Gian nan cuộc chiến chống tội phạm mua, bán người

BHG - Là tỉnh miền núi, biên giới, tỉnh ta có vị trí chiến lược đặc biệt quan trọng; phía Bắc và Tây tiếp giáp nước bạn Trung Quốc với chiều dài đường biên lên đến trên 277 km. Nhiều năm trở lại đây, mặc dù tội phạm mua, bán người (MBN) đã được kiềm chế, nhưng vẫn còn tiềm ẩn nhiều yếu tố phức tạp. Điều này đặt ra yêu cầu cấp thiết trong đẩy mạnh phòng ngừa, đấu tranh chống tội phạm MBN.

Lực lượng chức năng diễn tập xử trí tình huống mua, bán người tại thôn Giang Nam, xã Thanh Thủy (Vị Xuyên).

Nhận diện thủ đoạn

Theo lãnh đạo Công an và Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng (BĐBP) tỉnh: Địa bàn xảy ra tội phạm MBN thường ở những khu vực giáp biên, vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Đối tượng phạm tội chủ yếu là người dân tộc thiểu số, không có việc làm ổn định, thiếu hiểu biết về pháp luật. Phương thức, thủ đoạn hoạt động của tội phạm MBN ngày càng tinh vi, xảo quyệt và hầu hết các vụ án đều có yếu tố người nước ngoài; gây khó khăn trong công tác phát hiện, điều tra, bắt giữ và xử lý. Trước đây, tội phạm thường tìm đến những phụ nữ vùng sâu, vùng xa, hoàn cảnh kinh tế khó khăn, thất nghiệp, thiếu việc làm hoặc gia đình mâu thuẫn, trình độ hiểu biết hạn chế, nhẹ dạ, cả tin, những trẻ em thiếu sự quản lý của gia đình… để dụ dỗ, lôi kéo sang Trung Quốc với mục đích hứa hẹn đi lao động làm thuê nhưng thực chất là bán sâu vào nội địa, ép làm gái mại dâm hoặc môi giới lấy chồng bất hợp pháp.

Trong những năm gần đây, các đối tượng MBN lợi dụng triệt để sự phát triển của công nghệ thông tin để hoạt động phạm tội. Chúng thường tìm đến các phiên chợ, cổng trường học ở địa bàn huyện biên giới nhằm tiếp cận, làm quen với một số phụ nữ, trẻ em gái, xin số điện thoại, kết bạn qua trang mạng xã hội…  nói chuyện, làm quen, tạo quan hệ yêu đương giả. Sau đó, các đối tượng rủ nạn nhân đi chơi, mua sắm hoặc đi làm thuê với mức thu nhập cao… rồi đưa nạn nhân qua biên giới, bán sâu vào nội địa.

Không ít gian nan

Giai đoạn 2012 – 2017, lực lượng chức năng đã xác lập đấu tranh 19 chuyên án, bắt 43 đối tượng, giải cứu 46 nạn nhân; xét xử lưu động 23 vụ án điểm/28 bị cáo phạm tội MBN; mua, bán chiếm đoạt trẻ em nhằm mục đích phòng ngừa, răn đe, giáo dục… Thực tiễn cho thấy, bằng nhiều biện pháp quyết liệt, đồng bộ của các cấp, ngành từ tỉnh đến cơ sở, cuộc chiến không khoan nhượng với tội phạm MBN đã được kiềm chế. Song, cuộc đấu tranh với loại tội phạm này còn không ít gian nan.     

Theo đánh giá từ lực lượng chức năng: Công tác truyền thông, thông tin tình hình tội phạm, xây dựng phong trào “Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc”… còn gặp nhiều khó khăn. Do đồng bào các dân tộc sống không tập trung, bất đồng ngôn ngữ, phong tục, tập quán còn lạc hậu; địa bàn biên giới hiểm trở, đường sá đi lại khó khăn, trình độ hiểu biết pháp luật của nhiều người còn hạn chế, ý thức phòng ngừa tội phạm chưa cao. Hơn nữa, các vụ MBN bị phát hiện, bắt quả tang rất ít; đa số các vụ được phát hiện do nạn nhân sau khi bị lừa bán, được giải cứu hoặc trốn về tố giác; các vụ không có nạn nhân quay về tố giác dẫn đến việc điều tra, thu thập chứng cứ gặp nhiều khó khăn. Mặt khác, các vụ MBN có yếu tố người nước ngoài thường ít lộ diện hoặc sau khi gây án đã trốn về Trung Quốc, gây khó khăn trong công tác phối hợp truy bắt, giải cứu nạn nhân. Đặc biệt, việc bất đồng ngôn ngữ gây ảnh hưởng không nhỏ tới hoạt động đấu tranh chống tội phạm MBN. Trong đó, những thông tin, tài liệu do Bộ Chỉ huy BĐBP tỉnh thu thập, được cung cấp cho lực lượng bảo vệ biên giới của Trung Quốc để đề nghị cùng phối hợp điều tra, xác minh. Tuy nhiên, quá trình phiên âm, phát âm Hán – Việt không chuẩn xác dẫn đến thông tin về tên, địa chỉ của đối tượng, nạn nhân ở Trung Quốc không đúng nên tạo ra nhiều khó khăn. Hơn nữa, trong một số vụ án, cơ quan điều tra đã xác định được đối tượng gây án nhưng bị hại chưa được giải cứu nên không có lời khai của bị hại; các cơ quan tố tụng cho rằng chưa đủ chứng cứ để khởi tố điều tra và xử lý đối tượng…

Từ thực tiễn trên, mong rằng, các cấp, ngành tiếp tục quan tâm, đẩy mạnh tuyên truyền, nâng cao nhận thức của người dân, nhất là đồng bào đang sinh sống ở vùng sâu, vùng xa, vùng dân tộc ít người, vùng giáp biên giới về tội phạm MBN. Qua đó, giúp mọi người có ý thức cảnh giác, tự phòng ngừa tội phạm, góp phần đảm bảo an ninh trật tự ở địa phương.

Bài, ảnh: PHƯƠNG THÙY