Gia tài internet của người đã mất đi đâu?

Tấm bia kỹ thuật số
Hiện nay, trên thế giới có hàng trăm triệu người sử dụng internet. Một thế giới rộng lớn như thế nhưng cũng dễ dàng bị tác động khi có người nào đó ra đi. Vô số kỷ niệm vẫn còn nằm rải rác đâu đó mà ta không biết được chúng thuộc về ai và liệu chúng có được lưu giữ.
Những điều luật luôn phải chạy sau công nghệ. Vì vậy mỗi mạng vẫn phải tự tìm giải pháp cho mình. Theo báo Pháp Le Figaro, Skyblog - mạng xã hội với hơn 28 triệu tài khoản - đã đưa ra cảnh báo từ năm 2004 khi từ “tự tử” được đưa vào diện kiểm soát. Nhờ một hệ thống các từ khóa, Sky có thể canh chừng các blog của trẻ vị thành niên. Khi ấy, một trang blog đã có những dòng ngợi ca cái chết. Các nhà quản trị mạng liền kiểm tra và biết được rằng chủ nhân còn ở tuổi vị thành niên của một trang blog đã tự tử. Hành động này có thể tác động tiêu cực lên tất cả bạn bè của blogger này.
Kể từ đó, mỗi khi có người dùng blog ở tuổi vị thành niên qua đời, Sky sẽ liên lạc với cha mẹ của người này. Họ sẽ cùng quyết định số phận của trang blog. Một số gia đình xóa blog và ghi lại các bài viết lên đĩa CD. Một số khác giữ lại các trang công khai nhưng “đóng cửa” các bình luận. Trang blog trở thành một nơi tưởng niệm, một “tấm bia kỹ thuật số”.
Đài tưởng niệm trực tuyến
Tờ báo Pháp cũng cho biết, trên internet, các “ngôi mộ ảo” xuất hiện ngày càng nhiều. Với 400 triệu tài khoản trên toàn thế giới, mạng xã hội Facebook có hàng trăm ngôi mộ kiểu này. Không ai biết rõ có bao nhiêu người sử dụng Facebook đã chết. Tuy nhiên, số phận những trang blog của người chết lại khá rõ ràng. Trước mùa hè vừa qua, từng có một người qua đời nhưng vẫn còn đề nghị kết bạn với những người khác.
Để ngăn chặn những cuộc gặp gỡ “rùng rợn” kiểu này, kể từ vài tháng nay, Facebook đã đề nghị sẽ thông báo khi có thành viên qua đời. Các nhà quản trị mạng sẽ chuyển blog của người qua đời thành một nơi tưởng niệm nếu được gia đình người xấu số yêu cầu.
Facebook đã quyết định giữ lại blog của những người đã chết, biến chúng thành những nơi chia sẻ và tưởng niệm nhưng không cung cấp mật khẩu. Như vậy các tin nhắn cá nhân sẽ hoàn toàn được giữ bí mật. Chỉ những người bạn đã được ghi trong danh sách bạn bè mới được tiếp cận blog. Họ có thể gửi tin nhắn vào blog người quá cố và đọc tin nhắn của những người khác. “Điều này an ủi tôi rất nhiều. Tôi thấy rằng con gái mình có ảnh hưởng tích cực đến rất nhiều người trên Facebook”, Pam Weiss, mẹ của một phụ nữ trẻ mất năm 2007, tâm sự với tờ Time (Mỹ).
Trước đây, khi người thân qua đời, người nhà sẽ sắp xếp lại những bức ảnh, thư từ, vật dụng cùng các bí mật. Nhưng hiện giờ, mọi người chỉ dùng thư điện tử, lưu giữ ảnh trên các trang web và nhật ký chính là blog. Chuyện gì sẽ xảy ra nếu chúng ta ra đi? Những gì lưu giữ trên mạng liệu có được giao lại cho con cháu chúng ta và những “thân phận” khác nhau của chúng ta trên thế giới ảo có bị tiết lộ? (bởi vì trong thế giới ảo, một người thường đăng ký dưới nhiều tên một lúc vì những mục đích riêng). Hay những thông tin này liệu có chìm nghỉm trong thế giới mạng, bị mọi người lãng quên nếu như người đã mất không cho biết chúng nằm ở đâu và mật mã để mở?
Yahoo! đã quyết định sẽ giữ các tài khoản ở trạng thái riêng tư. Những tin nhắn sẽ không được chuyển cho người nhà. Jason Khoury, phát ngôn viên của Yahoo! khẳng định: “Trên Yahoo!, chúng tôi coi các hoạt động trực tuyến là bí mật, ngay cả khi người sử dụng đã qua đời”.
Nếu được tòa cho phép...
Tuy nhiên, theo Le Figaro, tòa án có thể yêu cầu các trang web cung cấp thông tin. Chẳng hạn năm 2005, khi một lính thủy bị giết ở Iraq, gia đình người lính yêu cầu được cung cấp các thư điện tử của anh. Yahoo! đã phải trao một CD thông tin cho gia đình nhưng vẫn không cung cấp tài khoản của người đã mất. Hotmail cũng đồng ý giao CD thông tin nếu gia đình cung cấp giấy chứng tử và giấy cho phép của tòa án.
Dịch vụ thư tín Gmail của Google lại yêu cầu, nếu người thân muốn có thông tin từ tài khoản người đã mất thì phải trưng ra bằng chứng. Đó là các e-mail người đã mất từng gửi đến cho người thân. Sau đó, người thân sẽ được cấp cả mật mã để quản lý hộp thư của người đã qua đời...
Một số tài khoản thư điện tử sẽ bị đóng nếu không hoạt động trong một thời gian dài. Chẳng hạn tài khoản Gmail sẽ bị hủy nếu không hoạt động trong vòng 9 tháng. Để ngăn chặn điều này, “cần phải thay đổi luật để những gì chúng ta đã tạo ra mãi mãi vẫn thuộc về chúng ta và có thể được giao lại cho người khác”- Alain Bensoussan, một luật sư, đã phát biểu. Ông nói thêm: “Như thế, những gì ca sĩ Michael Jackson để lại trên web có thể được người ái mộ đến thăm viếng giống như người ta đi thăm các đền đài”.