Phát triển kinh tế HTX được đổi mới, đi vào chiều sâu

BHG - Tính đến trung tuần tháng 8, toàn tỉnh có 22 hợp tác xã (HTX) được thành lập theo Luật HTX năm 2012; 13 HTX thành lập theo mô hình HTX thôn Chang (Việt Lâm - Vị Xuyên); 9 HTX hoàn thành thủ tục cấp giấy đăng ký thành lập và bắt đầu hoạt động... Phát triển HTX kiểu mới, HTX bậc cao là chủ trương lớn, tỉnh ta đã và đang huy động sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị nhằm cụ thể hóa lời căn dặn của Bác Hồ khi lên thăm Hà Giang năm 1961.

Năm 2007, HTX Ngọc Thảo (Việt Lâm - Vị Xuyên) được thành lập, hoạt động chủ yếu trong lĩnh vực khai thác vật liệu xây dựng thông thường, kinh doanh vận tải hàng hóa. “Ngày mới hoạt động, HTX cũng gặp nhiều khó khăn do thiếu vốn. Nhưng khi được Nhà nước tạo điều kiện, giúp tiếp cận các nguồn tín dụng, HTX đã mạnh dạn đầu tư hệ thống máy móc, dây chuyền tự động, qua đó giải phóng sức lao động, năng suất cao hơn, sản phẩm chất lượng hơn, đáp ứng tốt nhu cầu thị trường” - Giám đốc HTX Ngọc Thảo Nguyễn Đăng Cương cho biết. Nhằm giúp HTX hoạt động ổn định, lâu dài, Nhà nước đã cấp phép cho khai thác mỏ đá vôi làm vật liệu xây dựng thông thường tại thôn Lùng Sinh (Việt Lâm) với diện tích 0,3 ha, thời gian 15 năm, trữ lượng khai thác 98,5 nghìn m3, công suất 6,5 nghìn m3 nguyên khai/năm.

Ông Nguyễn Mạnh Huỳnh, Giám đốc HTX kiểu mới Minh Thành chăm sóc vườn cây ăn quả. Ảnh: Phạm Hoan

Được cấp phép khai thác đá với thời gian dài, HTX đã mạnh dạn đầu tư hệ thống thiết bị khai thác hiện đại, giải quyết công ăn, việc làm ổn định cho 20 lao động địa phương, thu nhập bình quân 4,8 triệu đồng/người/tháng. Trao đổi với chúng tôi, Giám đốc HTX Ngọc Thảo Nguyễn Đăng Cương cho biết, trong số các HTX thành lập trước năm 2012, nhiều đơn vị hiện chỉ còn cái tên, không tổ chức sản xuất, kinh doanh hoặc cũng chỉ duy trì theo quy mô gia đình, hiệu quả kinh tế thấp, tác động đến xã hội không lớn. HTX Ngọc Thảo cũng ra đời trong cơ chế cũ, nhưng chúng tôi xác định phải tổ chức sản xuất bài bản, có phân công trách nhiệm cụ thể cho các thành viên, chủ động nắm bắt thông tin, tìm kiếm thị trường. Bên cạnh đó, HTX cũng mạnh dạn chuyển đổi theo mô hình mới, tăng tính chủ động, tự chủ, tăng liên kết giữa các thành viên... từ đó hoạt động ổn định hơn, doanh thu tăng trưởng qua các năm, người lao động yên tâm gắn bó với HTX.

Phát triển kinh tế tập thể, kinh tế HTX là đường lối chiến lược nhất quán của Đảng, Nhà nước. Nghị quyết số 21-NQ/TƯ Hội nghị lần thứ 6 BCH T.Ư Đảng khóa X “Về tiếp tục hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa” khẳng định: Tiếp tục đổi mới, phát triển HTX và tổ hợp tác theo cơ chế thị trường, phù hợp với các nguyên tắc tự nguyện, dân chủ, bình đẳng, cùng có lợi, phát triển cộng đồng. Khuyến khích tăng vốn góp, tăng vốn đầu tư phát triển, tăng tài sản và quỹ không chia trong HTX; phát triển các tổ hợp tác, HTX đa dạng, sản xuất kinh doanh có hiệu quả. Nhà nước có chính sách hỗ trợ cho các tổ chức kinh tế tập thể tiếp cận nguồn vốn; đào tạo cán bộ quản lý, lao động; trợ giúp kỹ thuật và chuyển giao công nghệ; hỗ trợ phát triển thị trường, tham gia các chương trình xúc tiến thương mại, các dự án đầu tư.

