Lão nông hơn 20 năm làm chè dưới chân núi Đán Khao

BHG - Tới xã Thượng Sơn (Vị Xuyên) tìm hiểu về cây chè, tôi được giới thiệu đến thôn Đán Khao gặp ông Cốc Riêu Ngấn - người làm chè lâu năm của địa phương.

Ông Cốc Riêu Ngấn (bên phải) với đồi chè trồng từ năm 1990.

Đán Khao là thôn xa nhất của xã Thượng Sơn, nơi đây cũng là vùng nguyên liệu chè có chất lượng tốt; nơi sinh sống của người Cờ Lao, cuộc sống của họ chủ yếu dựa vào nghề nông, nguồn thu nhập chính từ vùng chè Shan tuyết cổ thụ dưới đỉnh núi quanh năm mây phủ.

Vượt quãng đường hơn 17 km đang thi công, tôi tìm tới ngôi nhà của ông Cốc Riêu Ngấn nằm dưới vách đá trắng, bên cạnh  nương chè cổ thụ. Sinh ra và lớn lên ở vùng chè Shan tuyết cổ, cuộc đời ông gắn với cây chè từ bé, học chế biến chè và lĩnh hội đầy đủ kinh nghiệm làm chè từ cha ông. Tuy nhiên, đời sống nhiều biến động, có thời gian ông phải rời Đán Khao đi làm thuê, đi buôn trâu nhưng rồi mối duyên với cây chè đưa ông trở lại quê hương.

Năm 1990, sau khi bươn chải với nhiều công việc, ông chính thức quay lại với nghề làm chè bằng việc trồng mới 1 ha chè trên diện tích đất cạnh nhà. Vừa thu hái sản xuất chè tại gia đình, ông vừa nhận làm thuê cho các cơ sở, doanh nghiệp chè ở thị trấn nên đã học hỏi được nhiều kinh nghiệm từ những người làm chè dưới chân núi. Cũng với những búp chè Shan tuyết, nhưng khi qua tay ông chế biến sẽ thơm và có vị đặc biệt. Ông Ngấn cho biết, các sản phẩm chè của ông đều được sản xuất từ nguyên liệu trong thôn, đảm bảo sản phẩm không bị lẫn tạp, búp chè hái về được chế biến ngay trong ngày để chè thành phẩm giữ được hương và vị nguyên chất nhất.

Chè thành phẩm được ông Ngấn làm theo phương pháp thủ công.

Trung bình mỗi vụ chè, ông chế biến được từ 3 - 4 tạ chè thành phẩm, thu về trên 60 triệu đồng. Sản phẩm chè 1 tôm 1 lá, loại 2 lá 1 tôm khi được ông chế biến có giá thành cao hơn so với những người làm chè trên cùng địa bàn. Dù chỉ là cơ sở sản xuất nhỏ, nhưng bằng uy tín của mình, ông Ngấn đã tạo được một lượng lớn khách hàng từ mọi miền đất nước. Để tạo ra các sản phẩm tốt nhất, ông vẫn giữ lối sản xuất thủ công, chè được chế biến ngay sau khi hái về dù số lượng nhiều hay ít. Hiện nay, thôn Đán Khao chưa có điện lưới Quốc gia, ông Ngấn phải dùng máy phát điện  mi - ni để vận hành các máy sao chè.

Với sự giúp sức của 2 con trai, ông Ngấn dự kiến mở rộng xưởng sản xuất, đầu tư máy sao chè công suất lớn, hiện đại hơn, tạo ra nhiều sản phẩm, đáp ứng tốt hơn nhu cầu của khách hàng.

Bài, ảnh:  TRỌNG TOAN