Bảo hiểm thất nghiệp - chính sách bảo vệ quyền và lợi ích của người lao động

BHG - Bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) là chính sách nhằm hỗ trợ người thất nghiệp (TN) bù đắp một phần thu nhập của người lao động (NLĐ) khi bị TN và quan trọng hơn là hỗ trợ người TN được học nghề, tìm việc làm mới ổn định cuộc sống. Là đơn vị được giao nhiệm vụ phổ biến chính sách, tổ chức tiếp nhận hồ sơ đề nghị và thực hiện các thủ tục giải quyết hưởng trợ cấp thất nghiệp (TCTN) trên địa bàn tỉnh, những năm qua, Trung tâm dịch vụ việc làm tỉnh thuộc Sở Lao động - Thương binh và Xã hội đã triển khai sâu rộng, có hiệu quả.

Chính sách BHTN được áp dụng bắt buộc đối với NLĐ và người sử dụng LĐ; có hiệu lực thi hành từ ngày 1.1.2009, được quy định trong Luật việc làm: Mức hưởng TCTN hàng năm bằng 60% mức bình quân tiền lương hàng tháng đóng BHTN của 6 tháng liền kề trước khi TN nhưng tối đa không quá 5 lần mức lương cơ sở đối với NLĐ thuộc đối tượng thực hiện chế độ tiền lương do Nhà nước quy định hoặc không quá 5 lần mức lương tối thiểu vùng theo quy định của Bộ Luật LĐ đối với người đóng BHTN theo chế độ tiền lương do người sử dụng LĐ quy định tại thời điểm chấm dứt hợp đồng LĐ hoặc hợp đồng làm việc. Thời gian hưởng TCTN được tính theo số tháng đóng BHTN, đóng đủ 12 tháng đến 36 tháng thì được hưởng 3 tháng TCTN, sau đó nếu đóng đủ thêm 12 tháng thì được hưởng thêm 1 tháng TCTN nhưng tối đa không quá 12 tháng...

Người lao động đến Trung tâm dịch vụ việc làm tỉnh để nghe tư vấn, làm thủ tục hưởng trợ cấp thất nghiệp.

Để cụ thể hóa các quy định của pháp luật, tạo điều kiện thuận lợi cho người TN đến làm các thủ tục hành chính, với nhiệm vụ của mình,Trung tâm dịch vụ việc làm tỉnh đã thành lập 3 Văn phòng tư vấn giới thiệu việc làm, BHTN theo cụm tại 3 huyện là Bắc Quang, Yên Minh và Hoàng Su Phì; đẩy mạnh công tác thông tin tuyên truyền các chế độ, chính sách về BHTN bằng nhiều hình thức phù hợp với từng nhóm đối tượng nhằm nâng cao nhận thức về BHTN, nhất là đối với những NLĐ ở vùng sâu, vùng xa, ở các doanh nghiệp vừa và nhỏ, viên chức tại các đơn vị sự nghiệp công lập. Bố trí, sắp xếp cán bô, viên chức chuyên trách trực tại bộ phận giao dịch “một cửa” để tiếp nhận, thẩm định hồ sơ BHTN đúng trình tự, đối tượng một cách chính xác, giảm thời gian so với quy định. Cùng đó, hàng năm Trung tâm tham mưu cho Sở LĐ - TBXH tỉnh phối hợp với BHXH tỉnh kiểm tra việc thu - chi chính sách BHTN tại BHXH các huyện, thành phố; tổ chức đi khảo sát tình hình đời sống thu nhập của NLĐ tham gia BHTN tại cơ sở nhằm nắm bắt những hạn chế, khó khăn vướng mắc phát sinh để có ý kiến kiến nghị điều chỉnh, giải quyết kịp thời. 

Theo số liệu mới nhất hiện nay trên địa bàn tỉnh, tổng số người giao kết hợp đồng LĐ, hợp đồng làm việc đã tham gia BHTN là trên 35.000 người. Trong năm 2016 và 8 tháng của năm 2017, số người nộp hồ sơ đề nghị hưởng TCTN là 1.164 người; số người có quyết định hưởng TCTN là 1.100 người, với số tiền đã chi trả là gần 10 tỷ đồng; số hồ sơ còn lại không đủ điều kiện hưởng TCTN. Trong số những người có quyết định hưởng TCTN hàng tháng chủ yếu có tuổi đời từ từ 25 đến trên 40 tuổi; số địa phương có số người đề nghị hưởng TCTN nhiều là huyện Bắc Quang, Vị Xuyên, Quang Bình và thành phố Hà Giang. Cùng với việc giải quyết tốt chế độ chính sách BHTN, Trung tâm dịch vụ việc làm tỉnh còn làm tốt công tác tư vấn, giới thiệu việc làm mới cho NLĐ; từ năm 2016 đến nay, đã có trên 1.000 LĐ tham gia BHTN được tư vấn học nghề, giới thiệu việc làm mới.

Anh Bùi Cao Nguyên, sinh năm 1974, thường trú tại thôn Vạt, xã Việt Lâm (Vị Xuyên) trước đây làm ở Công ty Cổ phần đường bộ 232, huyện Yên Sơn, tỉnh Tuyên Quang; trong thời gian làm việc anh tham gia đóng BHTN. Tháng 4.2017 công ty không có nhu cầu ký tiếp hợp đồng nên anh trở về địa phương và làm thủ tục đề nghị hưởng TCTN tại Phòng BHTN thuộc Trung tâm dịch vụ việc làm tỉnh; tháng 7.2017, anh đã nhận được tiền TCTN là 2.880.000 đồng /tháng; số tháng được hưởng TCTN là  8 tháng với tổng số tiền trên 23 triệu đồng. Anh Nguyên cho biết, mặc dù được hưởng TCTN nhưng với tuổi đời còn trẻ nên trong thời gian tới anh sẽ tiếp tục đến Trung tâm dịch vụ việc làm tỉnh để nghe tư vấn, tìm việc làm mới phù hợp; trước mắt anh dùng số tiền TCTN để đi học bằng lái xe tải để có thể tự tìm kiếm việc làm cho bản thân.

Giống như anh Nguyên, chị Vũ Lan Dung, sinh năm 1976, tổ 3 phường Nguyễn Trãi (TPHG) làm việc ở Công ty Sách và thiết bị trường học tỉnh; trong thời gian làm việc chị tham gia đóng BHTN đầy đủ. Tháng 7.2017, do hết hợp đồng, chị Dung không làm việc ở công ty nên đã làm thủ tục đề nghị hưởng TCTN và có quyết  định hưởng trợ cấp trong  thời gian 8 tháng, với tổng số tiền là trên 37 triệu đồng. Với số tiền được trợ cấp và tiền tích cóp được, chị Dung mạnh dạn vay thêm vốn mở cửa hàng bán hàng tạp hóa tại thôn Cầu Mè, xã Phương Thiện bước đầu tạo việc làm cho mình và mang lại nguồn thu nhập ổn định cho gia đình...

 Có thể nói, chính sách TCTN cho NLĐ tuy còn có những khó khăn hạn chế nhất định, nhưng về cơ bản đã đáp ứng được mong muốn của NLĐ, góp phần bảo vệ quyền và lợi ích chính đáng của NLĐ, đảm bảo an sinh xã hội trên địa bàn.

Hồng Nụ