Hóa giải vướng mắc về đất đai bằng đối thoại trực tiếp ở Bắc Quang

BHG -  “Tấc đất, tấc vàng”. Do vậy, những vấn đề liên quan đến tài nguyên đất, nhất là khiếu nại, tố cáo về đất chưa bao giờ hết nóng. Nhưng, chính nhờ cách gỡ rối vấn đề liên quan đến đất đai bằng đối thoại trực tiếp giữa người đứng đầu cấp ủy Đảng, chính quyền huyện Bắc Quang với từng hộ dân đã tạo dấu ấn đặc biệt, khi nhận được sự hài lòng của nhân dân. Và câu chuyện hóa giải “bùng nhùng” về thu hồi đất để xây dựng Chợ trung tâm xã (TTX) Kim Ngọc là một trong những điển hình như thế.

Từ vấn đề phức tạp...

Năm 2006, Nghị quyết của BCH Đảng bộ huyện Bắc Quang về xây dựng chợ nông thôn các xã, thị trấn chính thức đi vào cuộc sống. Trong đó có việc quy hoạch, xây dựng Chợ TTX Kim Ngọc.

Chủ tịch UBND huyện Bắc Quang Nguyễn Trung Hiếu (người thứ 2 từ trái qua phải) kiểm tra thực tế Chợ TTX Kim Ngọc và đối thoại trực tiếp với hộ ông Nguyễn Văn Đại (người đầu tiên bên trái).

Tại thời điểm này, một quyết sách quan trọng của BTV Huyện ủy Bắc Quang trong công tác xây dựng Chợ TTX Kim Ngọc đã được thông qua. Đó là phương án cấp lại 1 ô đất cho hộ dân khi Nhà nước thực hiện thu hồi 500 m2 đất. Qua khảo sát địa điểm, tiến hành họp dân, cấp ủy, chính quyền, cơ quan hữu quan từ huyện đến cơ sở đã làm việc với hộ ông Nguyễn Văn Đại (thôn Minh Khai) về phương án thu hồi đất để xây dựng Chợ TTX Kim Ngọc. Trên cơ sở này, ngày 29.3.2006, ông Đại đồng ý đổi đất của gia đình cho xã để xây dựng chợ. Trong đó, có 400 m2 đất thổ cư, 796 m2 đất trồng cây lâu năm và nhiều diện tích đất vườn, đất sản xuất lúa. Khi tiến hành làm chợ, chính quyền địa phương cấp cho gia đình ông Đại 4 ô đất, theo phương án đất đổi đất mà không thu tiền phí chuyển đổi. Đến năm 2007, gia đình ông Đại được cấp giấy Chứng nhận quyền sử dụng đất (CN-QSDĐ) mới với diện tích 1.200 m2 (trong đó, có 400 m2 đất thổ cư, 800 m2 đất trồng cây lâu năm) tại vị trí mới, bám trục đường Quốc lộ 279.

Trở lại câu chuyện trên, cuối năm 2006, Chợ TTX Kim Ngọc chính thức đi vào hoạt động. Song, chỉ từ năm 2008 trở lại đây, Chợ TTX Kim Ngọc mới hoạt động ổn định và phát huy hiệu quả vai trò của chợ nông thôn. Mặc dù, sự phát triển của Chợ TTX Kim Ngọc khá “thuận buồm, xuôi gió”. Tuy nhiên, nội tại của vấn đề nảy sinh bất cập từ chính việc thu hồi đất của gia đình ông Đại để xây dựng chợ. Bởi, mãi đến năm 2012 Chợ TTX Kim Ngọc mới được cấp giấy CN-QSDĐ. Song, khu quy hoạch chợ chưa được điều chỉnh bản đồ và cắt giảm diện tích khu đất đã cấp cho chợ trong giấy CN-QSDĐ của gia đình ông Đại. Không những vậy, công chức địa chính của xã thời điểm đó làm việc thiếu trách nhiệm, bàn giao không đầy đủ biên bản làm việc ban đầu giữa chính quyền sở tại với gia đình ông Đại cho cán bộ địa chính mới. Do vậy, đến thời điểm xảy ra bất đồng quan điểm giữa hộ ông Đại và chính quyền sở tại, không có bất kỳ một văn bản gốc nào chứng minh số diện tích đất mà gia đình ông Đại đã đồng ý cho xã Kim Ngọc để xây dựng chợ. Mặt khác, quá trình xây dựng Chợ TTX Kim Ngọc, cơ quan hữu quan còn chưa ban hành quyết định thu hồi đất và điều chỉnh giảm diện tích đất của hộ bị thu hồi; chưa phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi thực hiện thu hồi đất để làm chợ.

