trước đây vẫn còn những hạn chế, như đòi hỏi có chất bổ sung để thu dầu triệt để. Một vấn đề khác là các chất làm rắn dầu đôi lúc bị chìm, mang theo dầu xuống độ sâu không có ô-xy, nơi sự phân hủy diễn ra rất chậm.

Trong thử nghiệm của nhóm chuyên gia nói trên, loại gel được tạo ra không có dấu hiệu bị chìm. "Chúng ta luôn tìm ra những phương thức mới để khống chế dầu tràn, và trong một số trường hợp, các chất làm đông cứng này có thể rất hữu dụng. Nhưng việc sử dụng ở quy mô lớn cần được đánh giá hết sức cẩn thận về những hậu quả không mong muốn", ông Overton nói.  Theo đó, một phương pháp khác sử dụng các chất phân tán để phá vỡ dầu thành những giọt nhỏ hơn đã gây lo ngại rằng sẽ khiến sinh vật biển bị "trúng độc".

Ông John cho biết loại vật liệu mới được làm từ những thành phần không độc được dùng trong thực phẩm. Hơn nữa, do vật liệu này là một phần của chất gel, nên nó có thể được thu hồi khi gel được vớt lên. Điều này cũng sẽ mang lại cho vật liệu này khả năng tái sử dụng, giúp giảm chi phí. Đốt nóng gel này sẽ làm tan chảy mạng lưới giống bọt xốp để tách dầu. Sau đó, dầu có thể được chưng cất và sử dụng trong khi vật liệu đó vẫn được giữ nguyên.

Hiện nay, vật liệu này vẫn còn đắt tiền do các nhà nghiên cứu chỉ mới tạo ra được một khối lượng nhỏ. Tuy thế, không quá khó để tổng hợp nó nên nhiều khả năng giá thành vật liệu này sẽ thấp hơn trong tương lai. Nhóm nghiên cứu nhấn mạnh rằng cần tiến hành các cuộc thử nghiệm trên quy mô lớn hơn nhằm xác định cách thức hoạt động của vật liệu này trong tình huống tràn dầu thực sự.