Thực hiện chủ trương của Đảng, Nhà nước, mô hình kinh tế HTX trên địa bàn tỉnh đang phát triển mạnh cả về lượng và chất; nhiều HTX cũ đã chuyển đổi thành công; nhiều HTX mới ra đời đã khẳng định tính ưu việt. HTX kiểu mới Minh Thành (Trung Thành - Vị Xuyên) ra đời trong bối cảnh, Luật HTX năm 2012 đang thực sự đi vào cuộc sống. Sau một thời gian hoạt động, HTX đã khẳng định rõ vai trò quy tụ, tập hợp các hộ dân trong thôn vào HTX, cùng giúp nhau phát triển kinh tế. Ông Nguyễn Mạnh Huỳnh, Giám đốc HTX Minh Thành cho biết: HTX Minh Thành xác định rõ mục tiêu nâng cao năng lực hoạt động, tạo ra tính tập thể, thống nhất cao trong quản lý, điều hành, chỉ đạo sản xuất, phát triển kinh tế, mang lại lợi ích vật chất, tinh thần cho thành viên và cộng đồng. Thành công bước đầu của HTX chính là chỉ đạo tốt việc dồn điền, đổi thửa, cải tạo đất trồng cam VietGap. Đồng thời, thành lập nhóm sở thích chăn nuôi trâu với 36 hộ, nuôi ong với 11 hộ; khi sản xuất phát triển, HTX sẽ chịu trách nhiệm tìm đầu ra tiêu thụ nông sản hàng hóa cho người dân.Còn nhớ, năm 1961 khi lên thăm Hà Giang, nói chuyện với hơn 16,8 nghìn cán bộ, bộ đội và nhân dân tại sân vận động thị xã (thành phố Hà Giang), Bác Hồ căn dặn “Ra sức tăng gia sản xuất, thực hành tiết kiệm, xây dựng và củng cố tổ đổi công và hợp tác xã”. Thực hiện lời Bác, ngay từ thời đó, tỉnh ta đã mở nhiều lớp bồi dưỡng cho hàng trăm cán bộ xã và HTX, tổ chức các đoàn cán bộ đi củng cố cơ sở, tiến hành cuộc vận động. Đến hết năm 1962, toàn tỉnh xây dựng được 410 HTX, số nông hộ vào HTX đạt 56%; thành lập được 72 HTX lâm nghiệp...

Trải qua quá trình phấn đấu bền bỉ, với những chủ trương, quyết sách đúng, tính đến cuối năm vừa qua, trên địa bàn tỉnh có 684 HTX. Tuy nhiên, trong số đó có tới 315 HTX tạm ngừng hoặc không còn hoạt động, 49 HTX giải thể hoặc xóa tên. Số bị xóa tên đều là những HTX nông nghiệp, hoạt động theo mô hình cũ, Ban quản lý và xã viên đã tự giải tán, không thông qua cơ quan quản lý Nhà nước, xã viên đều không góp vốn, HTX không điều lệ hoạt động và không hồ sơ pháp lý theo quy định. Cũng theo ghi nhận của cơ quan chức năng, trong năm vừa qua chỉ 49 HTX thường xuyên có quan hệ tín dụng, tham gia vay vốn tại các tổ chức tín dụng để đầu tư mở rộng hoạt động sản xuất, kinh doanh, với tổng dư nợ ước đạt trên 33 tỷ đồng.

Trước thực trạng đó, BTV Tỉnh ủy đã có chủ trương tổ chức lại sản xuất giai đoạn 2014-2020, trên cơ sở đó các huyện, thành phố đã chủ động tuyên truyền cho nhân dân nắm được chủ trương, giải pháp thành lập HTX kiểu mới, phổ biến Luật HTX năm 2012. Thực hiện chủ trương của tỉnh, tính đến trung tuần tháng 7.2016, trên địa bàn tỉnh có 117/684 HTX thành lập trước ngày 1.7.2013 chuyển đổi thành công sang mô hình kiểu mới; 372 HTX đăng ký lại hoạt động; 22 HTX thành lập mới theo Luật 2012; 13 HTX thành lập theo mô hình HTX thôn Chang. Các HTX kiểu mới có sự tham gia góp vốn của thành viên, có Hội đồng quản trị, Ban kiểm soát, tổ sản xuất, kế toán... đã hoạt động thực chất hơn, bước đầu khắc phục được những hạn chế của HTX kiểu cũ.

55 năm qua, kể từ ngày Bác Hồ lên thăm Hà Giang và căn dặn “Ra sức tăng gia sản xuất, thực hành tiết kiệm, xây dựng và củng cố tổ đổi công và hợp tác xã”, công cuộc phát triển HTX của tỉnh đã đi vào chiều sâu, đổi mới cả lượng và chất, tốt hơn, ấm no hơn, đúng như lời Người hằng mong ước.

THIÊN THANH