... được đơn giản hóa bằng đối thoại

Xuất phát từ những “lỗ hổng” trong quá trình thực hiện xây dựng Chợ TTX Kim Ngọc, tháng 12.2016, gia đình ông Đại có đơn gửi đến đơn vị hữu quan, yêu cầu được sở hữu một phần đất chợ mà gia đình ông đang giữ giấy CN-QSDĐ.

Nhằm gỡ rối vấn đề trên, ngày 25.4.2017, tại trụ sở UBND xã Kim Ngọc, Chủ tịch UBND huyện Bắc Quang Nguyễn Trung Hiếu đã chủ trì buổi đối thoại trực tiếp với hộ ông Nguyễn Văn Đại. Tại đây, Chủ tịch UBND huyện Bắc Quang ghi nhận đóng góp của gia đình ông Đại trong việc đồng thuận, hỗ trợ xã thực hiện quy hoạch, thu hồi đất để xây dựng Chợ TTX Kim Ngọc, phục vụ mục đích chung của nhân dân trong xã. Đồng thời khẳng định: Việc thu hồi đất để làm Chợ TTX Kim Ngọc là chủ trương đúng của Nhà nước để chuyển dịch cơ cấu kinh tế. Tuy nhiên, quá trình triển khai thực hiện còn nhiều thiếu sót, chưa đúng quy trình (như đã nêu ở trên). Chính điều này dẫn đến vướng mắc, thiệt thòi cho hộ dân khi bị thu hồi đất.

Trước những giãi bày bức xúc của gia đình ông Đại liên quan đến việc thu hồi đất để xây dựng Chợ TTX Kim Ngọc, Chủ tịch UBND huyện Bắc Quang đã trực tiếp đối thoại với ông Đại, cùng làm sáng tỏ vấn đề. Hơn nữa, trên cơ sở ý kiến thảo luận của cấp ủy, chính quyền xã Kim Ngọc, đại diện một số phòng chuyên môn của huyện, Chủ tịch UBND huyện Bắc Quang đã giải quyết vấn đề một cách thấu tình, đạt lý. Theo đó, từ chỉ đạo trực tiếp của Chủ tịch UBND huyện Bắc Quang, trước thời điểm 30.5.2017, Phòng Tài nguyên và Môi trường phối hợp với Văn phòng Đăng ký đất đai Chi nhánh huyện Bắc Quang hoàn thành việc đo đạc, điều chỉnh giảm diện tích đất đã cấp cho UBND xã Kim Ngọc, theo đúng thực tế sử dụng đất của Chợ TTX Kim Ngọc. Trên cơ sở đó, trả lại một phần đất cho gia đình ông Đại vì không sử dụng đến. Hơn nữa, gia đình ông Đại hiện đang canh tác trên diện tích đó. Đồng thời, tham mưu cho UBND huyện ban hành Quyết định thu hồi đất đối với hộ ông Đại để làm Chợ TTX Kim Ngọc theo đúng quy định. Đặc biệt, trong 800 m2 đất trồng cây lâu năm của gia đình ông Đại đã cấp giấy CN-QSDĐ năm 2007, UBND huyện Bắc Quang đồng ý hỗ trợ gia đình 100% kinh phí chuyển mục đích sử dụng 100 m2 đất sang đất thổ cư. Không những vậy, Chủ tịch UBND huyện Bắc Quang còn trích 5 triệu đồng từ kinh phí hoạt động của Thường trực UBND huyện để hỗ trợ riêng cho gia đình ông Đại. Vì trước đó, đại diện chính quyền sở tại đã thỏa thuận bồi thường cho gia đình ông Đại, khi thu hồi đất quy hoạch làm Trạm biến áp thôn Minh Khai nhưng chưa thực hiện bồi thường...

 Xâu chuỗi vấn đề trên có thể khẳng định, việc đối thoại trực tiếp giữa người đứng đầu chính quyền huyện Bắc Quang với hộ dân đã góp phần quan trọng gỡ rối những “bùng nhùng” liên quan đến thu hồi đất để xây dựng Chợ TTX Kim Ngọc. Bởi, việc đối thoại chính là sự lắng nghe, thấu hiểu để chia sẻ và hài hòa lợi ích tập thể với lợi ích cá nhân vì sự phát triển chung. Và quan trọng hơn, việc làm này không chỉ nhận được sự hài lòng của gia đình ông Đại mà còn tạo sức lan tỏa sâu rộng trong nhân dân...

Bài, ảnh: THU PHƯƠNG