Để không còn nỗi lo thực phẩm bẩn tại các bếp ăn tập thể

BHG - Trong những năm gần đây, trên địa bàn tỉnh Hà Giang đã xảy ra liên tiếp các vụ ngộ độc thực phẩm từ các bếp ăn tập thể (BATT), điển hình là bếp ăn ở các nhà trường. Và đây thực sự là một trong những vấn đề đáng báo động đối với các cấp, các ngành chức năng. Để làm tốt vấn đề này, đòi hỏi các nhà trường phải có sự chuẩn bị chặt chẽ cả về trang thiết bị, nhân lực và ý thức của người chế biến...

Theo số liệu thống kê, trong thời gian từ năm 2011 đến nay, trên địa bàn toàn tỉnh Hà Giang đã xảy ra 42 vụ ngộ độc thực phẩm làm hơn 400 người mắc, gần 40 người bị tử vong. Có thể nói, những vụ ngộ độc thực phẩm trên địa bàn tỉnh chủ yếu xảy ra từ những bếp ăn của trường học. Nổi bật như: Năm 2013, huyện Xín Mần đã xảy ra liên tiếp 3 vụ ngộ độc thực phẩm tại các trường Tiểu học của xã Bản Ngò, xã Cốc Pài và xã Tả Nhìu, khiến cho 70 em học sinh phải nhập viện. Hay mới đây nhất, vào tháng 3.2016, trường Tiểu học xã Niêm Sơn, huyện Mèo Vạc đã có 47 em học sinh bị ngộ độc thực phẩm. Điều này đã và đang dóng lên một hồi chuông cảnh báo về tình trạng mất vệ sinh an toàn thực phẩm tại các BATT, đặc biệt là bếp ăn của trường học trên địa bàn tỉnh Hà Giang.

Bữa ăn của Trường Tiểu học bán trú Cán Chu Phìn (Mèo Vạc).

Tính đến thời điểm hiện tại, toàn tỉnh có trên 570 BATT, trong đó bếp ăn trường học có 550 bếp ăn. Theo thống kê của Chi cục ATVSTP tỉnh cho thấy: Các vụ ngộ độc thực phẩm trong thời gian qua tập trung ở các huyện đó là: Đồng Văn, Mèo Vạc, Quản Bạ, Xín Mần... Và một trong những nguyên nhân gây nên các vụ ngộ độc trong BATT đa phần là do các bếp ăn tập thể không đủ tiêu chuẩn an toàn vệ sinh thực phẩm nằm ở các huyện, xã đặc biệt khó khăn và nguyên nhân chính là do cơ sở hạ tầng, trang thiết bị không đảm bảo. Hơn nửa số bếp ăn có diện tích phòng ăn không đủ tiêu chuẩn, cũ kỹ, thậm chí ẩm thấp... Bên cạnh đó, đội ngũ nhân viên phục vụ các bếp ăn còn thiếu và ít tham gia tập huấn về kiến thức ATVSTP; không có nhiều dụng cụ phục vụ chuyên dụng như quần áo, mũ, găng tay cho nhân viên chế biến... Đây là những điều kiện thuận lợi cho các vi khuẩn, trực khuẩn nguy hiểm tích tụ, sinh sôi và có thể bám vào thức ăn gây ra ngộ độc. Thực tế, đây cũng là thực trạng chung của nhiều BATT tại các trường bán trú các huyện vùng cao. Bởi lẽ, ở những vùng này, điều kiện cơ sở vật chất còn hạn chế. Bên cạnh đó, nguồn thực phẩm sử dụng nấu ăn cho các nhà trường thường dùng theo các mối quan hệ thân quen, hoặc mua ở chợ theo kiểu buôn bán nhỏ lẻ...

Ông Nguyễn Như Chưởng, Chi cục trưởng Chi cục ATVSTP tỉnh Hà Giang cho biết: Mặc dù công tác bảo đảm chất lượng ATVSTP hiện nay đã có nhiều tiến bộ, tuy nhiên, vấn đề ATVSTP luôn tiềm ẩn nhiều nguy cơ có thể xảy ra. Do nhiều yếu tố, một số bếp ăn bán trú trong các cơ sở giáo dục vẫn chưa chấp hành đầy đủ một số quy định về ATVSTP, như: Tổ chức tập huấn kiến thức chưa đầy đủ, điều kiện cơ sở, trang thiết bị chưa đáp ứng quy định, thiết kế bếp chưa đạt tiêu chuẩn 1 chiều, hồ sơ kiểm soát nguồn gốc thực phẩm chưa đầy đủ, không thực hiện nghiêm túc việc lưu mẫu thức ăn... Tuy nhiên, với sự diễn biến phức tạp khó lường của thực phẩm bẩn hiện nay thì người tiêu dùng phải là người thông thái nhất, đặc biệt đối với những người cấp dưỡng tại các BATT phải nêu cao trách nhiệm, kiến thức đối với vấn đề vệ sinh an toàn thức phẩm để có thể giảm thiểu nguy cơ ngộ độc thực phẩm, đảm bảo sức khỏe cho mọi người.

Trước thực trạng trên, các cơ quan chức năng cần tăng cường quản lý, kiểm tra đối với lĩnh vực ATVSTP tại các BATT, đặc biệt là tại các trường học. Việc quản lý không chỉ dừng lại ở việc cấp phép và xử phạt khi có sai phạm xảy ra mà cần phải thường xuyên theo dõi chặt chẽ hơn để ngăn chặn những hành vi vi phạm. Thường xuyên tổ chức tuyên truyền, giáo dục pháp luật, tập huấn kiến thức về ATVSTP cho lãnh đạo, cán bộ y tế trường học, nhân viên cấp dưỡng, phục vụ; khám sức khỏe định kỳ cho các nhân viên cấp dưỡng, phục vụ các bếp ăn... Đối với các trường học, cần chủ động xây dựng kế hoạch bảo đảm ATVSTP như thực hiện đầy đủ các biện pháp bảo đảm ATVSTP, kiểm soát chặt chẽ nguồn nguyên liệu... ATVSTP là trách nhiệm của tất cả mọi người, vì vậy, cần khuyến khích người dân chủ động tham gia giám sát hoạt động này tại địa bàn sinh sống, từ đó phát hiện, tố giác những hành vi vi phạm quy định về ATTP.

Thời gian tới, cùng với đẩy mạnh tuyên truyền, Chi cục VSATTP tỉnh sẽ tiếp tục tăng cường hơn nữa công tác kiểm tra, giám sát để kịp thời phát hiện, xử lý các trường hợp vi phạm. Ngoài ra, cũng cần nâng cao ý thức của mỗi cá nhân từ người đứng đầu là Hiệu trưởng các trường, của người trực tiếp chế biến tại các bếp ăn tập thể, của học sinh, phụ huynh. Hy vọng, đây sẽ là những giải pháp góp phần để ATVSTP tại các BATT được đảm bảo.

VĂN QUÂN