Hưởng ứng tuần lễ Nuôi con bằng sữa mẹ 1-7.8: Sữa mẹ - nguồn dinh dưỡng tốt nhất cho trẻ nhỏ

BHG- Nuôi con bằng sữa mẹ (SM) tuy đơn giản, nhưng lại có lợi ích rất lớn cho cả mẹ và trẻ nhỏ. Bởi SM là dịch thể sinh học tự nhiên, giúp tăng cường sức đề kháng cho trẻ. Trong SM có những yếu tố miễn dịch giúp bảo vệ cơ thể mà không một thức ăn nào có thể thay thế được, do vậy trẻ được bú SM sẽ ít mắc bệnh.

Ngoài ra, SM là thức ăn hoàn chỉnh và thích hợp nhất đối với trẻ, vì trong sữa mẹ có đủ năng lượng và chất dinh dưỡng cần thiết như đạm, đường, mỡ, vitamin và muối khoáng với tỉ lệ thích hợp giúp cho sự hấp thụ và phát triển cơ thể trẻ. Bú mẹ, trẻ sẽ lớn nhanh và phòng được suy dinh dưỡng. Bên cạnh đó, việc cho trẻ bú SM rất thuận lợi vì không phụ thuộc vào giờ giấc, không cần dụng cụ pha chế. Trẻ bú SM sẽ kinh tế hơn nhiều so với nuôi nhân tạo bằng sữa bò, vì SM không mất tiền mua. Đồng thời, nuôi con bằng SM sẽ tăng cường tình cảm gắn bó mẹ con, yếu tố tâm lý quan trọng giúp cho sự phát triển hài hòa của trẻ.

SM còn có vai trò giúp phát triển hệ miễn dịch tự nhiên của trẻ bằng cách tạo điều kiện cho các vi khuẩn có lợi trong đường ruột phát triển, giúp diệt trừ các vi khuẩn có hại từ đó đẩy lùi nguy cơ nhiễm trùng và bệnh tật... Đặc biệt đối với trẻ sinh thiếu tháng, nếu trẻ được nuôi bằng SM sẽ phát triển hơn những trẻ được nuôi bằng sữa ngoài, mặt khác trẻ được nuôi bằng SM có chỉ số thông minh cao hơn. Việc nuôi con bằng SM sẽ giúp bà mẹ tiêu thụ tích cực nguồn năng lượng dự trữ trong lúc mang thai, do đó dễ dàng duy trì cân nặng bình thường sau sinh. Ngoài ra, việc cho trẻ bú SM, giúp tử cung của người mẹ dễ co lại đúng kích thước và giảm chảy máu sau sinh. Bên cạnh đó, việc cho con bú SM còn có tác dụng giúp người mẹ trì hoãn thời điểm rụng trứng và chu kì kinh nguyệt, giảm nguy cơ ung thư vú, ung thư buồng trứng và có thể làm giảm nguy cơ loãng xương khi đến thời kì mãn kinh.

Nuôi con bằng SM luôn được Quỹ nhi đồng Liên hợp quốc UNICEF, Tổ chức Y tế thế giới WHO, Bộ Y tế và các chuyên gia y tế khuyến cáo vì những lợi ích của SM không chỉ đối với sức khỏe của trẻ mà còn của cả người mẹ. Nuôi con bằng SM là phương pháp nuôi dưỡng tự nhiên và tối ưu nhất đối với sự phát triển của trẻ nhỏ và đây cũng là biện pháp có thể tác động nhiều nhất đến sự sống còn trong 2 năm đầu đời của trẻ. Theo các chuyên gia, trẻ được bú SM hoàn toàn trong 6 tháng đầu có thể giúp ngăn ngừa 13% các trường hợp tử vong ở trẻ dưới 5 tuổi. Tuy vậy, tỷ lệ nuôi con bằng SM ở nước ta giảm trong thời gian qua vì nhiều nguyên do: Quá trình đô thị hóa, công nghiệp hóa, sự tham gia của phụ nữ vào đời sống xã hội, sự tấn công của nền công nghiệp sản xuất thực phẩm thay thế SM...

SM đóng vai trò quan trọng đối với sức khỏe và sự phát triển của trẻ. Do vậy, để có đủ sữa cho con bú thì ngay trong thời kỳ có thai, người mẹ cần được ăn uống đầy đủ các chất dinh dưỡng, đồng thời có chế độ nghỉ ngơi, lao động hợp lý, tinh thần thoải mái để đảm bảo trong quá trình mang thai người mẹ có sức khỏe tốt và tăng từ 10 - 12kg. Ngoài ra, trong quá trình nuôi con bú, điều quan tâm trước tiên là người mẹ cần được ăn đủ, uống đủ và ngủ đủ. Khẩu phần ăn cần cao hơn mức bình thường. Nên hạn chế các thức ăn gia vị như ớt, hành, tỏi có thể qua sữa gây mùi khó chịu, trẻ dễ bỏ bú. Đồng thời, người mẹ nên uống nhiều nước nhất là cháo, nước, quả, sữa... (mỗi ngày khoảng một lít rưỡi đến hai lít nước). Khi cho con bú, nên hạn chế dùng thuốc vì một số thuốc có thể qua sữa gây ngộ độc cho trẻ và làm giảm tiết sữa.

Vì SM được tiết theo cơ chế phản xạ, cho nên tinh thần của người mẹ phải thoải mái, tự tin tránh những căng thẳng, cảm xúc buồn phiền, lo âu, mất ngủ. Bên cạnh đó chế độ lao động nghỉ ngơi sau khi sinh cũng ảnh hưởng rất nhiều đến bài tiết sữa. Điều quan trọng để tạo nhiều sữa, người mẹ cần cho con bú thường xuyên và bú đúng cách. Người mẹ cũng cần lưu ý, khi cho trẻ bú phải cho trẻ ngậm bắt vú đúng sẽ bú có hiệu quả và tránh đau, rát vú.

Ngọc Ánh (Trung tâm TT/GDSK)