Khâu Vai - mảnh đất giàu tiềm năng du lịch

BHG - Xã Khâu Vai (Mèo Vạc) không chỉ là điểm đến của những câu chuyện tình yêu lãng mạn mà còn là mảnh đất giàu tiềm năng du lịch với cảnh sắc thiên nhiên hùng vĩ và bản sắc văn hóa độc đáo. Với sự kết hợp hài hòa giữa thiên nhiên tươi đẹp, văn hóa đậm đà bản sắc và các trải nghiệm du lịch hấp dẫn, nơi đây ngày càng để lại nhiều ấn tượng tốt đẹp trong lòng du khách thập phương.

Độc đáo phiên chợ có một không hai

Nhắc đến Khâu Vai, không thể không nhắc tới chợ Phong Lưu Khâu Vai (hay còn gọi là chợ tình Khâu Vai) – một trong những phiên chợ độc đáo trên vùng Cao nguyên đá. Phiên chợ có lịch sử hơn 100 năm, bắt nguồn từ truyền thuyết về câu chuyện tình yêu đẹp nhưng nhiều trắc trở giữa chàng Ba và nàng Út. Chợ được họp mỗi năm một lần vào ngày 27.3 Âm lịch. Khác với những phiên chợ thông thường, chợ Phong Lưu Khâu Vai không phải nơi mua bán hàng hóa mà là nơi gặp gỡ của những người yêu nhau nhưng không thể đến được với nhau. Dù đã lập gia đình riêng, họ vẫn tìm về chợ để ôn lại kỷ niệm xưa một cách chân thành và văn minh.

Lễ hội chợ Phong Lưu Khâu Vai, nét văn hóa đặc sắc được người dân xã Khâu Vai giữ gìn, phát huy.

Nhằm bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống, đồng thời tạo sản phẩm du lịch đặc sắc thu hút khách du lịch, nhiều năm trở lại đây, chợ Phong Lưu Khâu Vai được chính quyền địa phương tổ chức theo hình thức lễ hội. Trong khuôn khổ lễ hội thường diễn ra nhiều sự kiện văn hóa, văn nghệ hấp dẫn như lễ dâng hương, cầu duyên tại miếu Ông, miếu Bà; giao lưu, biểu diễn các tiết mục văn nghệ dân gian; trình diễn múa khèn Mông; thưởng thức ẩm thực truyền thống của các dân tộc bản địa.

Ngày 24.6.2021, Tập quán xã hội và tín ngưỡng Chợ Phong Lưu Khâu Vai được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia. Đây là cơ sở quan trọng giúp nâng tầm giá trị lễ hội, đồng thời thu hút sự quan tâm của du khách trong và ngoài nước, góp phần thúc đẩy du lịch địa phương phát triển.

Bức tranh sơn thủy hữu tình

Nằm giữa vùng núi đá vôi trùng điệp của Công viên Địa chất toàn cầu Cao nguyên đá Đồng Văn, Khâu Vai sở hữu địa hình đa dạng với những con đèo uốn lượn quanh những dãy núi hùng vĩ. Đặc biệt, đến Khâu Vai vào thời điểm mùa Xuân, du khách sẽ như được lạc vào chốn bồng lai tiên cảnh bởi vẻ đẹp của những “dòng sông” mây bồng bềnh, lững lờ trôi quanh các dãy núi “kim tự tháp”, tạo nên một bức tranh sơn thủy hữu tình đầy cuốn hút.

Du khách trải nghiệm trên lòng hồ Thủy điện Nho Quế 3, xã Khâu Vai.

Đi tiếp đến cuối xã Khâu Vai, du khách sẽ đến lòng hồ Thủy điện Nho Quế 3 – một vùng lòng hồ rộng lớn, quanh năm nước trong xanh. Tại đây, du khách có thể ngồi thuyền hoặc chèo kayak để khám phá, trải nghiệm vẻ đẹp thơ mộng, bình yên của vùng đất này. Đến giữa lòng hồ, du khách sẽ đi qua một hẻm vực dựng đứng, có độ cao vài trăm mét, được ví như hẻm vực Tu Sản thứ hai của Mèo Vạc. Nơi đây chắc chắn sẽ mang đến cho du khách sự choáng ngợp với nhiều cung bậc cảm xúc thú vị.

Ngoài tham quan ở khu vực lòng hồ, du khách có thể đi bộ qua các bản làng, chinh phục các cung đường đèo hiểm trở, ngắm nhìn những cánh đồng hoa Tam giác mạch trải dài trên triền núi, hay những cây hoa Mộc miên đỏ rực nghiêng mình bên dòng Nho Quế trong xanh. Cùng với đó, du khách cũng có thể tham quan, khám phá nét văn hóa đặc sắc ở Làng Văn hóa du lịch cộng đồng thôn Khâu Vai; trải nghiệm cùng người dân lao động sản xuất, làm khèn Mông, đan quẩy tấu, dệt thổ cẩm.

Có thể thấy, Khâu Vai có tiềm năng rất lớn để phát triển du lịch. Tuy nhiên, để khai khác lợi thế này, địa phương đang đối diện không ít khó khăn, thách thức, trong đó có việc hạ tầng giao thông trên địa bàn còn hạn chế; đường từ trung tâm huyện Mèo Vạc đến xã được đầu tư đã lâu, nay đã xuống cấp. Bên cạnh đó, hệ thống cơ sở lưu trú và dịch vụ chưa phát triển đồng bộ; một số lễ hội có chiều hướng bị thương mại hóa.

Trước thực tế này, thiết nghĩ, để khai thác hiệu quả tiềm năng du lịch, xã Khâu Vai cần có kế hoạch phát triển du lịch bền vững, kết hợp giữa bảo tồn thiên nhiên, văn hóa truyền thống và khai thác du lịch một cách hợp lý. Đồng thời, đẩy mạnh công tác quảng bá hình ảnh đến du khách trong và ngoài nước, thu hút các nhà đầu tư vào lĩnh vực du lịch. Nếu được đầu tư phát triển hợp lý, nơi đây hoàn toàn có thể trở thành điểm sáng thu hút du khách trong và ngoài nước.

Bài, ảnh: TRẦN KẾ