Trồng cam "rải vụ" ở Vĩnh Hảo

BHG - Đầu tháng 8 (tính theo Âm lịch), chúng tôi bán cam C36 chín sớm nhất mùa cam để lấy tiền ăn Rằm Trung thu; cuối tháng 9, bán cam lòng Vàng, rồi bán cam Đường canh lấy tiền ăn Tết Mồng 10, tháng 10; cuối tháng 1 (tức tháng 11 Âm lịch), đầu tháng Chạp bán cam Sành lấy tiền ăn Tết Nguyên đán; và cuối tháng Giêng bán cam V2 để khách tiêu dùng ăn vào lúc giao mùa bắt đầu sang Hạ là hiệu quả nhất... người trồng cam xã Vĩnh Hảo (Bắc Quang) chia sẻ.

Người dân xã Vĩnh Hảo thu hái cam Đường.

Một vòng “Mục sở thị” về xã Vĩnh Hảo làm tôi ngỡ ngàng. Hiện tại đang có trên 3.000 cây cam C36, một giống cam chín sớm vào đầu tháng 8 âm lịch hàng năm đã cho thu hoạch được người tiêu dùng đón nhận. Trò chuyện tại các gia đình “đi trước” tôi thực sự vỡ lẽ: Anh Hoàng Thắng, thôn Thọ Quang; chú Hoà, cô Yên, thôn Vĩnh Sơn; gia đình anh Đô Thúy, anh Dương, thôn Thống Nhất đều có một nhận xét: Giống cam C36 đem về trồng tại thôn Vĩnh Chính, Thọ Quang, Thống Nhất đều đã cho kết quả rất khả quan, đó là khả năng thích nghi cao với vùng đất Vĩnh Hảo. Quả cam chín sớm, mã quả đẹp, ăn ngọt, phù hợp với thị hiếu tiêu dùng. Hơn nữa, giống C36 là loài cây có múi cho quả ăn đúng vào dịp Tết Trung thu hàng năm nên rất dễ tiêu thụ. Trong khi đó, sản lượng cam C36 chín sớm hiện nay ở Bắc Quang, ở Hà Giang hầu như chưa có hoặc có cũng còn rất khiêm tốn nên thị trường tiêu thụ rất rộng. Hiện nay, trong lúc thị trường đang dư thừa khá nhiều các loại quả có múi thì Vĩnh Hảo chúng tôi chuyển dần từng bước sang trồng giống cam C36 sớm được bước nào, đi trước được ngày nào là tốt cho người trồng cam ngày đó. Anh Đô Thuý, thôn Thống Nhất khẳng định như vậy. Bí thư Đảng ủy xã Vĩnh Hảo, Hoàng Văn Xuân cho Biết: Gia đình đã đưa giống cam C36 vào trồng được vài chục cây. Vụ cam vừa đây, toàn bộ số cây cam C36 trồng tại vườn nhà đều đã cho quả ăn. Từ thực tiễn đó, cán bộ xã Vĩnh Hảo đã đi một vòng khảo sát thực tiễn tại một số gia đình trồng cam C36 để đánh giá hiệu quả. Có thể kết luận, giống cam C36 phù hợp với đất đai, thổ nhưỡng, khí hậu địa phương có thể đưa vào nhân rộng diện tích. Mới đây nhất, Vĩnh Hảo thống nhất sẽ chuyển dịch thời vụ trồng cam “rải vụ” bằng giống C36 để người nông dân có sản phẩm thu hoạch bán quanh năm trang trải cuộc sống. Phải trồng rải vụ là để tận dụng tối đa diện tích đất đai còn dư thừa để trồng cam C36. Kiên quyết xử lý nghiêm những cá nhân lạm dụng phát triển trồng ồ ạt để tránh tình trạng “dội mùa” tạo ra quá nhiều sản phẩm cùng lúc gây ùn ứ sản phẩm, làm giảm giá thành, khó tiêu thụ. Tránh tình trạng phát triển cam C36 tràn làn tạo ra khủng hoảng “thừa” nhất thời, gây nhiều khó khăn cho khâu tiêu thụ sản phẩm và thiếu bền vững trong phát triển lâu dài cho người dân.

Bí thư Đảng ủy xã Vĩnh Hảo, Hoàng Văn Xuân khẳng định lại: Từ thực tiễn, Đảng bộ, chính quyền xã đã triển khai kế hoạch trồng cam theo giải pháp rải vụ đến tất cả các thôn trong xã. Trước mắt, không phát triển ồ ạt diện tích để tránh tình trạng dư thừa sản phẩm. Tiến hành rà soát lại toàn bộ diện tích trồng cây ăn quả hiện có để đưa vào phân vùng trồng hợp lý cho từng loại cam để tránh thoái hóa giống, làm giảm chất lượng sản phẩm. Phân vùng trồng, rải vụ trồng, chăm bón hợp lý để tạo ra những vườn cam khỏe mạnh, cho năng suất, chất lượng tốt. Trước mắt, UBND xã giao cho cán bộ chức năng kiểm soát chặt chẽ nguồn giống, tổ chức cho các hộ học tập kinh nghiệm của những gia đình đi trước để nắm bắt kinh nghiệm cùng học hỏi, cùng làm. Bản đồ trồng, thu hoạch cam tại Vĩnh Hảo sẽ được hiểu như sau: Giống cam C36 chín sớm thu hoạch vào tháng 8 âm lịch; tiếp đó là giống cam lòng Vàng chín vào đầu tháng 9 để bán rộ vào dịp tết; ngay sau đó là đến mùa cam Đường canh chín đầu tháng 11, kéo dài đến đầu tháng 12; tháng Chạp là mùa bán cam Sành. Và cuối tháng Giêng, người dân Vĩnh Hảo sẽ bán cam V2 chín muộn kéo dài đến khi bước vào Hè.

Trồng cam rải vụ như cách mà người dân Vĩnh Hảo đang làm hiện nay thực sự là cách làm sáng tạo. Tuy nhiên, cách làm nào cũng cần tính toán cho phù hợp thực tiễn mới phát huy hiệu quả kinh tế cao. Đừng vội phát triển bằng mọi giá làm phá vỡ quy hoạch vùng trồng, diện tích trồng dẫn đến dư thừa nguồn cung. UBND các xã vùng trọng điểm trồng cam hiện nay cần bám sát thực tiễn để tuyên truyền, quy hoạch diện tích trồng hợp lý, quản lý nguồn cung cấp giống đảm bảo chất lượng để hỗ trợ người dân phát triển sản xuất ổn định về diện tích, đảm bảo về chất lượng, có rộng thị trường để cây cam phát triển bền vững.

Nhân đây, cũng đề nghị UBND huyện Bắc Quang, các cơ quan chức năng của tỉnh cần xem xét thực tiễn, làm thật tốt công tác quy hoạch, lập bản đồ trồng cam hợp lý cho việc phát triển cây cam của tỉnh trong giai đoạn 2020 – 2025. Đồng thời, phải xử lý nghiêm minh những trường hợp phát triển cây cam ngoài vùng quy hoạch, nhất là trồng cam xuống ruộng tràn lan. Làm tốt công tác trồng rải vụ đi kèm siết chặt công tác quản lý quy hoạch vùng trồng thì mới nâng cao được giá trị gia tăng cho sản phẩm cam Hà Giang đủ sức cạnh tranh thị phần tiêu dùng trong giai đoạn tới.

Bài, ảnh: Nguyễn Hùng