22:56, 30/12/2023
BHG - Những ngày cuối năm này, chúng tôi có dịp ngược dòng sông Đà về với miền đất Hòa Bình, nơi có nhà máy Thủy điện Hòa Bình nổi tiếng. Công trình lịch sử này đã đi vào sách giáo khoa một thời của nhiều thế hệ qua bài thơ nổi tiếng của nhà thơ Quang Huy “Tiếng đàn Balalaica trên sông Đà”. Được đứng giữa không gian lịch sử - Công trình biểu tượng vĩ đại của tình hữu nghị Việt Nam – Liên Xô, hòa trong tiếng máy phát điện ngày đêm của các tổ máy trong lòng núi, mới thấy công sức lao động và sự hy sinh của những người đã làm nên công trình to lớn này. Qua đó, đóng góp nguồn năng lượng khổng lồ phục vụ công cuộc công nghiệp hóa, hiện đại hóa và đổi mới đất nước hàng chục năm qua.
 |
| Công trình Thủy điện Hòa Bình do đất nước Liên Xô viện trợ và giúp đỡ xây dựng, được khởi công năm 1979, hoàn thành năm 1994. Hồ chứa nước của nhà máy có dung tích 9,45 tỷ mét khối, với diện tích hồ 208km2. Trước mặt tiền nhà máy, có một bức tranh lớn trên tường với hình ảnh 2 phụ nữ Việt – Nga nói lên tình hữu nghị và ước vọng hòa bình của 2 dân tộc. |
 |
| Đường hầm đi sâu vào lòng núi đá có độ dài 400m, dẫn vào nơi đặt 8 tổ máy phát điện. Độ rộng đường hầm có thể cho phép một chiếc xe tải cỡ lớn chở máy móc vào bên trong. |
 |
| Trung tâm đường hầm, nơi đặt khu vận hành và 8 tổ máy phát điện với tổng công suất 1.920 MW; 8 tổ máy này được hoàn thành và đưa vào vận hành trong thời gian khác nhau, từ năm 1988 – 1994; tổ máy số 1 hoàn thành 30.12.1988, tổ máy số 8 hoàn thành ngày 4.4.1994. |
 |
| Nhà máy Thủy điện Hòa Bình trở thành một điểm tham quan, du lịch nổi tiếng, một "địa chỉ đỏ" giáo dục tinh thần lao động anh hùng, sức sáng tạo và đổi mới, tình hữu nghị anh em giữa 2 dân tộc Việt - Nga. |
 |
| Đập Thủy điện Hòa Bình có 12 cửa xả, bên cạnh sản xuất điện, đây là một công trình ngăn nước, điều tiết, phòng chống lũ lụt cho đồng bằng sông Hồng. Công trình này lớn nhất Việt Nam và Đông Nam Á (cho đến trước năm 2010). Vì thế cửa đập xả nước cũng thuộc loại khổng lồ. Sau khi nhà máy Thủy điện Sơn La được xây dựng, Thủy điện Hòa Bình là công trình thủy điện lớn thứ 2 ở Việt Nam. |
 |
| Với 15 năm xây dựng, công trình vĩ đại này đã ghi nhận 168 cán bộ, công nhân Việt Nam – Liên Xô hy sinh trong quá trình lao động. Vì thế, tại nhà máy hiện có một đài tưởng niệm 168 người đã hy sinh vì công trình. Cùng với đó là rất nhiều câu chuyện cảm động về những tấm gương lao động anh hùng trên công trường năm xưa. Những người xây dựng công trình lịch sử này lấy ngày 19.12 hàng năm là ngày giỗ chung của những người đã ngã xuống vì công trình. |
 |
| Tại nhà máy Thủy điện Hòa Bình, hiện lưu giữ một bức thư của những người xây dựng công trình gửi thế hệ mai sau được viết bằng tiếng Việt và Nga. Đây là bức thư thế kỷ bởi nó sẽ chỉ được mở vào ngày 1.1.2100, là thời điểm nhà máy sẽ ngừng hoạt động. Bức thư được cất trong khối bê tông nặng khoảng 10 tấn, điều này khiến bất kỳ ai cũng tò mò về bức thư đặc biệt này. |
 |
| Hiện nay, Thủy điện Hòa Bình tiếp tục được mở rộng với công trình nhà máy Thủy điện Hòa Bình mở rộng. Công trường xây dựng thêm tổ hợp phát điện với công suất khoảng 480MW đang được đẩy mạnh thi công. Đây là nhà máy được xây ở bên ngoài, không đặt trong lòng núi như Thủy điện Hòa Bình cũ. Khi hoàn thành, công suất phát điện của Thủy điện Hòa Bình với 2400MW, bằng với Thủy điện Sơn La. |
Phóng sự ảnh: Huy Toán
Hà Giang 
Ý kiến bạn đọc